Stúdentablaðið - 01.05.1973, Blaðsíða 3

Merk tmamót:
Rauð æskulýðseining
á 8. þingi Æ.5.Í.
Tillaga borin upp til samþykktar.
8. þing ÆSÍ var haldið um
síðustu helgi, 14.—15. apríl. Rót-
tæk öfl voru í mildum meiri-
hluta á þinginu. Voru gerðar
ályktanir margar og umfangs-
mifalar m. a. um herstöðvamálið
og baráotuna gegn heimsvaWa-
stefnunni, landhelgismálið, hús-
næðismál, aukið nemendavald í
skólum, trúarbragðajafnrétti (eða
niðurlagningu Þjóðkirkjunnar)
og mætti svo lengi telja.
12 aðiWarsambönd voru msett
til leiks á fyrra degi með 5 full-
trúa hvert. Þar var um að ræða
Fylkinguna, SUJ, SUF, SUS,
Æskulýðsnefndir SFV og AB,
SHÍ, SÍNE, LÍM, SÍKN, UMFÍ
og INSÍ, alls 60 fulltrúar. Á síð-
ara degi bættist í hópinn frítt
lið fimm ungra meyja frá Sam-
bandi bindindisfélaga í skólum
og urðu þingfulltrúar þá alls 65
talsins. Þá barst einnig bréf frá
ungtemplurum (ÍUT) um að
þeir vildu ekki lengur vera með.
í>ess má geta ,að fulltrúar Lands-
sambands íslenzkra menntáskóla-
nema (LÍM) voru sammála SUS
í öllum atk væðagre iðslu m á
þinginu. Þótti mörgum sú af-
staða skjóta skökku við þá rót-
ræku vinstri stefnu, sem mörkuð
v#**4«*ÍÖasta-' LÍM-þingi. ,
Eitt fyrsta mál ið sem kom til
afgreiðslu þingsins var um 4.
grein laganna en eins og Hún
var í lögum ÆSÍ hljóðaði hún
þannig: „Samþykktir um flokks-
pólitísk málefni eru ekki leyfðar
á vettvangi ÆSÍ." Skoðanir
manna voru mjög öndverðar um
þetta mál, enda þótt nær allir
væru óánægðir með þessa grein,
eins og hún var. Sjálfstæðismenn-
irnir ungu vildu fá samþykkta í
staðinn tillögu, sem fól í sér
neitunarvald fyrir hvert aðildar-
félag og í reynd hvern þingfull-
trúa, þannig að þeir gætu vísað
frá hverri þeirri tillögu sem
þeim þætti „fara í bág við
stefnuskrá aðildarfélags". Tillaga
Þorsteins Vilhjálmssonar (SÍNE)
um að fella 4. greinina hrein-
lega út úr lögunum naut stuðn-
ings meirihluta þingfulltrúa og
um tveggja þriðju greiddra at-
kvæða (33:17). Þrátt fyrir þenn-
am stóra meirihluta fundar-
manna náði þetta ekki fram að
ganga þar sem % kjörinna þing-
fulltrúa (hvort sem þeir eru við-
staddir eða ekki) þarf til Iaga-
breytinga. Að ráði varð því að
greiða atkvæði svohljóðandi til-
lögu: Tillögu sem brýtur í bága
við birta stefnuskrá aðildarfélags
skal vísað frá, ef viðkomandi að-
ildarfélag krefst þess og a. m. k.
þriðjungur viðstaddra fundar-
manna styður þá kröfu.
Fl.jótlega kom til kasta nýju
Iaganna, sem voru afgreidd áður
en kom að afgreiðslu ályktana
og stjórnarkjöri.
SUS-fuIltrúar kröfðust frávís-
unar á tillögu Sveins R. Hauks-
sonar (SHÍ) og Cecils Haralds-
sonar (SUJ), þ. e. þann hluta
hennar sem fjallaði um NATO
og herinn. 57 þingfulltrúar voru
viðstaddir þegar tillagan kom til
atkvæða. Fráwíwjrr SöSara fékk
'Ttri«1ev*ðfrTI1htpr-^veins og
Cecils var síðan samþykkt með
margföWum meirihluta atkvæða.
