Tíminn - 02.04.1992, Blaðsíða 6

6 Tíminn
Fimmtudagur 2. apríl 1992
Úrslit þriggja skoðanakannana benda til 4-7% yfirburða Verkamannaflokksins í kosningunum 9. apríl:
Síðustu dagar bresku
íhaldsstjórnarinnar?
Breskir thaldsmenn virðast eiga á brattann að sækja eftir að úrslit
skoðanakönnunar voru birt í gærdag vegna kosninganna 9. aprfl, en
könnunin bendir til ákveðinnar sóknar Verkamannaflokksins.
Leiðtogar íhaldsflokksins neituðu að niðurstöðumar hefðu valdið
taugatitringi í röðum þeirra, en verðbréfamarkaðurinn var á öðru
máli: Hlutabréf féllu í verði og gengi pundsins hríðlækkaði.
„Við emm á sigurbraut," segir kosningastjórí Verkamannaflokks-
ins, Jack Cunningham.
Þijár skoðanakannanir
Um var aö ræða þrjár skoðana-
kannanir og bentu þær til sigurs
Verkamannaflokksins með 4-7%
yfirburðum. íhaldsmenn hafa verið
við völd frá 1979, er Margaret
Thatcher leiddi flokkinn til valda.
Eftirmaður Thatchers, John Major,
reyndi að telja kjark í sína menn,
en flokkurinn virðist hafa verið að
tapa fylgi í kjölfar efnahagsörðug-
leika í landinu að undanförnu.
Major beindi spjótum sínum að
hinum helsta stjórnarandstöðu-
flokknum, Frjálslyndum demók-
rötum, sem um tíma var talinn
skipta litlu máli, en hefur nú með
skeleggri baráttu unnið nokkuð
fylgi frá íhaldsflokknum. Hann
virðist nú njóta 18% fylgis í Bret-
Jarðskjálfti í
Allsnarpur jarðskjálfti skók Mexí-
kóborg og mældist hann 5,1 Richt-
erstig, að því er jarðeðlisfræðistofn-
un landsins segir. Háhýsi og skýja-
kljúfar í borginni sveifluðust nokk-
uð í skjálftanum og talsverðar
skemmdir urðu á mannvirkjum.
landi. „Við höfum mátt horfa upp á
það að hluti af fylgi okkar hefur
flust til Frjálslyndra demókrata,"
sagði Major í gær. Lagði hann
áherslu á að þvf fylgdi sú hætta að
Verkamannaflokkurinn settist í
valdastólana. „Það er ekki um
neina valkosti að ræða. Vilji menn
halda við íhaldsstjórn og þeirri
stefnu, sem íhaldsflokkurinn hefur
mótað, verður að greiða flokknum
sjálfum atkvæðin," sagði Major.
Varlegt að trúa skoð-
anakönnunum?
Menntamálaráðherrann, Kenneth
Clarke, sagði í útvarpsviðtali: „Það
er mikilvægt að við einblínum ekki
á skoðanakannanir og látum hug-
Mexíkóborg
Skjálftinn átti upptök sín í Kyrra-
hafinu út af strandhéraðinu Gurrero
skömmu fyrir kl. 21 sl. sunnudags-
kvöld. Vægari skjálfti upp á 4,5
Richterstig varð aftur á mánudags-
kvöldið.
Veröur hann forsætisráðherra
Breta eftir kosningarnar 9. apríi?
