Morgunblaðið - 27.08.2008, Qupperneq 25
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 27. ÁGÚST 2008 25
FJÁLGLEGA er nú
rætt um mikilvægi
þess að Íslendingar
setji sér það markmið
að uppfylla inntöku-
skilyrði í Evrópska
myntbandalagið, for-
sendur þess að ESB-
ríki geti tekið upp evru
sem gjaldmiðil. Ætla
mætti af málflutningi
sumra að það væri orðið mikilvæg-
asta hagstjórnarverkefni nú um
stundir í sjálfu sér að uppfylla þessi
skilyrði fremur en mikilvægi þess
fyrir Íslendinga sjálfra sín vegna að
endurheimta hér stöðugleika í efna-
hagsmálum. Skiptir þá bara máli að
ná niður verðbólgu, hafa hóflega
vexti, traustan ríkisbúskap og litlar
skuldir vegna þess að með því upp-
fyllum við upptökuskilyrði evru?
Eða viljum við ná niður verðbólg-
unni verðbólgunnar vegna, vegna
þess að hún er meinsemd, skaðræði,
sem skerðir lífskjör, gerir fyr-
irtækjum erfitt fyrir í rekstri
o.s.frv.?
Lítum aðeins nánar á hin marg-
nefndu upptökuskilyrði: „Halli á rík-
issjóði má ekki vera meiri en 3% og
heildarskuldir hins opinbera ekki
meira en 60% af landsframleiðslu.
Verðbólga má ekki vera meira en
1,5% meiri en meðaltal verðbólgu í
þeim þremur löndum ESB þar sem
hún er minnst. Langtímavextir
mega ekki vera meira en 2% hærri
en í þeim löndum ESB
þar sem verðlag er
stöðugast. Viðkomandi
ríki þarf að hafa verið í
gengissamstarfi Evr-
ópu … í að minnsta
kosti tvö ár án geng-
isfellingar og innan vik-
marka, sem nú eru
15%, auk þess að upp-
fylla viss lagaskilyrði
um sjálfstæði seðla-
banka o.fl.“
Í lögum um Seðla-
banka Íslands og gild-
andi samstarfsyfirlýs-
ingu ríkisstjórnar og Seðlabanka er
verðlagsstöðugleiki, þ.e. verðbólga
undir ásættanlegum mörkum, að-
almarkmið. Við þurfum því ekki að
leita yfir Atlantsála til að finna okk-
ur viðmið eða markmið, þau höfum
við löngu sett okkur sjálf og fáar
þjóðir þekkja betur til sambúðar við
skaðvaldinn verðbólgu en Íslend-
ingar. Þegar þjóðarsáttin var gerð
1990 var meginviðfangsefni hennar
að kveða niður verðbólgudrauginn
verðbólgunnar vegna en ekki vegna
þess að menn mændu á einhver evr-
ópsk viðmið hvað þá upptökuskilyrði
evru, enda var hún ekki til.
Það má e.t.v. líkja hugarfari
þeirra sem tala nú eins og það eina
sem máli skipti sé að uppfylla upp-
tökuskilyrði fyrir evru við húseig-
anda sem sér enga ástæðu til þess að
taka til í húsi sínu og halda því
hreinu, er sáttur við að rykið og
óhreinindin hlaðist upp, nema bara
ef von er á ljósmyndara frá Húsum
og híbýlum í heimsókn.
Það sem vantar
Við Íslendingar eigum auðvitað að
ráðast til atlögu við verðbólguna og
þann efnahagslega óstöðugleika sem
hér ríkir, læra af mistökunum og
taka til í húsinu, okkar sjálfra vegna.
Á þessu höfum við Vinstri græn
hamrað undanfarin ár. Þau viðmið
eða skilmálar sem evrópska mynt-
samstarfið byggist á eru almenns
eðlis og þessleg að öll ríki, hvar á
byggðu bóli sem er, hljóta að keppa
að því að hafa hlutina í svipuðu horfi.
Við skulum heldur ekki gleyma að
inn í upptökuskilyrði evrunnar vant-
ar ýmislegt sem þó er ekki síður
mikilvægt fyrir samfélagið og líf al-
mennings. Þar er ekki orð að finna
um nauðsyn þess að tryggja öllum
fulla atvinnu og sómasamlega mögu-
leika til að framfleyta sér, enda hefði
lítið orðið um evru ef t.d. ákvæði um
að atvinnuleysi mætti ekki vera
meira en 2,5% hefði verið eitt af upp-
tökuskilyrðunum. Nærri lætur að
það hafi verið um 10% að meðaltali í
ríkjunum sem tóku upp evru á sínum
tíma. Við Íslendingar hljótum sjálfra
okkar vegna að keppa að heil-
brigðum þjóðarbúskap. Ekki bara
lítilli verðbólgu, hóflegum vöxtum,
viðráðanlegum skuldum, jafnvægi í
viðskiptum við útlönd o.s.frv., heldur
líka að treysta hér undirstöður vel-
ferðarsamfélagsins, tryggja fulla at-
vinnu, jöfnuð og jafnrétti. Eða eru
það eingöngu hin peningalegu við-
mið sem menn ætla nú að leggja til
grundvallar samfélagsþróuninni,
jafnvel talsmenn þess flokks á Ís-
landi sem kennir sig við jafn-
aðarstefnu á hátíðisdögum?
