Verklýðsblaðið - 23.04.1934, Blaðsíða 2

var 1924, setur íslenzkum kom-
múnistum það sem verkefni, að
stofna kommúnistaflokk sem
fyrst.
1930 enduvtekur Stefán þessar
villui- sínar með því enn á ný að
senda „leiðbeiningar“ til kom-
múnista á íslandi, um að bjóða
ekki fram við kosningar, sem þá
fara í hönd, heldur styðja fram-
bjóðendur sósíaldemókrata. —
Á öðru flokksþingi K. F. í.
byrjar St. Pétursson kerfis-
bundna baráttu fyrir villukenn-
ingum sínum, og fær í lið með
sér Hauk Björnsson — og fleiri
slíka. Það er engin tilviljun, að
þessi sókn tækifærissinnanna
byrjar fyrir alvöru á II. flokks-
þinginu. Á því þingi var einmitt
lagður grundvöllur að bolsevis-
eringu flokksins, löggð drög að
einbeitingu hans á vinnustöðv-
arnar og verklýðsfélögin. Hin
harðnandi auðvaldskreppa, sem í
mörgum löndum var að þróast
upp í byltingarkreppu — og hin
harðnandi stéttabarátta hér
heima — hinn vaxandi fasismi
o. fl., krafðist þess, að nú yrði
háfist handa til þess að undir-
búa flokkinn undir hið alvarlega
tímabil — hið nýja tímabil bylt-
inga og styrjalda.
Barátta klíkuforingjanna á II.
flokksþinginu var baráttan gegn
þessum straumhvörfum í starfi
K. F. í. og tilraun til að gera
flokkinn að „vinstri" sósíaldemó-
kratiskum flokk. Stefán og Co.
snérust öndverðir gegn þvi að
starfinu yrði einbeitt að þýðing-
armesta hluta verkalýðsins. Þeir
vildu enga „einhliða" einbeitingm
á vinnustöðvarnar og verklýðsfé-
lögin, heldur „alhliða“ baráttu —
fyrir „sósíalismanum“ meðal
menntamanna, smáborgara, jafnt
og meðal verkalýðsins. Þeir tóku
upp skarpa ldíkubaráttu gegn því
að sósíaldemókratarnir væru skýr-
greindir sem höfuðstoð og stytta
íslenzka burgeisavaldsins. Þeir á-
litu sósíaldemókratíið það skárra
af tvennu illu — en ekki hættu-
legasta óvin íslenzka verkalýðs-
ins.
Tilraunum þessara herra til
þess að gera K. F. í. að smá-
borgaraleg um taglhnýtingsf lokk
aftan í Alþýðuflokknum, var ekki
þar með lokið.
Eftir II. flokksþingið byrjar svo
blómaskeið klíkuforingjanna. Þeir
vaða uppi með falskenningar sín-
ar án verulegrar baráttu frá hendi
flokksstjómarinnar — og tekst
á þýðingarmiklum augnablikum að
koma í veg fvrir að flokkurinn
nái fótfestu meðal verkalýðsins —
auk þess sem þeim tekst að
skapa glundroða í flokknum og
gera félagana óvissa og hikandi
í öllu starfi.
Þegar K. F. í. sendi Alþýðu-
flokknum samfylkingartilboðið,
fannst þeim gott tækifæri til að
læða inn skoðunum sínum um
„verklýðsvinsemd“ kratabrodd-
anna og klíkuforinginn St. P.
réðist heiftuglega á „vinstripóli-
tík“ flokksforustunnar, en kvað
samfylkingartilboðið eiga að
hjálpa okkur til að ganga úr
skugga um það. hvort sósíaldemó-
kratabroddarnir hefðu dregið
lærdóma af atburðunum í Þýzka-
landi og hvort þeir mundu fást
Líf okkar verkamanna
Berjumst gegn atvinnuleysinu. — Styttum vinnudagnn. —
Hækkum kaupið.
(Verkamannabréf).
Þrátt fyrir blekkingar borgar-
anna um það að nú sé kreppunni
að linna, kemur hún stöðugt harð-
ar niður á okkur verkamönnunum.
Burgeisarnir vita líka, þrátt fyrir
blekkingar sínar, hvað henni líð-
ur, sem sést líka á því að meir og
meir reyna þeir að koma henni af
sér og yfir á verkalýðinn með
auknum sköttum og auknum
vinnuhraða, t. d. við togaravinn-
unan, og aukinni vélanotkun
(kolakraninn). Ég held mér sé
óhætt að segja það, að aldrei hef-
ir verkamönnum hér í Reykjavík
veitzt eins erfitt að draga fram
líf sitt og sinna eins og í vetur,
þrátt fyrir ítrustu tilraunir við að
ná í hvert handtak, sem til fellur.