fallast. Ég tel enn að við stefnum
til sigurs.“
Douglas Hurd utanríkisráðherra
reyndi einnig að hughreysta fýlgis-
menn sína. „Ég trúi ekki um of á
skoðanakannanir sjálfur, því ég
man að í kosningunum 1970 vor-
um við 12% fyrir neðan andstæð-
ingana fimm dögum fyrir kosning-
ar. Við unnum auðveldlega samt.“
Major og ráðherrar hans hafa lagt
áherslu á að sverta Verkamanna-
flokkinn í augum kjósenda. Þeir
tengja hann sömu vinstristefnu og
verkalýðsfélagapólitík og flokkur-
inn fylgdi á áttunda áratugnum og
fram á þann níunda. En flokkurinn
hefur sveigt að miðju undir forystu
Neils Kinnock. Hann hefur lagt
mál til hliðar, sem hafa fælt at-
kvæði frá honum, eins og ákveðna
afvopnunarstefnu og andstöðu við
Evrópubandalagið. Efnahagstillög-
ur hans eru nú hófsamari, þótt
heitið sé meiri opinberum fram-
lögum til atvinnusköpunar. Með
hækkuðum opinberum fjárfram-
lögum og meiri sköttun tekjuhárra
einstaklinga hefur hann þó varð-
veitt ímynd sína sem talsmaður lít-
ilmagnanna í þjóðfélaginu.
Thatcher vill jákvæð-
ari áróður
Margaret Thatcher, sem lét af for-
sætisráðherraembættinu fyrir 16
mánuðum, hefur hvatt íhaldsmenn
til að berjast í jákvæðari anda. „Það
var okkar stefna, sem hóf Bretíand
úr lægð til virðingar á alþjóðavett-
vangi," sagði hún við fréttamenn í
gær, en hún var þá á leið í heim-
sókn til Bandaríkjanna. „Það var
okkar stefna, sem beindi erlendu
fjármagni inn í landið og skapaöi
atvinnutækifæri."
Kinnock bar sig að vonum vel.
Þegar hann var spurður um hvern-
ig það legðist í hann að taka við
stjórnartaumunum, en íhalds-
menn hafa dregið þrek hans í efa,
sagði hann: „Ég er dálítið kvefaður,
en að öðru leyti er ég í besta
formi." En mikið fall á verðbréfa-
markaði og fall pundsins um sem
svarar hálfum pfennigi gagnvart
þýska markinu, sýnir að kaup-
sýslumenn kvíða því að hann gerist
leiðtogi í nýrri stjórn.
Kratar kanna EB-aðild
BþYIIimiHIIÍI
HVERFISGÖTU 8-10 - REYKJAVÍK - SÍMI 625566
I ltnnfonHi' Alnront hf.
Könnum aðild að EB
Jón Baldvin Hannibalsson utanríkisráðherra flutti ræðu sína
um utanríkismál á Alþingi í gær í tilefni skýrslu utanríkisráð-
herra til Alþingis 1992. Skýrsla utanríkisráðherra er umfangs-
mikil og afar áhugaverð í ljósi hinna miklu umbreytinga sem
Alþýðuflokkurinn veltir þessa dag-
ana mjög íyrir sér aðild að Ewópu-
bandalaginu. Kari Steinar Guðna-
son, þingmaður flokksins og for-
maður fjárlaganefndar, telur
ástæðu tíl að vitna um vilfa sinn tíl
að leggja fram umsókn fyrir ára-
mót Og í kratakaffi í fyrrakvöld var
hinn landskunni EB-vinur og ann-
ars ágætí stjómmálafræðingur,
Gunnar Helgi Kristinsson, íenginn
tfl að kenna alþýðuflokksmönnum
röksemdafærslu fyrir inngöngu í
EB, Formaður flokksins hefur þó
spymt við fótum og neitar Evrópu-
sinnuðum flokksmönnum sínum
um að stíga skrefið tfl fulls. Jón
Baldvin segir einvörðungu að rétt
sé að kanna með formkgum hsttí
hvort sækja beri um aðild eða ekkt
í samræmi vlð það segir málgagn
flokksins, Alþýðublaðið, í sínum
leiðara f gæn „KÖnnum aðfld að
EB“.
