Tíminn - 12.09.1992, Blaðsíða 1

Laugardagur
12. september 1992
170. tbl. 76. árg.
VERÐ f LAUSASÖLU
KR. 110.-
Svört atvinnustarfsemi, dóp og vændi eru vaxandi vandamál í veitingahúsarekstri á íslandi:
hatt. Það sé heldur ekki einungis
mál starfsfólks veitingahúsanna að
berjast gegn þessu vandamáli.
Starfsfólk og veitingahúsaeigendur
séu hins vegar skyldugir til að taka
þátt í baráttu gegn því.
Dæmi eru um að mjög ungir
krakkar séu ráðnir til vinnu á vín-
veitingahúsum. Tíminn hefur dæmi
um það að 16 ára stúlkur séu ráðnar
til vinnu í sal á vínveitingahúsum.
Sigurður Guðmundsson sagði að
fyrir nokkrum árum hefði veitinga-
hús verið með 12-13 ára stúlkur í
vinnu. Signý Sen, fulltrúi lögreglu-
stjóra, sagði að samkvæmt reglu-
gerð sem sett var í samræmi við lög
um vernd barna og ungmenna megi
stúlkur yngri en 18 ára ekki vinna á
stöðum þar sem ætla megi að sið-
ferðiskennd þeirra sé misboðið.
Ekki má selja ungmennum yngri en
20 ára áfengi og sagði Signý að hún
vildi að vínveitingahús settu þá
reglu að ráða ekki fólk yngra en 20
ára til starfa. Signý sagði að hins
vegar mættu 16 ára ungmenni, sem
fara á samning hjá meistara, vinna á
veitingahúsum. Hún sagði að þessi
spurning um aldur ungmenna sem
vinna á veitingahúsum væri bæði
gömul og ný. Reynt hefði verið að
komast að samkomulagi við veit-
ingahús um að ráða ekki ungmenni
til starfa yngra en 18 ára.
-EÓ
Rettaö ■ Skeiðaréttum
Kindajarm, hundgá, vinaþel manna í miilum og pelinn dreginn und-
an úlpunni undir réttarvegg. Þetta og margt annað er einkenni rétta á
Suðurlandi og trúlega víðar á landinu, en frægustu réttir á Suður-
landi, Reykjaréttir á Skeiðum, réttir Flóa- og Skeiðamanna, voru
haldnar í gær í ágætis veðri. Kunnugir giskuðu á að í dilka heföu ver-
ið dregin eitthvað á milli 4 og 6 þúsund fjár og er það svipað og ver-
ið hefur allra síðustu árin. Fé á afréttum Sunnlendinga fer fækkandi
ár frá ári og nú eru uppi hugmyndir, af hálfu Landgræðslunnar, að af-
réttunum verði lokað fyrir allri beit. Bændur eru þó ekki sáttir við
þær hugmyndir og í nýlegri skoðunarferð gróðurvemdamefndar Ár-
nessýslu um afrétti Biskupstungna- og Hrunamanna kom fram, að
mati nefndarinnar, að hvergi væri um ofbeit að ræða eða að gróðri
væri hætt. Á myndinni em Stefán Jasonaarsoon og Friðrik
Þórarinsson. - SBS/Selfossi Tímamyndir SBS
„Þó nokkur starfandi veitingahús hér í bænum eru með
nánast ekkert bókhald, engir skattar eða gjöld eru greidd af
vinnu starfsmanna, sem oft á tíðum fá greitt með brennivíni
af barnum. Á þessum veitingahúsum viðgengst dópsala og
vændi og annar slíkur ófögnuður. Þetta vandamál er stað-
reynd og fer vaxandi,“ segir Sigurður Guðmundsson, for-
maður Félags starfsfólks í veitingahúsum.
Sigurður sagði að þetta vandamál
hefði verið nánast óþekkt í veitinga-
húsarekstri fyrir nokkmm ámm.
Núna sé þetta vandamál orðið stórt
og fari stöðugt vaxandi. Sigurður
sagðist geta nefnt mörg dæmi um
fólk sem vinni á veitingahúsum án
þess að gerður hafi verið við það
nokkur ráðningarsamningur. Þetta
fólk sé réttindalaust ef eitthvað bjáti
á og engin gjöld eða skattar séu
greidd af laununum. Hann sagði að
Félag starfsfólks í veitingahúsum
verði vart við þessi mál m.a. með
þeim hætti að starfsfólk leiti til
þeirra þegar það fái ekki greidd laun
eða brotin séu á því réttindi. Erfitt
sé stundum við þessi mál að eiga því
engir launaseðlar séu til. Hann
sagði að undantekningalaust vilji
viðkomandi starfsmenn ekki kæra
málin eða vekja opinberlega athygli
á þeim, jafnvel þó sannanlega hafi
verið brotinn á þeim réttur. Starfs-
fólkið léti nægja ef félagið gæti
þvingað veitingahúsaeigandann til
að greiða ógreidd laun.
Sigurður nefndi dæmi um stúlku
sem lengi hafði unnið á veitinga-
húsi. Hún varð ófrísk og þurfti að fá
vottorð hjá vinnuveitanda til að fá
fullt fæðingarorlof. Engir ráðning-
arsamningar höfðu verið gerðir og
engir launaseðlar vom til. Þegar til
átti að taka neitaði vinnuveitandinn
að staðfesta að hún hefði nokkurn
tímann unnið á viðkomandi veit-
ingahúsi. Hann sagði einfaldlega að
hún væri ekki til á launaskrá fyrir-
tækisins.
Sigurður sagði erfitt að fullyrða að
dópsala og vændi fari fram á veit-
ingahúsum í skjóli þeirra. Það sé
hins vegar Ijóst að starfsfólk og
rekstraraðilar húsanna viti af því að
eiturlyfjasalar séu inni í húsunum.
Starfsfólkið láti þá afskiptalausa við
iðju sína. Inn í þetta spili ótti starfs-
fólks við að hafa afskipti af þessu.
Sigurður tók fram að hann setji alls
ekki öll veitingahús undir sama
Fortíðin
knýr dyra
í Bosníu
Dagur Þorleifsson skrifar um
rætur átakanna i Júgóslavíu.
Atvinnuleysis-
dagar nálgast
eina milljón
Atvinnuleysisdagar hafa flestir orðið 586 þúsund áriö
1990. Nú stefnir f aö þeir verðl hálfu flelri.
Baksföa
Vegið að
háskóla-
starfinu
Viðtal viö Sveinbjörn Björns-
son háskólarektor.
Blaösiða 6