Þegar við höfum komið hagstjórn
í landinu í lag og náð tökum á
ástandinu á nýjan leik gerum við það
sjálfra okkar vegna og gleðjumst yf-
ir því sem það færir okkur og sam-
félagi okkar. Fátt bendir hins vegar
til að það sé að gerast eða muni ger-
ast undir verkstjórn núverandi rík-
isstjórnar þar sem aðgerðaleysið er
orðið fremst meðal dyggða og biðin
að listgrein í sjálfri sér. Hvort það
muni síðan yfirhöfuð teljast skipta
máli að við höfum þá um leið uppfyllt
upptökuskilyrði evrunnar, því svar-
ar framtíðin.
Verkefnið sem við blasir hér og nú
er að ná tökum á ástandinu, taka til í
húsinu og að því þurfum við að snúa
okkur af kjarki, sjálfstrausti og með
því hugarfari að við ætlum að sigrast
á erfiðleikunum. Við ætlum vonandi
að bera áfram ábyrgð á okkur sjálf
og leysa úr heimatilbúnum vanda-
málum. Látum þann aumingjadóm
aldrei um okkur spyrjast, núlifandi
kynslóð Íslendinga í landinu, með
alla þá miklu möguleika og burði
sem við höfum til að takast á við
hlutina, að við glutrum niður ávinn-
ingum af uppbyggingu velferð-
arsamfélagsins sem stóð alla 20. öld-
ina. Sú uppbygging skilaði Íslandi úr
hópi fátækustu þjóða til hinna rík-
ustu, þó að þar hafi misvitur stjórn-
völd og glannafengnir gróðapungar
nú varpað nokkrum skugga á um
sinn.
Niður með verðbólguna
verðbólgunnar vegna
Steingrímur J. Sig-
fússon fjallar um
verðbólguna og
efnahagsmálin
» Við Íslendingar eig-
um auðvitað að ráð-
ast til atlögu við verð-
bólguna og þann
efnahagslega óstöð-
ugleika sem hér ríkir,
læra af mistökunum og
taka til í húsinu, okkar
sjálfra vegna.
Steingrímur J.
Sigfússon
Höfundur er formaður Vinstrihreyf-
ingarinnar – græns framboðs.
búnaði né fullvinnslu matvæla
hér á landi.
VG stendur vaktina
Gera má ráð fyrir því þegar
þing kemur saman aftur í byrjun
september að áfram verði rætt
um matvælafrumvarpið. Það hef-
ur reyndar sætt furðu að í sumar
hefur ekki einu sinni verið
fundað í landbúnaðar- og sjáv-
arútvegsnefnd til að fara yfir
þær fjölmörgu ósvöruðu spurn-
ingar sem uppi eru í málinu.
Raunar hefur umfjöllun nefnd-
arinnar verið svo vanreifuð að
enn hafa nefndarmenn ekki feng-
ið gögn er skýra af hverju ís-
lensk stjórnvöld féllu frá und-
anþágu á innflutningi á hráu
kjöti í viðræðum sínum við Evr-
ópusambandið. Þetta pukur á sér
stað þrátt fyrir fjölmargar ítrek-
anir og bréfaskriftir til formanns
nefndarinnar, viðkomandi ráð-
herra og ráðuneytisstjóra og for-
seta þingsins um að nefnd-
armenn fái gögn málsins tafar-
laust. Hvað veldur því að brotið
er á sjálfsögðum rétti þingmanna
til að fá upplýsingar um mál sem
eru til umfjöllunar á Alþingi?
Vel má vera að Sjálfstæðis-
flokkurinn sé ekki tilbúinn að
verja íslenskan landbúnað lengur
og hafi ákveðið að leyfa gamalli
landbúnaðarstefnu Alþýðuflokks-
ins að ráða för í þessu máli. Það
er hins vegar ljóst að Vinstri-
hreyfingin – grænt framboð mun
ekki gefa eftir þumlung í málinu
og berjast af alefli fyrir því að
matvæla- og fæðuöryggi þjóðar-
innar verði áfram tryggt. Krafa
okkar og þeirra sem bera hag
landbúnaðarins fyrir brjósti er
að frumvarpinu verði hafnað og
samningaviðræður við Evrópu-
sambandið teknar upp að nýju.
Höfundar eru þingmenn
Vinstri grænna.
Á meðan hálfklár-
aðar íbúðarblokkir og
tómt atvinnuhúsnæði
varpa ónotalegum
skugga á annars fallegt
umhverfi við Elliðavatn
trítla litlar mannverur
til og frá leikskólanum
Hvarfi 4 klukkutímum
fyrr eða síðar en venju-
lega þar sem ekki hef-
ur tekist að fullmanna
leikskólann. Skilja ekk-
ert í þessari flóknu
mætingartöflu sem
hefur verið sérhönnuð
af leikskólastjóra en
eru bara þónokkuð
ánægð með það að
mæta með mömmu eða
pabba í vinnuna á
hverjum degi og fá 4
heilar klukkustundir til
að leika óáreitt á leikj-
anet.is – eða hvað?