Davíð Oddsson forsætísráðherra
stendur hins vegar á bremsunum
eftír því sem hann frekast getur, og
sagði í fyrrakvöld að EB-aðfld vaeri
alls ekki á dagskrá þessarar rflds-
stjómar. Greinilegt er að hann ótt-
ast að eftir að utanrfldsráðherra
hefúr sagt A, munf hann ifka segja
B og leggja tíl aðiidammsókn, cins
og flokksmenn hans hafa margir
þegargert
Ekki á dagskrá í 5-10
Stelngrímur Hermannsson vildi að
menn gerðu hreint fyrir sínum dyr-
um fyrir kosningar varðandi EB-
aðild, þannig að kjósendur gætu
tekið mið af þeirri afstöðu, enda
einsýnt að þessi mái yrðu í brenni-
depU á kjörtfmabflinu. Astæðan var
sú að þessir hlutír eru nokkuð
óijósir í stefnuskrá flokkanna, en þá
var Steingrímur úthrópaður sem
iygari og málflutningur hans kali-
aður ómeridlegur hræðsluáróður.
Það er því fróðiegt að fletta AÍþýðu-
blaðinu frá því fyrir kosningaraar
væri fráieitt að um inngöngu f EB
væri kosið. Enginn flokkur hefur
tíl tíu ár að ganga frá slíkum samn-
ingum og kosningar um málið fara
að sjálfsögðu ekki fram fyrr en
samningar við bandalagið hafa ver-
ið undirritaðir. Málið verður því
tæplega komlð á dagskrá svo heitíð
geti fyrr en í lok þessa áratugar.“
Er þeim ekkert heil-
agt?
Og þann 18. apríl fyrir tæpu ári
birtíst sfðan annað viðtal við Jón
Baldvin f Aiþýðublaðinu, þar sem
cftirfarandi kom m.a. fram:
„Það er
ómcrkilcgt, svo
að ekki sé meira
sagt, að forsæt-
isráðherrann
(Steingrímur)
sjálfur og aðrir
ráðherrar Framsóknarflokksins og
frambjóðendur hans um aflt land
skuli fara tfl funda þar sem þeir vís-
vitandi falsa ummæli og sifta úr
samhengi það sem fram kemur f
stefnuskrá Alþýðuflokksins. Þar
segir skýrum stöfum að algert skil-
yrði fyrir nánari samsldpti við EB
sé að íslendingar haldi forræði smu
yfir bæði fiskimiðum og orkulind-
um.
Þetta skilyrði þýðir að málið er
eldd að óbrcyttu á dagskrá af háifu
okkar. Þeim var fullkunnugt um
það að á flokksþingi Aiþýðuflokks-
ins kom fram tiilaga um það að
sækja um aðfld að EB, sem fékk þá
útreið að hún var feDd með öllum
atkvæðum gegn einu. Samt sem
áður gera þeir sér leflt að fara vísvit-
andi með rangt mál. Þetta atferii
þeirra hefur óneitaniega vakUð
si trúnaðarbrestiísamskiptumviðþá.
sl Maður spyr sjálfan sig, er þessum
mÖnnum að treysta? Er þeim ekk-
ert heilagt? Þeir virða ekki einu
sinni það þýðingarmflda markmiö
að stuðia að samheldni þjóðarinnar
í samskiptum við ríkjabandalag af
þessu tagi. Þeir hafa gert sér lefk að
þvf f íullkomnu ábyrgðarleysi að
kveikja hér elda úlfúöar. Eldar af því
tagi geta breiðst út fyrr en varir,"
sagði Jón Baldvm að Íokum.“
Þannig var nú tónninn í formanni
Alþýöuflokksins fyrir tæpu ári síð-
an og vanálætingin reið ekki viö
einteyming, þegar á það var minnst
að kratar vfldu ekki útíloka að aðild
að EB væri valkostur á kjörtímabil-
inu.
Rétt er að ftreka að Jón Baidvin
hefur ekki iýst sig samþykkan því
að sækja um aðfld að EB, heidur
eingöngu að sá möguleiki verði
kannaður með formlegum hætti.
