Morgunblaðið - 20.06.2007, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 20. JÚNÍ 2007 23
urnir
darstjóra
yns
Umsækj-
yrðu
nn karl-
hann
hvað þátt-
dur
deild-
ð karlar
en konur
dur töldu
ar boðið
en konur sætta sig við minna. Það
sama mátti sjá hvað varðar stöðu
sölufulltrúa, talið var að karlar
myndu þiggja 293.591 kr. en konur
253.069 kr.
Frænkum ætluð
lægri laun en frændum
Þegar kom að því að ráðleggja
frænku eða frænda hve mikil laun
ætti að biðja um var svipað uppi á
teningnum og með umsækjend-
urna. Marktækur munur var á því
sem þátttakendur myndu ráðleggja
frænku eða frænda að biðja um í
mánaðarlaun, hvort sem um var að
ræða stöðu deildarstjóra eða sölu-
fulltrúa. Einnig var marktækur
munur á því sem umsækjendur
töldu frænku eða frænda myndu fá.
Að lokum mátti sjá mun á því sem
þátttakendurnir ráðlögðu frænku
eða frænda að sætta sig við.
Jón eða Jónína
Þegar allt var tekið saman kom í
ljós að meðalmunur á því sem þátt-
takendur áætluðu fyrir kynin var
10,4% hærri laun hjá karlkyns
deildarstjórum og 11,1% hærri laun
hjá karlkyns sölufulltrúum.
Í öllum tilfellum áttu konur að fá
lægri laun og var sagt á kynning-
unni að bæri maður kvenmannsnafn
mætti maður búast við 10-12%
lægri launum. Þátttakendur teldu
greinilega störf kvenna að ein-
hverju leyti verðminni en karla.
Erfitt væri að ákvarða hvort mun-
urinn lægi í genunum eða samfélag-
inu en leiðir hlytu að vera til sem
gætu jafnað þennan kerfisbundna
launamun kynjanna.
Höfundar mæltu að lokum ein-
dregið með frekari rannsóknum á
óútskýrðum launamun.
njanna voru kynntar í gær
aunin segir ný
ns í Reykjavík
Morgunblaðið/Golli
í Reykjavík, kynnti niðurstöður rannsóknar um
ða körlum hærri laun en konum.
<   ' ( "
   .   ( 
='
 
 . 

  
,
'&
!  ./ 



8 >
  

 

