Fálkinn - 18.05.1956, Blaðsíða 7
FÁLKINN
7
forarslóðar og húsin eins og slcúrar.
Þarna var andrúmsloftið annartegt,
ólikt þvi, sem hann hafði átt að venj-
ast. Hann þekkti ekki nokkurn mann
þarna, var einstæðingur og leiddist
og langaði heim.
Hann fékk smáiherbergi á gisti'húsi
í Los Angeles, rétt hjá leikhúsinu,
sem liann hafði leikið í þegar hann
var með Fred Karno-félaginu. Og svo
liðu margar vikur þangað til hann
gerði vart við sig hjá Keystone Pic-
tures og lét vita að hann væri til taks.
í fyrsta skipti sem hann hafði skap
i sér til að mæta á skrifstofunni fór
hann með sporvagninum þangað, kom
út, leist illa á sig og fór heim á gisti-
lhisið með sporvagninum til baka.
En liann reyndi að vinna bug á
þessari andúð sinni, og gerði nýja
tilraun eftir nokkra daga. Þegar hann
kom á kvikmyndastöðvarnar var verið
að taka leikatriði úr ýmsum kvik-
myndum samtímis, á mörgum leik-
sviðum. Þarna var hræðilegur hávaði.
Það var engin þörf á að liafa kyrrð,
þegar verið var að gera kvikmyndir
í þá daga.
Ghaplin varð hræddur og tapaði sér
alveg. Þarna á leiksviðinu voru ýmsir
kunnustu leikarar þeirra tima, og svo
stóð á myndátökunni, að þeir voru
margir liverjir í einkennisbúningum
lögregluþjóna.
Mack Sennett, sem hann átti að
starfa hjá, kom og heilsaði Ghaplin.
Honum fannst þetta vera fámáll og
stirðbusalegur Englcndingur, sem
kynni ekki að lireyfa sig nema liægt.
Hvernig mundi þessi ungi maður geta
náð þeim flýti í hreyfingum, sem
Ameríkumenn vildu hafa í kvikmynd-
unum?
Hann vissi ekki neitt um hæfileika
Chaplins sem fimlcikamanns og
íþróttamanns, — hann vissi ekkert
um hið ótrúlega þol hans, sem var
meira en flestum leikurum var fært.
En á hinn bóginn hafði Gharlie séð
nógu mikið til ])ess að hann var sann-
færður um að liann mundi ekki eiga
heima i svona leikarahóp. Þegar liann
lék með andliti sínu gerði liann það
mjög hæglátlega, hugsandi — liann
náði áhrifum hjá áhorfendunum með
smávegis brögðum, sem brugðust ekki.
Amerikumenn heimtuðu hraða. Þeir
sögðu við Chaplin, að Englendingar
væru svo seinir á sér — þeir mundu
aldrei verða vinsælir lijá áhorfendun-
um — þeim mundi þvert á móti leið-
ast, að horfa á allar silalegu, ensku
hreyfingarnar.
FYRSTA MYND CHAPLINS.
Chaplin var nú kominn þarna til
lioilywood, og Mack Sennett fannst
hann verða að reyna hann — að
minnsta kosti. Hann bað Charlie um
að nota sama gervið, sem hann hafði
notað í „Stolnar fjaðrir" — og þar af
leiðandi byrjaði Chaplin í kvikmynd-
unum sem útlifaður tréspónastúdent,
sem átti að vera um fertugt. Það hitt-
ist svo á að kvikmyndin hét: „Barátt-
an fyrir tilverunni“.
Hún var frumsýnd 2. febrúar 1914
og vakti litla athygli. Sum blöðin hrós-
uðu Chaplin, en önnur ekki. Hin síð-
arnefndu sögðu, að hann kæmist ekki
í hálfkvisti við Ford Sterling.
Eins og áður var minnst á, var það
hraðinn, sem var fyrsta boðorðið hjá
Mack Sennett, sem kvikmyndastjóra.
Það varð að láta margt gerast á Jiverj-
um tíu mínútum, en Chaplin var of
scinn á sér til að bregða svip, á þann
hátt sem honurn þótti við þurfa.
Sennett hafði orðið fyrir miklum von-
brigðum. Hann sá fram á, að hann
yrði að glíma við Chaplin í lieilt ár,
til þess að hann „félli inn í ramm-
ann“, sem hann liafði gert löngu áður.
En hinir leikendurnir voru himin-
lifandi. Þeir þurftu ekkert að óttast, |
af þessum enska drumbi, og gátu gert [
sér von um að hækka í tigninni. Og
þarna fékk Sennett fyrir ferðina að
vera að ráða enskan nýgræðing að
félaginu. Enginn af leikcndunum hafði
mætur á Chaplin.
Þeir kunnu ekki við að hann var
svo ómannbléndinn og sat oft með
bók og las, i staðinn fyrir að tala við
hitt fólkið. Og Chaplin var eins og
álfur úr hól. Átti hann að hætta við
allt saman og fara heim? Nei, hann
vildi ekki gefast upp úr því að liann
var kominn út í þetta og ætlaði að
reyna til þrautar. Hvað sem árangr-
inum leið liafði hann þó allajafna dá-
lítið upp úr þessu.
Hann haíði alltaf verið sparsamur.
Jafnvel þegar hann hafði þriggja
punda kaup á vilui, liafði hann tals-
vert afgangs. Ef hann eignaðist nægi-
lega mikla peninga gat hann orðið
sjálfstæður, og þá gat hann gert það
sem hann langaði til að gera!