Hins vegar verða kosningaræður
hans og annarra krata hjákátlegar í
Ijósí umræöunnar f dag, og trúiega
hefði verið heppflegra fyrir for-
mann Alþýðuflokksins aö spara
stóm orðin um traust og heilag-
leika þegar kemur að spurningunni
um inngöngu f EB. Garri
ar
En í aliri þessari umræðu um að-
fld að EB verður mönnum hugsað
tfl síðustu kosningabaráttu, þegar
lýst yflr áhuga á að sækja um inn-
göngu. Enda tekur það a-m.k. fimm
og skoða yfiriýsingamar, sem þá
voru gefnar. Þann
11. apríl er td.
haft eftír Jónl
Baldvin: ,Jón
Baldvin sagði að
hftt máliö snerist
m.a. um að það
Erlendar
fréttir
Kaíró
Arababandalagið segist harma
viðskiptabann SÞ á Líbýu og
áhrif bannsins á landiö og varar
við alvarlegum afleiðingum þess.
Líbýsk stjórnvöld saka öryggisráð
SÞ um að éta upp óréttlátar sam-
þykktir Bandaríkjaþings. Afleið-
ingarnar yrðu þær að nú tækju
Sameinuðu þjóðirnar að liðast í
sundur. SÞ hefur gefið Libýu
tvær vikur til þess að ná sam-
komulagi við Bandaríkjamenn,
Breta og Frakka með því að
koma til móts við þá um framsal
mannanna tveggja sem taldir eru
eiga sök á tveim stórum „flug-
slysum.“
Bonn
Hópur sjö iðnvelda sem áköf eru
í að aöstoða við að framkvæma
efnahagsumbótaáætlun Borisar
Jeltsíns áætla aö veita Rússlandi
aukna efnahagsaðstoð, að því er
stjórnvöld i Bonn segja.
Brussel
Atlantshafsbandalagið og fyrrum
andstæðingar þess hafa orðið
ásátt um að vinna í sameiningu
að varnarmálum sem áður voru
algerlega leynileg. Bandarísk
hermálayfirvöld segja aö ríki
austurs og vesturs ættu að
mynda sameiginlegar friðar-
gæslusveitir. Hans-Dietrich Gen-
scher, utanrikisráðherra Þýska-
lands, segir að slík vamarsveit V-
Evrópuþjóða og samveldisþjóð-
anna í austurvegi myndi styrkja
Atlantshafsbandalagið í Evrópu
en ekki veikja samstöðuna innan
þess.
París
Harðar deilur og klofningur er
kominn upp í franska Sósíalista-
flokknum sem aukast eftir því
sem Mitterand forseti dregur
lappirnar meö að ákveða öriög
Edith Cresson forsætisráðherra.
Kishinyov, Moldóvu
Minnst fimm manns létu lífiö
þegar hersveitir innanrikisráðs
Moldóvu réðust inn í bæinn
Bendery í Dnestr héraði sem
krafist hefur sjálfstjómar. Árás
sveita innanrikisráöuneytisins var
beint gegn rússneskumælandi
aðskilnaðarsinnum.
Belgrad
Sex manns eru sagðir hafa fallið
þegar bardagar brutust út í Króa-
tíu. Þá urðu átök í júgóslavneska
lýöveldinu Bosníu-Herzegóvinu
þrátt fyrir vopnahlé milli stríðandi
þjóöernisfylkinga. I Brussel hitt-
ust leiðtogar fyrrverandi og nú-
verandi lýövelda Júgóslavíu til
þess að semja um uppskipti
rikjasambandsins.
Hanoi
Utanríkisráðherra Viet Nam
fagnaði í gær þvi að opnaðir hafa
verið á ný þjóövegir til Kinaveld-
is. Hann gat þess þó í leiöinni að
stjórnin í Hanoi ætlaði aldrei aftur
að verða að verulegu leyti háð
hinu volduga grannríki í norðri.
Jerúsalem
Mannréttindahópur í Israel sakar
rikisstjórnina um að láta öryggis-
sveitir pynta kerfisbundið palest-
ínska pólitiska fanga.
Alexandra, S-Afríku
Styrjaldarástand rikti I svörtum
norðurhverfum Jóhannesarborg-
ar i gær og var beitt bæði byss-
um og sprengjum. Minnst þrír
féllu og 30 særðust.
Moskva
Rússnesk dagblöö gerðu í gær
hlé á umfjöllun um stjómmál og
efnahagsvandræði og einbeittu
sér að fréttum sem hæfðu gær-
deginum, 1. apríl.