Ég get til dæmis sagt fyrir mig
að aldrei hefir mér veitzt eins
erfitt að hafa að éta eins og í
vetur. Maður hefir orðið að
krjúpa fyrir kaupmönnunum til
þess að fá lán út á væntanleg
handtök, sem maður hefir þá
kannske aldrei fengið, og þá ekki
lánið stundum heldur. Stundum
hefir maður verið svo knappur
með að hafa kol í eldinn, að mað-
ur hefir orðið að fara niður á
hafnarbakka og snapa þar kol,
sem detta af bílunum við uppskip-
un.
Hafi maður verið að pressast
við að borga húsaleíguna, sem
maður reynir í lengstu lög oft
fyrir harðan aðgang húseigand-
ans, þá hefir það líka þýtt stóra
skerðingu á matar- og mjólkur-
kaupum og sult og seyru allan
mánuðinn. Föt er ekki um að ræða
að geta keypt. Þau fær maður
ekki öðru vísi en að kunningjar
manns og félagar gefa manni þau,
sem oft eru þó lítið betur stæðir,
og svo að ógleymdri ASV-sauma-
stofunni, sem mörgum hefir
hjálpað um flík, sem til hennar
hafa leitað.
Það er ekki heldur óalgengt, að
þegar ég og mínir líkar eru í
út í samfylkingarbaráttu gegn
auðvaldinu og fasismanum(!).
— Lærisveinn Stefáns, Haukur
Bjömsson, starfaði af kappi eftir
þessum kenningum meistarans —
og lagði kapp á að festa samband
sitt við „vinstri“-kratana, Sig.
Einarsson og Co„ til að fá þá út
í sameiginlega baráttu gegn fas-
ismanum móti vilja „hægi’i“ krat-
anna.
Þessar flokksfjandsamlegu skoð
anir komu að miklu leyti í veg
fyrir að samfylkingartilboðið næði
út til verkalýðsins og að hann
væri skipulagður til baráttu á
grundvelli þess. — Þessar kenn-
ingar komu þeirri skoðun inn hjá
sósíaldemókratiska verkalýðnum,
að samfylkingartilboðið kæmi hón-
um ekkert við. Það væri ætlað
kratabroddunum.
Fleiri dæmi mætti taka, sem
sanna þá staðhæfingu, að tæki-
færisstefnan hafði það hlutverk,
að vinna að því að gera K. F. í.
vandræðum með skó á fætuma, að
maður fari í öskuhauguna til þess
að reyna að finna þar skógamia,
sem síðan mætti brúka í neyð.
Svona er ástandið, ekki einung-
is hjá mér og nokkrum öðrum,
heldur hjá fjöldanum öllum af
verkamönnum hér í Reykjavík.
En annars vegar er hegningarlög-
gjöf fátækralaganna, sem hræðir
menn frá að leita til bæjarins fyr
en í síðustu lög, sérstaklega þá,
sem ekki eiga sveit hér því yfir
þeim vofir sundrung og ógnir
sveitaflutnings.
Allt þetta sýnir hversu mikil
þörf er fyrir okkur verkamenn að
standa sameinaðir og berjast
virkilegri baráttu fyrir umbótum
á lífsskilyrðum okkar. Fyrir því
að þurfa ekki að svelta og þurfa
ekki að sjá börn okkar og skyldu-
lið líða skort. Allt þvaður borg-
aranna um stéttarfrið, verður við-
bjóðslegt, þegar litið er á neyð og
aukið atvinnuleysi meðal verka-
lýðsins, en hinsvegar er fjölmenn
yfir stétt þar sem hver um sig
hefir það, sem tíu verkamanna-
fjölskyldur verða að lifa á. En þó
reyna þeir að gera kjör okkar
ennþá aumari.
Á móti auknum árásum bur-
geisanna, hækkuðum tollum, aukn-
um vinnuhraða og auknu atvinnu-
leysi, sem allt þýðir kauplækkun,
þurfum við verkamenn að setja
baráttu okkar fyrir hækkuðu
kaupi og styttum vinnutíma, sér-
staklega við erfiðustu og óholl-
ustu vinnuna við höfnina, því ef
það hefst í gegn, þá þýðir það
bætta lífsmöguleika að dálitlu
leyti, auk þess, sem það léttir dá-
lítið versta og óhollasta þrældóm-
inn. Og við þurfum að mæta á
Dagsbrúnarfundum og knýja fram
kröfur okkar þar.