(  '&
!  ./ 



?
*
(5 ' ' ? %%
(5 ?
%66
(5 ? %*)
(5 ?
*@
(5 ' ' ? +%
(5 ?
%#@
(5 ? %)
(5 ð fram, hvort sem það sé í stjórnmál-
viðskiptalífinu eða á öðrum vett-
Það sé nauðsynlegt svo tækifærin
t og nýtist. Einnig megi það ekki ger-
konur ráðleggi kynsystrum sínum að
ri laun.
tingar komi innan frá
gerður Katrín segir þau skilaboð sem
afi fengið frá sínum foreldrum vera að
ækifærin, mennta sig og að maður geti
ákvæmlega það sama og allir strák-
Þetta finnist henni eiga að vera sagt
fjölskyldna. Hún segist svo auðvitað
lja sjá ákveðna viðhorfsbreytingu hjá
þeim sem stjórni og eigi fyrirtækin. „Ég er
líka ánægð með þetta framtak sem Háskól-
inn í Reykjavík í samvinnu við Bifröst hefur
farið í sem er vottun á jafnlaunastefnu fyr-
irtækja og ég held að það muni skila sér
betur að reyna að breyta viðhorfum með því
að láta þetta koma innan frá heldur en að
ríkisvaldið eigi að skipta sér af með
ákveðnum, miðstýrðum hætti.“ Aðspurð
hvernig eigi að bæta úr launamun nefnir
Þorgerður Katrín umræðu, vakningu og að
skapa eigi ákveðinn þrýsting á fyrirtækin
um að þau séu meðvituð um þessa ábyrgð
sína að skila jöfnum launum til þeirra sem
hjá þeim starfa.“
Morgunblaðið/Golli
ykjavík um launamun kynjanna. Hún sagði niðurstöðurnar vera ákveðin vonbrigði.
hliðarlínunni og bíða
Eftir Elvu Björk Sverrisdóttur
elva@mbl.is
Hvernig verður veðrið íVesturbænum eftir tvoklukkutíma? Þeir semspyrja sig að þessu eða
öðru um íslenskt veður eða veður-
far geta leitað svara á nýopnuðum
og endurbættum vef Veðurstofu Ís-
lands, www.vedur.is, en þar er hægt
að skoða spár frá klukkustund til
klukkustundar um veðurfarsþætti á
borð við hitastig, vind, úrkomu og
skýjahulu. Er þá bæði um að ræða
staðbundnar veðurspár eða svæða-
spár. Magnús Jónsson veðurstofu-
stjóri segir að með nýja vefnum sé
verið að gera meira en fimm ára
gamlan draum sinn um nýtt form
veðurþjónustu að veruleika. Með
endurbættum aðferðum í fram-
leiðslu svo og mikilli tækniþróun í
miðlun og framsetningu veðurspáa
séu nú upplýsingar gerðar aðgengi-
legar fyrir almenning, sem áður
hafi verið geymdar á Veðurstofunni
og jafnvel hugsaðar til sölu. Íslensk
stjórnvöld hafi þar til fyrir nokkr-
um árum framfylgt þeirri stefnu að
mikið af þeim gögnum sem urðu til
innan Veðurstofu Íslands og
margra annarra stofnana ætti að
selja til að afla sértekna. Sú þjón-
usta sem almenningi stæði til boða
ætti að takmarkast við flutning
hefðbundinna veðurfrétta í útvarpi.
„Stjórnvöld höfðu þá stefnu, sér-
staklega um miðjan tíunda áratug-
inn, að stofnanir ættu að selja op-
inber gögn. M.a. átti Veðurstofan
að reyna að afla tekna með því að
selja veðurþjónustu og aðgengi að
veðurupplýsingum,“ segir hann.
Upplýsingar hafi átt að selja m.a. til
flugfélaga, til sjófarenda, til ferða-
fólks og fleiri aðila sem höfðu þörf
fyrir auknar og betri veðurupplýs-
ingar. Mest hafi þó verið selt til
annarra opinberra stofnana, en
tekjurnar af sölunni hafi ekki verið
miklar. Á þessum tíma hafi Veður-
stofan haft í fórum sínum ýmiss
konar gögn sem „við vissum að gátu
komið samfélaginu til meiri nota.
En við höfðum ekki getu til þess að
vinna úr þeim, vegna þess að til
þess að geta selt hluti þarf oft að
eyða verulegum fjármunum í þró-
un, framleiðslu, markaðssetningu
og fleira“, segir hann. Peningar til
að verja til þessa starfs hafi ekki
legið á lausu. Þetta sé þekktur víta-
hringur í rekstri margra opinberra
stofnana.
Gögnin opin almenningi
Magnús segir að hann og fleiri
hafi í allmörg ár lýst þeirri skoðun
sinni að gera ætti sem mest af veð-
urgögnum opin almenningi. Hann
segir að í öðrum löndum sé mis-
munandi hvernig þessum málum sé
háttað. Í Englandi og Frakklandi sé
sú stefna við lýði að veðurstofurnar
selji sem mest af veðurupplýsing-
um, en í Bandaríkjunum sé annað
upp á teningnum. Mestur hluti
gagna bandarísku veðurstofunnar,
sem og annarra opinberra stofnana
þar í landi, sé opinn almenningi og
hver sem er geti nýtt þau til frekari
úrvinnslu. „Ein af ástæðum þess að
Bandaríkin hafa forskot á mörgum
sviðum vísinda og tækni, ekki síst á
sviði náttúruvísinda, er sú að árið
1966 var tekin sú afdrifaríka póli-
tíska ákvörðun að öll opinber gögn,
hvort sem þau voru frá umhverfi
eða náttúru, yrðu opin og án gjald-
töku umfram afhendingarkostnað,“
segir Magnús. Þar hafi stefnan ver-
ið sú að ríkið aflaði gagnanna og léti
samfélagið um að nota þau og búa
til frekari verðmæti úr þeim. Á Ís-
landi hafi nú orðið stefnubreyting
