Tíminn - 01.10.1986, Blaðsíða 6

6 Tíminn
Titnirm
MÁLSVARIFRJALSLYNDIS, SAMVINNU OG FÉLAGSHYGGJU
Útgefandi: Framsóknarflokkurinn og
Framsóknarfélögin i Reykjavík
Framkvæmdastjóri
Ritstjóri:
Aðstoöarritstjóri:
Fréttastjóri:
Aðstoðarf réttastjóri:
Auglýsingastjóri:
Kristinn Finnbogason
NíelsÁrni Lund
OddurÓlafsson
Guðmundur Hermannsson
Eggert Skúlason
Steingrímur Gíslason
Skrifstofur: Síðumúli 15, Reykjavík, Sími: 686300. Auglýsingasími:
18300. Kvöldsímar: Áskrift og dreifing 686300, ritstjórn 686392 og
686495, tæknideild 686538. Setning og umbrot: Tæknideild Tímans.
Prentun: Blaðaprent h.f. Kvöldsímar: 686387 og 686306
Verð í lausasölu 50.- kr. og 60.- kr. um helgar. Áskrift 500.-
Eins dauði er
annars brauð
Bandalag jafnaðarmanna er nú gengið í Alþýðuflokkinn
og er þar með komið í fjórflokkinn samkvæmt eigin
skilgreiningu. F»ar með er lokið stuttri og hávaðasamri sögu
stjórnmálaflokks sem boðaði gjörbreytingu á stjórnkerfinu
og endaskipti á flokksræði og áhrifamætti flokkanna í
stjórnsýslunni.
t»rír af fjórum þingmönnum Bandalags jafnaðarmanna
munu samsafnast þingflokki Alþýðuflokksins í þingbyrjun.
Hver happadráttur þetta er fyrir Jón Baldvin og flokk hans
verður reynslan að skera úr uni. Satt best að segja var
Bandalag jafnaðarmanna ekki orðið annað en klofinn
þingflokkur. Stuðningsmenn eru allir á bak og burt eins og
margar skoðanakannanir sanna. Flokkurinn hefur veslast
upp og ekki orðinn nema nafnið eitt og þingmennirnir án
áhrifa eða stuðnings.
Jón Baldvin talar digurbarkalega um sögulegar sættir og
mikið fylgi flokks síns í komandi kosningum. Þótt hann
hafi dregið nokkra þingmenn án kjörfylgis um borð í fley
sitt ætti hann að varast að draga of víðtækar ályktanir af því.
En vissulega er hér sögulegur atburður á ferð. Flokksbrot
úr Alþýðuflokknum gengur aftur til liðs við hann eftir að
áhrifamaður í flokknum hafði klofið sig út úr honum.
ítrekaður klofningur Alþýðuflokksins er mikil hörmungar-
saga, og hefur flokkurinn ekki borið sitt barr vegna daðurs
einstakra forystumanna við kommúnista þegar verst
gegndi.
Á fjórða áratugnum klauf Héðinn Valdimarsson flokk-
inn og gekk til liðs við kommúnista. Með þeim átti hann
enga samleið nema skamma hríð. En skaðinn var skeður.
Síðar lék Hannibal Valdimarsson svipaðan leik en sá síðar
að sér, en Alþýðuflokkurinn lá í sárum.
Síðasti klofningurinn varð er Vilmundur Gylfason sem
var einn atkvæðamesti þingmaður flokksins, sagði skilið
við hann og stofnaði eigin flokk, en gekk engum öðrum á
hönd. Það eru því hægari heimatökin fyrir BJ að sameinast
Alþýðuflokknum á ný en þeirra hinna sem um stundarsakir
rugluðust um í herbúðum andstæðinganna.
Bandalag jafnaðarmanna skilur ekki eftir sig djúp spor
í stjórnmálasögunni. Flokkurinn var eins og blaðra sem
blásin var snöggt út og síðan lak úr henni allur vindur og
innantómar umbúðir um loft liggja einar eftir. Pær hefur Jón
Baldvin hirt upp af götu sinni og eftir er að sjá hvort nóg
loft er í til að þenja blöðruna út á ný.
Formaður BJ sagði í útvarpsviðtali eitthvað á þá leið að
það væri létt verk að ganga til liðs við Alþýðuflokkinn
vegna þess að hann hefði á síðustu árum sveigt stefnu sína
mjög að baráttumálum BJ. Þar á hann við þá áherslubreyt-
ingu sem orðið hefur á stefnumörkun Alþýðuflokksins í tíð
núverandi formanns. Markaðshyggja og einstaklingsfram-
tak skipa þar nú veglegri sess en félagshyggja og samvinna
til úrlausnar þjóðþrifamála. Samkomulagið í þingflokknum
ætti því að verða gott, hvernig svo sem jafnaðarmenn úti í
þjóðfélaginu líta á málin.