Jafnframt þessu þurfum við að
berjast fyrir áframhaldandi at-
! vinnubótavinnu og láta í því
skyni dynja á burgeisunum mót-
mæli og kröfugöngur gegn upp-
sögmunum í atvinnubótavinnunni.
að Alþýðuflokk nr. 2. Eitt skýrt
dæmi er —
Starfsemi Hauks Björns-
sonar
og' tilraunir hans til þess að
hundsa pólítík flokksins í barátt-
unni fyrir „Verklýðsblaðinu“ sem
dagblaði. — í þeim baráttu var
engin áherzla lögð á að vinna
Verklýðsblaðinu fylgi meðal verka
lýðsins sérstaklega — og skapa
blaðinu réttan pólitískan grund-
völl — engin áherzla lögð á að
tryggja pólitískt og fjárhagslega
„Verklýðsbl.“ sem vikublað —
; heldur einhliða áherzlu á peninga-
| söfnun í prentsm.sjóð. „Verklýðs-
blaðið“ átti að koma út daglega,
ekki borið uppi af verkalýðnum
og sem blað verkalýðsins, heldur
sem hvert annað borgaralegt mál-
gagn. — Hefðu tækifærissinnar
sigrað í baráttunni innan flokks-
ins og tekizt að gera K. F. í.
i að Alþýðuflokk nr. 2, hefði líka
j slíkt smáborgaralegt blað orðið
til.
En tækifærissinnum tókst ekki
að gera K. F. 1. að vinstri-krat-
iskum flokki eða Verklýðsblaðið
að Nýja dagblaði nr. 2. Með
styrkri aðstoð frá Alþjóðasam-
bandi kommúnista var hafin sókn
á hendur þessum klíkuforingjum.
Landsfundur miðstjórnai’innai’ var
allsherjar sókn gegn tækilæris-
stefnunni og barátta íyrir hinni
réttu stefnu K. F. f. og A. K, og
þó ekki hafi tekizt að útrýma
klíkubaráttunni úr flokknum, þá
hefir þó í aðalatriðum hin rétta
stefna sigrað.
Það, að klíkubaráttan ennþá er
við líði innan flokksins — það, að
ennþá er unnið að því að fram-
kvæma fyrirætlanir Stefáns Pét.
og Co. — gera K.F.f. að hjálpar-
hellu auðvaldsins — verður að
vera alvarleg hvöt til allra flokks-
félaga um að skerpa baráttuna
og útrýma klíkubaráttunni úr
flokknum.
Þrátt fyrir þetta eru þó eftir
brottvikningu Hauks til félagar
innan flokksins, sem taka málstað
hans og halda uppi skarpri bar-
áttu gegn flokksforustunni, en
vegna þess að Haukur er þeim
ekki nægilega glæsilegur foringi,
hefja þeir aðalforingjann, St. Pét.
til skýjanna, ljúga upp Mimch-
hausensögum um afrek hans í
Moskva og reyna þannig að búa
sér til glæsilega persónu úr St.
Ein sagan er sú, að St. Pét. sé
með beztu fræðimönnum!! sem
kommúnistar hafi kynnst — önn-
ur að hann sé orðinn prófessor!!
í Moskva. ,
Með því að skerpa baráttuna
gegn þessum trúboðum Stefáns
og Hauks innan flokksins, verður
komið í veg fyrir að félagarnir
láti ginnast af svo augljósum
blekkingaraðferðum — og verði
tækifærisstefnunni að bráð.
í Eftir brottvikninguna hefir
Haukur margfaldað undirróður
sinn og fjandskap gegn flokknum.
: I Sovétvinafélaginu hyggst hann
að skapa grundvöll fyrir hinar
| gagnbyltingasinnuðu skoðanir sín-
ar, hann reynir nú að gera Sovét
vinafélag’ið að því, sem ekki tókst
með K. F. I., að smáborgaralegum
kjaftæðisklúbb. Starfsemi hans
undanfarið sýnir hvert stefnir. —
Ilann reyndi að koma í veg
fyrir að síðasta sendinefnd yrði
látin fara til Sovétlýðveldanna.
Nú nýlega hefir nýtt líf færst
í klíkusinnana, fylgjendur St. P.,
í sambandi við burtvikningu H.
Bj. úr K. F. í.
H. B. hefir ávalt starfað opin-
skátt og óhikað eftir „kenning-
um“ St. Pét., meðal annars:
I. Með ofsóknum og undirróðri
gegn stefnu og forustukröfum K.
F. í. og harðvítugri agitation fyr-
ir „vinstri“-kratisma.
2. Með því að hætta að koma
á fundi þegar hann bjóst við að
verða hindraður í því að túlka
falskenningu St. Pét.
3. Með því að hafa hálfopinbert,
samband við skoðanabræður sína
úti á landi, Ingólf Jónsson, Jón
Guðmann og slíka liðhlaupa.
4. Með því að halda áfram
drykkjuskap sínum leynt og ljóst
þrátt fyrir gefin loforð til flokks-
stjói*narinnar um að hætta slíku.