Hún hljóðaði þannig:
8. þing ÆSÍ samþykkir eftir-
farandi sem höfuðbaráttumál
nœsta starfstímabils:
1. Bandaríska NATO-herinn
burt af íslandi, Afnám erlendra
herstöðva á íslandi. NATO burt
af íslandi, ísland úr NATO.
2. Aukinn stuðning íslenzkrar
cesku við alþýðu þriðja heirns-
ins í . baráttunni gegn arðráni
og kúgun heimsvaldastefnunnar.
8. þing ÆSÍ felur stjórn og
utanríkisnefnd ÆSI að leggja á-
herzlu á þessi baráttumál í
starfi sínu og í því sambandi
að veita stuðning þeim samtök-
um, sem vinna að þessum bar-
áttumálum, þ. á m. Samtökum
herstöðvaandstceðinga og Víet-
namnefndinni á íslandi.
Mikill tími fór í umræður
um landhelgismálið ogvoru sam-
þykktar um það ítarlegar álykt-
anir sem Halldór Á. Sigurðsson
(SHÍ) la,gði fram (ekki varð
þverfótað fyrir löngum greinar-
gerðum sem komu rétt á fætur
tillagnanna); engan fulltrúa til
Haag o. s. frv., en fyrir þessu
máli verður gerð grein síðar hér
í blaðinu. Þá voru gerðar fjöl-
margar ályktanir á sviði félags-
mála, um nemendalýðræði, æsku-
lýðsmál, mennta- og skólamál.
Sérstaka athygli vekur ályktun
um húnsæðismál sem Erling Ól-
afsson (SHÍ) gerði tillögu um,
þar er skorað á „yfirvöld að
grípa til róttækra ráðstafana til
þess að koma í veg fyrir að
fjárplógsmenn noti ■ sér hústiæð-
isskort sér til framdráttar og
gróða", með bygingu leiguhús-
næðis og hvatt er til þess að
einstakar stéttir eða hópar ein-
(angri sig ekki í þjóðfélaginu, t.d.
með byggingarframkvæmd-
um, „að ungt fólk hafi meiri
samvinnu um þessi mál og leysi
þau í sameiningu".
Geysimikið starf var unnið á
þinginu, og veitti efaki af því,
þar sem allur undirbúningur af
hálfu stjórnar og undirbúnings-
nefndar varðandi hina ýmsu
málaflokka var í lágmarki. í
undirbúningi þingsins munu
SHÍ- og SÍNE-fulltrúar hafa haft
samband við Fylkinguna og
SUJ auk æskulýðsnefnda AB og
SFV nm vinstri samstöðu á
þinginu og þá fyrst og fremst
varðandi ályktunina um NATO,
herinn og heimsvaldastefnuna,
svo og stjórnarkjör.
Uppstillinganefnd átti langa
og' stranga fundi. Upphaflega
voru hugmyndir þar víðs fjarri
þeim anda sem ríkti á þinginu,
en smám saman nálguðust þær
hugmyndir vinstri manna um
framboð. Tillagan, sem kom frá
uppstillinganefnd (Friðgeir
Björnsson (SUF) o. fl.) var um
fjóra vinstri menn og tvo Heim-
dellinga, þ. e. Jón Magnússon
(SUS) og Kjartan Gunnarson
(LÍM). Á hinn bóginn lagði Jón
Ásgeir Sigurðsson (SÍNE) fram
lista vinstri manna. Það fram-
boð til stjórnar vannst og er
stjórn ÆSÍ 1'973—’75 skipuð
eftirfarandi mönnum:
Gunnlaugur St-eáátvsson (SUJ),
form.,
BaWiur Krist.jánsson (SÍNE),
Erling Ólafsson (SHÍ),
Hallgrímur Guðmundsson
(ÆNSFV) 1
Jónas Sigurðsson (ÆAB),
Jón Ragnarsson (INSÍ),
Rannveig Haraldsdóttir (Fylfa-
ingin).
Framboð J. Á. S. o. fl. um
formann utanríkisnefndar tapað-
ist hins vegar er kosið var á
milli Elíasar Snælands Jónssonar
(SUF) og Sveins R. Haukssonar
(SHÍ), en atkvæðin féllu 26:25.
