Réttur - 01.02.1923, Blaðsíða 17

Rán eða ræktun.
i.
Island sælunnar reitur.
Engin nákvæm lýsing er til af íslandi, um það leyti, sem
það bygðist af Norðmönnum. íslendingasögurnar segja að-
eins frá þjóðinni og þjóðlífinu, en h:nu sleppa þær alveg,
að lýsa landinu sjálfu og náttúrugæðum þess, nema þar sem
óumflýjanlegt var að geta þeirra í sambandi við atburðina og
viðsk fti manna. Raunar getur Ari fróði þess, sem kunnugt
er, að »í þann tiþ vas ísland viþi vaxið miþli fjalls oc fiöru.«
Petta er stutt lýsing, en mikið sigt í fáum orðum. Álíka
stultar og gagnorðar lýsingar, á náttúrugæðum landsins, eru
hjer og hvar í sögunum. Af þeim má nokkurnveginn fá
Ijósa hugmynd um, hvernig landið leit út. Skal hjer drepa á
nokkur atriði.
Sagt er að Naddoður víkingur, sá er fyrstur fann ísland
og þeir menn, sem með honum voru, hafi »lofað mjök
landit*. Hjer er auðv tað átt við náttúrugæðin. Landinu
hefðu þeir ekki hrósað, ef þeim liefði ekki þólt það gróður-
sælt og byggilegt. Fornmenn dáðust mest að landskostun-
um — auðsæld landsins, en voru ekki sjerlega hrifnir af
níttúrufegurðinni, svo sem fjöllum, ám, fossum, jöklum o. s.
frv. Naddoður kom aðeins á Austfirði, cg kannaði landið
lítið eða ekkeit. Hann mun lítið hafa annað sjeð en há og
hiikaleg Ijöll, er til sævar horfðu, enda átti hann skamma
dvöl hjer. Næstur honum kom Oarðar Svavarsson. Hann
iigldi fyrstur kringum landið, og sá, að strendur þess og
hlíðar, er til sævar horfðu, voru skógi vaxnar. Pegar hann
kemur til í oregs, læ'ur hann vel af landskostum, ekki síður
en Naddoður.
2