Meira segja það verður
leiðigjarnt og er ekkert
sérlega vel til þess fall-
ið að undirbúa þessi
fimm ára kríli fyrir „al-
vöru skólann“ að ári
liðnu. Svo má ekki
gleyma þeim sem ekki eru svo heppin
að eiga foreldra sem vinna á skrif-
stofu með aukatölvu eða Playstation
og þurfa því að eyða hálfum deginum
á kassa í Bónus eða aðstoða við skúr-
ingar! Hvernig stendur á því að eftir
mesta uppgangstíma á Íslandi þar
sem Kópavogsbær hefur skilað yfir 2
milljarða tekjuafgangi mörg ár í röð,
er ekki hægt að borga leikskóla-
starfsfólki mannsæmandi laun svo
hægt sé að manna störf í þessum
geira? Er reiknings-
dæmið kannski ekki
nógu einfalt? Hagn-
aðarvonin ekki nógu
mikil? Ef 10 foreldrar
með 400 þúsund króna
laun á mánuði þurfa að
hætta vinnu vegna
ástandsins á Hvarfi er
Kópavogsbær þá ekki
að verða af því sem nem-
ur 520 þúsund krónum á
mánuði í útsvar? Færu
þessar tekjur bæjarins
ekki nokkuð langt til
þess að dekka kostnað
við að ráða þá 2-3 starfs-
menn sem þyrfti til að
gæta 16-24 barna eða
miðað við núverandi
meðalmánaðarlaun
starfsmanna leikskóla
Kópavogsbæjar? Það
virðist ekki hafa staðið í
mönnum að dæla pen-
ingum í lóðaúthlutanir
og verkefni til bygg-
ingaverktaka sem
greinilega er forgangs-
hópur hjá Kópavogsbæ.
Er kannski mergur
málsins sá að verktak-
arnir borga í feita kosn-
ingasjóði bæjarstjórans
á meðan íbúarnir borga
„bara“ útsvar. Kenna
svo efnahagsástandinu
og tregðu bankana til að
lána um þá offjárfestingu í steypu
sem svo klárlega er orðin að veru-
leika. Það þurfa nefnilega ekki allar
fjölskyldur landsins að eiga einbýlis-
hús í Kópavoginum, sumarbústað í
Skorradal, sportbíl, hjólhýsi og þrí-
hjól – stundum væri bara gott að hafa
öruggt pláss á leikskóla.
Enn um leikskóla-
mál í Kópavogi
Margit Robertet
vill hækka laun
starfsmanna í leik-
skólum Kópavogs-
bæjar
Margit Robertet
»Hvernig
stendur á því
að eftir mesta
uppgangstíma á
Íslandi þar sem
Kópavogsbær
hefur skilað yfir
2 milljarða
tekjuafgangi
mörg ár í röð, er
ekki hægt að
borga leikskóla-
starfsfólki
mannsæmandi
laun?
Höfundur starfar við fyrirtækja-
ráðgjöf og er móðir 5 ára drengs
á Hvarfi.
Skógarhlíð 18 • sími 595 1000 • www.heimsferdir.is
Barbados
29. október
frá kr. 129.900
*** Mjög takmörkuð gisting í boði á þessu verði! ***
Heimsferðir bjóða frábært tilboð á 10 nátta ferð til einnar helstu ferða-
mannaparadísar heimsins, Barbados í Karíbahafinu og gistingu á Hotel
Butterfly Beach ***. Barbados hefur allt að bjóða ferðamönnum. Hvítar,
pálmavaxnar og víðfeðmar draumastrendur, 25 gráðu heitan og kristaltær-
an sjó og meðalhitastig rétt um 30 gráður allan ársins hring. Vinsældir
þessarar litlu eyju eru með eindæmum og fólk sem þangað leggur leið
sína, gerir það aftur og aftur. Fólkið er einstaklega gestrisið og mjög vina-
legt í viðmóti - og hér er ekki asi á nokkrum. Gríptu þetta einstaka tæki-
færi og bókaðu ferð til Barba-
dos á frábærum kjörum. Þar er
andrúmsloftið heillandi, að-
stæður fyrir ferðamenn frábær-
ar og einstök stemning eyjunn-
ar grípur alla sem þangað
koma. Fjölbreytt gisting í boði.
Munið Mastercard
ferðaávísunina
Birt með fyrirvara um prentvillur. Heimsferðir áskilja sér rétt til leiðréttinga á slíku.
Ath. að verð getur breyst án fyrirvara.
Verð kr. 129.900
Netverð á mann, m.v. gistingu í tvíbýli á Hotel
Butterfly Beach *** með morgunverði í 10 nætur.
Ath. mjög takmörkuð gisting í boði á þessu sérstaka
tilboðsverði.
Ótrúlegt sértilboð
***
10 nátta ferð