Aftur á móti vannst meirihluti
í utanríkisnefndinni (skipuð 3
NATO-andstæðingum) en hún
var eftir harða og jafna kosn-
ingu skipuð eftirfarandi mönn-
um:
Cecil Haraldsson (SUJ),
Skúli Möller (SUS),
Sveinn R. Hauksson (SHÍ),
Þorst. Vilhjálmsson (SÍNE),
auk formanns, sem er Elías Sn.
Jónsson (SUF).
Stúdentablaðið mun í næstu
blöðum gera grein fyrir þeim
samþykktum í málaflokkum,
sem ekki verður komizt yfir að
birta í þessu blaði.
Málin rædd. Nokkur mótatkvæöi.
ÁLYKTANIR Æ.S.I. UM LANDHELGISMÁLIÐ
Formaður SHÍ talar um hnatt-
ræna yfirsýn.
1. Þing Æskulýðssambands
Islands, haldið 14.-15. apríl
1973 fagnar útfærslu íslenzku
fiskveiðilögsögunnar í 50 sjó-
mílur og þeirri viðurkenningu
sem útfærslan he.fur hlotið
víða um heim.
Þingið telur einsýnt að Is-
lendingar hafi fullan rétt til
allra þeirra aðgerða, sem
nauðsynlegar kunna að reyn-
ast til að tryggja lífshagsmuni
þjóðarinnar, og leggur áherzlu
á, að þann dýrmæta rétt til
einhliða ákvarðana megi aldrei
láta niður falla, né framselja
í hendur erlendra aðila. Telur
þing ÆSÍ því fráleitt að Is-
lendingar láti hvers konar full-
trúa sína mæta fyrir Alþóð-
lega dómstólnum í Haag þar
sem þá er beint eða óbeint
viðurkennd lögsaga dómsins
um landhelgismálið. Á þessum
forsendum hvetur þingið ís-
lenzku þjóðina til að standa
sem einn maður á rétti sín-
um.
2. Þing ÆSl haldið 14.-15.
apríl 1973, skorar á Alþingi
og ríkisstjórn Islands að efla
landhelgisgæzluna svo sem
unnt er og hvika hvergi fyrir
brezkum og vesturþýzkum lög-
brjótum.
3. Þing ÆSl, haldið 14.-15.
apríl 1973, tekur af alefli und-
ir þá verndunarstefnu í fisk-
veiðimálum, sem birtast í
frumvarpi því til laga er nú
liggur fyrir Alþingi og fjallar
utn „veiðar með botnvörpu,
flotvörpu og dragnót í fisk-
veiðilandhelginni“. Telur þing-
ið að útávið styrki frumvarp
se mþetta mjög aðstöðu Is-
lendinga í landhelgismálinu og
skorar á Alþingi að samþykkja
meginatriði þess fyrir þing-
lausnir. I þessu sambandi vill
ÆSl benda alvarlega á þann
háska fyrir málstað Islendinga,
sem því fylgir að fresta af-
greiðslu þessa frumvarps til
næsta löggjafarþings. Fari svo
verða íslendingar búnir að
reka einhliða fiskverndunar-
stefnu gagnvart útlendingum í
2 ár, án þess að láta þá stefnu
taka svo að heitið geti til
sjálfra sín.
4. Þing ÆSl, haldið 14.-15.
apríl 1973, styður einarðlega
öll meginatriði ályktunar Al-
þingis „um samstarf Islend-
inga, Norðmanna og Færey-
inga að fiskveiðum og fisk-
sölu“.
Þing ÆSt skorar því á „rík-
isstjórnina að beita sér fyrir
viðræðum milli Islendinga,
Norðmanna og Færeyinga um
samstarf þessara þjóða að
skynsamlegri hagnýtingu fiski-
miðanna á Norðaustur-Atlanz-
hafi, verndun fiskistofna og að
fisksölumálum“. Hiklaust og
vandlega verði athugað með
hvaða hætti Grænlendingar, og
jafnvel Skotar og íbúar Ný-
fundnalands, geti orðið aðilar
að slíku samstarfi.
Þingið leggur megináherzlu
á þá jákvæðu þýðingu, sem
Fraohald á 11. síðu.
STÚDENTABLAÐIÐ — 3