Um helgina heldur Alþýðuflokkurinn flokksþing og 70
ára afmælishátíð. Þar eru enn boðaðar sögulegar sættir.
Þar munu Gylfi Þ. og Hannibal takast í hendur og fyrirgefa
hvor öðrum gamlan klofning. Nýdubbaður þingmaður
Alþýðuflokksins, Guðmundur Einarsson, mun ávarpa
flokkssystkini sín.
Þá mun Ásmundur Stefánsson, forseti ASÍ, sitja krata
þingið og ávarpa það. Gæti svo farið að nýrra tíðinda sé að
vænta af því segulmagni Alþýðuflokksins sem dregur til sín
menn og hugsjónir.
Miðvikudagur 1. október 1986
GARRI
Bónorði tekið
Þá hefur krötuin bæst langþráð-
ur liðsauki. Eftir marg ítrekuð
bónorð formanns Alþýðuflokksins
ákváðu 3 af 4 þingmönnum Banda-
lags jafnaðarmanna að gefa frat í
allt sem þeir hafa áður sagt og játa
bónorði Jóns Baldvins.
Til að það væri hægt lýstu þeir
Bandalagið dautt en að þeir hefðu
stofnað nýjan flokk, Félag frjáls-
Ivndra jafnaðarmanna, og undir
því merki gengju þeir í sæng með
krötum.
Stutt saga og skrýtin
Bandalag jafnaðarmanna á ekki
langa sögu að baki og segja má að
eftir fráfall Vilmundar Gylfasonar
sem stofnaði flokkinn hafi enginn
vitað hvað það ætti að gera, fyrir
hverju það berðist né hverju það
tilheyrði.
Upphaflega var B.J. sagt til-
heyra grasrótinni og væri flatt að
lögun. Þessi skýring hljómaði ein-
kennilega i cyrum kjósenda og
fljótlega breyttu þeir þessari lík-
ingu og lyftu sér frá jörðu og
kölluðu sig regnhh'f. Enn stóð þó
við það sama og vesælir kjósend-
ur botnuðu ekki neitt í neinu.
Þá var gripið til þess ráðs sem
fordæmt var i upphafi að hafa
skipulag á apparatinu. Kosinn var
formaður o.s.frv. eins og tíðkast
hjá alvörustjórnmálaflokkum.
Ekki tók þá bctra við og fjórð-
|JJ
GUÐMUNDUR OG STEFÁN.
Áframhaidandi þingseta er meira
virði en fyrri skoðanir.
2 f§
KOLBRÚN: KRISTÍN:
Gerir það sem Stendur ein und-
henni er sagí. ir regnhlífínni.
ungur af þingflokknum klauf sig út
úr og sagði skilið við félaga sína.
Þetta var B.J. mikið áfall enda
regnhlífin ekki til skiptanna. Nú er
hins vegar staðan sú að Kristin
Kvaran stendur ein uppi, haldandi
á regnhlifinni og fyrirsjáanlegt
slagveður framundan. Hvort hún
leitar í hús er enn ekki vitað.
uppgjöf
Uppgjöf þingmanna B.J. þeirra
Guðmúndar Einarssonar, Stefáns
Benediktssonar og Kolbrúnar
Jónsdóttur við málstaðinn kemur
engum á óvart.
Málflutningur þeirra hefur orðið
falskari og falskari með hverri
ræðunni sem flutt liefur veriö og
hlýtur það t;a.m. að hafa verið
hrein ömun að konia fram i út-
varpsumræðum með sama staglið
aftur og aftur.
Eftir að þeir Guðmundur og
Stefán gerðu sér Ijóst hve skemmti-
legt það er að sitja á Alþingi hafa
þeir um það eitt hugsað hvernig
þeir geta tryggt áframhaldandi sétu
sína þar.
Að undanförnu hafa skoðana-
kannanir sýnt að fylgi B.J. er
ekkert og vonlaust fyrir þá að
endurlífga það. Eina ráðið var að
yfirgefa hið sökkvandi fley og
treysta á annað, i von um þingsæti.
Sé hins vegar litið til þeirra stóru
orða sem þessir menn hafa látið
falla um ijórflokkana, stefnu þeirra
og vinnubrögð, hefði verið stór-
mannlegra að draga sig til baka úr
póiitík í stað þess að sameinast
einum þeirra og lýsa því þar með
yfir að allar fyrri skoðanir þeirra
hafl verið rangar.
Auðvitað sjá kjósendur i gegn
um þannig vinnubrögð. Staðreynd-
in er einfaldlega sú að þessa menn
langar aftur á þing og eru tilbúnir
að fórna málstað og virðingu fyrir
það eitt. Tal þcirra um þreytta
þingmenn annarra flokka veröur
hlægilegt hér cftir.
