Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1997, Síða 31

Náttúrufræðingurinn - 1997, Síða 31
4. mynd. Svo ólíkir þjóðar- leiðtogar sem Fidel Castro og Margaret Thatcher gátu sam- einast um sjálfbœra þróun. þær séu verndaðar. Þannig hefur t.d. rfkisstjórn Costa Rica gert samning við alþjóðlegl lyfjafyrirtæki, sem má segja að sé í anda þessa sáttmála, um að fyrirtækið borgi fyrir vernd hluta regnskógar landsins gegn því að það hafi forgang á rannsóknum og nýtingu þess aragrúa lífvera og erfðaefnis sem þar fer að finna. Hvernig skarast hin „hefðbundna" um- hverfishyggja við hugmyndafræði sjálf- bærrar þróunar? í fyrrnefndu hugmyndafræðinni er vandinn siðferðilegur, í þeini seinni sið- ferðilegur og hagfræðilegur; samkvæmt þeiirf fyrri felst lausnin í boðum og bönnum, samkvæmt hinni síðari eru lausnirnar tæknilegar og hagfræðilegar; tilgangurinn með hinni fyrri er einkum að vernda siðferðileg gildi fyrir taumlausri gróða- hyggju, markmið sjálfbærrar þróunar er einkum að tryggja efnahagslega velferð. í raun komast menn oft að sömu niður- stöðu, þó þeir gefi sér ólíkar forsendur. Þannig eru væntanlega flestir sammála um gildi þess að vernda Gullfoss fyrir virkjunar- framkvæmdum, hvort sem menn rökstyðja þá skoðun fyrst og fremst með því að hann sé meira virði sem ferðamannasegull en fall- orka, eða að hann sé falleg náttúrugersemi sem ekki eigi að fórna á altari mammons. Sumir halda því jafnvel fram að þessir fornu féndur, auðhyggjan og umhverfisverndin, séu á góðri.leið í eina sæng, eða ættu að minnsta kosti að vera það. ■ GRÆN GRÓÐAHYGGJA í því sambandi er bent á að mörg boðorð umhverfisverndar miða að því að draga úr sóun og ströng umhverfisstefna getur því bætt nýtingu hráefnis, breytt úrgangi í verðmæti og aukið skilvirkni í fyrirtækj- um, svipað og t.d. aðferðir gæðastjórnun- ar. I öðru lagi er bent á að strangari um- hverfislöggjöf kalli á nýja tækni, s.s. mengunarvarnabúnað, endurvinnslu og ósonvæna kælitækni, sem aftur kyndi undir nýrri framleiðslu og atvinnusköpun. Efna- hags- og framfarastofnunin, OECD, hefur giskað á að „umhverfisiðnaður“ heimsins velti nú um 200-300 milljörðum dollara á ári. Þeir sem eru fyrstir lil að setja strangar reglur um mengun og umhverfisvernd ná oft forskoti á þessu sviði. Þannig hefur t.d. orðið til blómlegur og vaxandi iðnaður á sviði mengunarvarna í Los Angeles, menguðustu borg Bandaríkjanna og þeirri með ströngustu mengunarvarnalöggjöfina. I Evrópu er það Þýskaland sem hefur náð forskoti í alls kyns umhverfisvænni tækni, enda með strangari mengunarvarnalöggjöf en flest önnur ríki álfunnar. Ef okkur tækist að sanna að það sé jákvætt samband á milli strangrar umhverfis- löggjafar og hagvaxtar, þá höfum við að stórum hluta leyst hið siðferðilega vandamál, eða öllu heldur hið siðferðilega val á milli eiginhagsmuna og réttsýni. Við höfum skapað eins konar, ekki vítahring 25

x

Náttúrufræðingurinn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.