hjá stjórnvöldum sem feli í sér „að
opinber gögn eiga að vera eins að-
gengileg og unnt er og að mestu án
gjaldtöku“, segir Magnús og bendir
á að í fyrra hafi verið samþykkt
breyting á upplýsingalögum þar
sem gert sé ráð fyrir þessu, auk
þess hafi verið sett lög um veður-
þjónustu þar sem hugtakið almenn
veðurþjónusta er skilgreint.
Tveggja ára vinna
Um tvö ár eru liðin frá því vinna
við nýja veðurvefinn hófst af alvöru.
Starfsfólk Veðurstofunnar hefur
sinnt þeirri vinnu að mestu leyti en
sérfræðingar utan stofnunarinnar
hafa einnig tekið þátt í verkefninu.
Fyrir um fjórum árum hófst hins
vegar vinna við þróun og aðlögun
veðurspálíkans sem notað er til
þess að framleiða veðurspár í hárri
upplausn. Verkefnið var stutt af
Vegagerðinni, Flugmálastjórn og
Siglingastofnun en unnið í sam-
starfi við sprotafyrirtækið Reikni-
stofa í veðurfræði, sem Haraldur
Ólafsson prófessor og fleiri eiga.
Sér það fyrirtæki um að keyra þess-
ar veðurspár á grundvelli samnings
við Veðurstofuna.
Magnús segir að mikil tækniþró-
un í fjarskiptum og upplýsingamiðl-
un eigi mestan þátt í því að unnt
hefur verið að útbúa jafn viðamik-
inn veðurupplýsingavef og Veður-
stofan hefur nú gert. „Þessi tækni
er orðin þannig að það sem menn
hefðu varla látið sér detta í hug fyr-
ir tíu árum þykir okkur orðinn sjálf-
sagður hlutur,“ segir hann. Magnús
segir að á vefnum sé nýjasta vef-
tækni nýtt og spárnar sem þar birt-
ast séu nákvæmar bæði í tíma og
rúmi. Þessar spár eru að mestu
unnar sjálfvirkt en nokkur aðlögun
fer fram að athugunum á landinu.
Hafa verður þó ávallt í huga að
þetta eru spár en ekki nákvæm lýs-
ing á óorðnum hlut. Viðtökur al-
mennings við vefnum hafa verið
mjög góðar. „Við höfum fengið mik-
il viðbrögð. Fólk er mjög ánægt
með vefinn,“ segir hann en bætir
við að mjög margt eigi enn eftir að
bætast við hann. Ekki megi heldur
gleyma því að þótt veðurathuganir
og veðurspár dagsins sé áhugaverð-
asta efnið meðal hins almenna not-
anda sé á vefnum að finna mikinn
fróðleik um veður, veðurfar, snjó-
flóð o.fl. að ógleymdum miklum
upplýsingum um jarðskjálfta og
aðrar hreyfingar jarðskorpunnar.
„Vefurinn á ekki bara að vera þjón-
ustuvefur heldur einnig nokkurs
konar lexíkon á fagsviðum Veður-
stofunnar.“
Verði einn sá vinsælasti
Magnús vonast til þess að veð-
urvefurinn festist í sessi meðal vin-
sælustu vefja landsins. „Ég sagði
við opnun vefjarins að ég stefndi að
því að Veðurstofuvefurinn yrði með
svipaða stöðu og vefur dönsku veð-
urstofunnar sem er mest notaði vef-
ur landsins,“ segir hann. Það kunni
þó að hjálpa þeim danska að Svíar
sækja mikið inn á vef þeirra, enda
reka Svíar ennþá gömlu gagnapóli-
tíkina. Magnús bætir við að þar sem
Íslendingar séu mikið áhugafólk
um veður sé ekki óraunhæft að ætla
að nýi vefurinn eigi eftir að reynast
vinsæll. Meðal þess sem almenning-
ur geti skoðað á vefnum eru myndir
úr veðurratsjá, veðurgervitunglum
og svo eru myndavélar sem sýna
veður á ýmsum stöðum á landinu.
Ein slík er á húsi Veðurstofunnar
og skannar hún skýjafarið. Að auki
eru tengingar frá vef Veðurstofunn-
ar á aðra vefi á landinu sem sýna
myndir af bæjum og byggðarlögum
en ekki miðast þær allar fyrst og
fremst við að sýna veðrið á viðkom-
andi stöðum. Veðurstofan stefni að
því að koma upp fleiri veðurmynda-
vélum og verði að líkindum byrjað á
helstu ferðamannastöðum landsins.
Ætlunin sé einnig að setja lesnu
textaspárnar úr RÚV á vefinn, auk
þess sem hugmyndir séu um að
koma á laggirnar stúdíói þar sem
veðurfræðingar muni flytja veður-
fréttir sem svo verði aðgengilegar á
vefvarpi á vefnum. Vefurinn eigi
þannig að verulegu leyti eftir að
koma í stað veðurfrétta í blöðum,
útvarpi og sjónvarpi og sennilega
séu aðeins örfá ár í að fólk geti
skoðað vef Veðurstofunnar hvar
sem er á landinu úr símum eða
tölvubúnum bílum sínum eða bát-
um,“ segir Magnús að lokum.
Morgunblaðið/G. Rúnar
Veðurspá Magnús Jónsson veðurstofustjóri segir að með hinum nýopnaða og endurbætta vef Veðurstofu Ís-
lands, www.vedur.is, sé verið að gera gamlan draum sinn um nýtt form veðurþjónustu að veruleika.
Nákvæmari spár á
nýjum vef Veðurstofu
Í HNOTSKURN
»Veðurstofan á að nokkruleyti í samkeppni við aðra
aðila um veðurspár. T.d. er
víða á Netinu að finna spár
fyrir Reykjavík og fleiri
staði.
»Hinn nýi vefur Veðurstof-unnar hefur fengið vott-
un frá Öryrkjabandalagi Ís-
lands um að uppfylla
alþjóðlega staðla sem settir
hafa verið um aðgengi fyrir
sjónskerta.