VÍTTOG BREITT
Yfirlitsmynd af Suður-Mjódd, tekin í vor. Nýja Reykjanesbrautin (til hægri) er nú að verða tilbúin til notkunar.
Suður-Mjóddin
aftur á dagskrá
Suður-Mjódd í Breiðholti og
samgönguleiðin þaðan til Keflavík-
urflugvallar eru aftur komnar á
dagskrá. Alfreð Þorsteinsson vara-
borgarfulltrúi framsóknarmanna í
Reykjavík ritaði grein um þessi
efni í DV í gær. Þar rifjar hann upp
hugmyndirnar, sent framsóknar-
menn voru með í kosningabarátt-
unni í vor leið, um sérstakan
miðbæjarkjarna í Suður-Mjódd og
flugmiðstöð þar, sem jafnframt
yrði annar endapunktur sam-
gangna til flugstöðvarinnar í
Keflavík.
Raunar gengur Alfreð nú lengra
en í vor, því að hann gerir ráð fyrir
lióteli í Suður-Mjódd og rafknúinni
einteinungsbraut þaðan og suður-
eftir. í kjölfar þess vill hann svo
leggja Reykjavíkurflugvöll niður.
Það eru vissulega byltingarkenndar
hugmyndir, sem margir ntunu
þurfa að hrista höfuðið yfir lengi
áður en þeir fást til að taka þær
alvarlega.
En öllu gamni fylgir nokkur
alvara. Sannleikurinn er sá að allt
byggðajafnvægi, ef nota má það
orð, innan Reykjavíkurhefurverið
að gjörbreytast. íbúðabyggðin hef-
ur verið að færast austur á bóginn.
í dag er alls ekki fjarri lagi að halda
því fram að þýðingarmesta íbúðar-
byggð Reykjavíkur sé komin í
austustu hverfin, en gamli bærinn
sé að verða úthverfi.
Jafnframt þessu hefur annað átt
sér stað, sem er að allt suðvestur-
hornið er sífellt að verða meir og
meir að einu samgöngusvæði.
Hverjum halda menn til dæmis að
hefði dottið í hug að reisa hótel í
Hveragerði eða á Selfossi fyrir
útlenda ferðamenn fyrir svo sem
tuttugu árum? Þetta er þó gert í
dag og þykir ekki tiltökumál. Ást-
æðan er sú að núna þykir ekkert
mál að aka með útlendinga beint
frá Keflavík og austur yfir fjall ef
þörf krefur.
Annað er líka að gerast einmitt
þessa dagana sem kann að koma
Suður-Mjóddinni í sviðsljósið. Það
er að nú er verið að leggja síðustu
hönd á kaflann af Reykjanesbraut-
inni sem liggur frá Suður-Mjódd
og tengist Keflavtkurveginum ofan
við Hafnarfjörð.
Það er alls ekki öruggt að menn
hafi almennt gert sér grein fyrir því
hvað þetta er í rauninni mikil
samgöngubót. Það er ekki aðeins
að allir hinir fjölmörgu íbúar
Breiðholts og nærliggjandi hverfa
' losni við að aka krókaleiðir í
gegnum Kópavog til að komast til
Hafnarfjarðar og Suðurnesja. Þar
er líka að opnast greiðfarin leið
fyrir vöruflutninga frá Sundahafn-
arsvæðinu og suðureftir. Það kæmi
ekki á óvart að einhver sérfræð-
ingurinn ætti eftir að reikna út
verulega háar fjárhæðir sem þessi
vegarspotti sparaði þjóðarbúinu í
bensíni og brennsluolíum.
Og svo eru það járnbrautirnar.
Einteinungar eða ekki er spurning
sem ekki skal tekin afstaða til hér.
En ýmsir munu minnast þess að
þegar orkukreppan stóð sem hæst
fyrir svo sem tíu til finrmtán árum
var þeirri hugmynd hreyft í fullri
alvöru að leggja rafknúna járn-
braut um suðvesturhorn landsins.
Gott ef ekki var talað um leiðina
Selfoss - Reykjavík - Keflavík í
því sambandi.
Menn gleyma því stundum að í
kringum aldamótin síðustu kom
það sterklega til greina að leggja
járnbrautir um ísland, en síðan
varð ofan á að láta bílvegi hafa
forgang. En málið er hins vegar að
járnbrautir má knýja með inn-
lendri orku, meðan orkuna í bílana
þarf að flytja inn. Þess vegna er
járnbrautardæmið alls ekki út í
hött og raunar vel þess virði að á
því séu gerðir hagkvæmniútreikn-
ingar öðru hverju. í þessum efnum
verðum við að vera vel vakandi.
Og kannski fer einhvern tíma svo
að járnbrautarstöð Reykjavíkur
rísi í Suður-Mjódd. -esig