CHAPLIN-„FÍGÚIÍAN“
VERÐUR TIL.
Næsta hlutverkið hans var fremur
liliðfjörlegt. Sennett ætlaði sér að
búa til stutta „fréttainynd" og i einu
atriðinu vildi hann sína barn, sem
tæki þátt í kappakstri á bifreiðum.
Þetta átti allt að gerast á fimrn min-
útum.
Nú sagði hann við Chaplin, að hann
ætti að koma eins og fjandinn úr
sauðaleggnum og gera þennan kapp-
akstur skemmtilegan. En ekki benti
hann Chaplin á hvernig hann ætti að
gera það. Og þess vegna varð Chaplin
að gera sér gervi eftir eigin geðþótta.
Hann hugsaði sér að nota sams kon-
ar föt og hann hafði verið í þegar
hann lék „lasaron" í einum af smá-
þáttaleikjum Freds Karno. Sá leikur
hét „Úthverfi Lundúna". En að auki
fékk hann til láns liólkvíðar buxur og
mjög þröngan jakka.
Hann hafði notað pípuliatt í fyrstu
myndinni, en nú náði liann sér í
harðan hatt, og i stað þess að nota
hálsklút setti hann á sig langt háls-
bindi. Hann fór i ein af stóru stíg-
vélunum af Ford Sterling, en til þess
að láta þau tolla á fótunum setti hann
hægra stígvél á vinstri fót, og öfugt.
Áður hafði hann notað sitt yfir-
skegg, en nú klippti hann það, svo
að ekki varð eftir nema stutt „tann-
burstaskegg", sem veröldin átti eftir
að kynnast betur síðar. Og svo fékk
hann sér grannan göngustaf, sem liann
gat undið um fingur sér. Þannig var
búningurinn sem hann notaði meðan
hann varð að verða heimsfrægur.
Hann var í vafa um hvað það væri,
sem áhorfcndurnir byggjust við að
hann gerði meðan börnin væru í kapp-
akstrinum, en svo datt honum í hug
atvik, sem hann hafði séð einu sinni
— og hlegið af.
Þá hafði einhver verið að kvik-
mynda einhverja opinbera athöfn.
Charlie ihafði tekið eftir þvi að einn
af umsjónarmönnunum var í sífellu
að rápa fram hjá, og brosti og kink-
aði kolli framan í kvikmyndarann.
Þetta var sprenghlægilegt. Þetta ætl-
aði Charlie að nota sér.
Hann sagði leikstjóranum, Henry
Lehman frá hugmyndinni. — Við skul-
um reyna það, sagði Lehman. — Hver
veit nema það gangi vel?
Svo fékk hann „svika-ljósmynda-
vél“, sem átti að nota, og Charlie var
náunginn, sem alltaf var að flækjast
fyrir. Honum lenti í illindum við Ijós-
myndarann og hljóp beint inn á ak-
brautina og varð fyrir krökkunum.
Og lenti i klónum á lögreglunni sem
reyndi að koma honum á burt.
SIGUR!
Þessi mynd var frumsýnd 7. fehrú-
ar 1914, fimm dögum síðar en sú fyrri.
Og hún vakti feikna fögnuð. Allir
hrifust af þessum litla ræfli, sem lang-
aði svo mikið til að „komast á mynd-
ina“ — cn allir voru að hindra. Og
alltaf þegar Chaplin varð fyrir ónæði
af öðrum tók hann ofan, brosti, yppti
svo öxlum og sveiflaði stafnum sínum.
Nú skildi Nack Sennett að hollast
mundi vera að láta Chaplin leiðbeina
sér sjálfan. Og tveimur mánuðum
siðar var Charlie farinn að skrifa
kvikmyndahandrit og — stjórna
leiknum.
Áður en Chaplin fór að semja mynd-
ir sínar sjálfur lék hann í niu öðrum
kvikmyndum. Sú fyrsta hét: „Undir-
samleg vandræði Mabells". Þar átti
hann líka að koma eins og skollinn úr
sauðarleggnum og verða fyrir öðru
fólki.
Þetta varð langt leikatriði. En
Chaplin þótti svo skemmtilegur að
hvorki leikstjórinn né Ijósmyndarinn
vildu taka eftir þvi. Allir störðu á
Chaplin, og jafnvel meðleikendur
hans klöppuðu fyrir honum.
I þessari mynd sýndi Chaplin þann
sérstaka liátt sem hann hafði á því
að beygja fyrir horn. Hann tekur til
fótanna, snarstansar svo allt í einu
og hleypur svo beint út á lilið, rekur
sig á og hleypur til hinnar hliðar-
innar — og lætur hattinn hneygja sig
i sífellu, en glápir sjálfur eins og asni
á meðan — og lineigir sig ekki.
Þegar hér var komið sögunni var
Charlie nýlega orðinn 25 ára. En nú
var hann orðinn besti gamanleikarinn
í kvikmyndaheimi Ameríku. Og
nokkrum mánuðum síðar var hann
orðinn heimsfrægur.
I næsta blaði: — Dýrkeyptasti
og frægasti gamanleikari í ver-
öldinni.
Chaplin í myndinni „Hnefaleikarinn", sem var gerð 1915, og varð einkar
vinsæl í „Nýja Bíó“ forðum daga.