Rauðir pennar - 01.10.1938, Page 163

tveggja í senn: hið sérkeimilegasta form bókmennta-
legrar tjáningar á Islandi og um leið liið vinsælasta
kynslóð fram af kynslóð. Á öllum tilverustigum is-
lenzku þjóðarinnar liefur mjög mikill hluti, og stund-
um meginhluti, allra bókmennta liennar verið í Ijóðum,
og á mörguxn tímum voru ijóð hið eina listaform, sem
þjóðin átti kost á að ldæða í hræringar anda síns og
geyma i sín dýrustu verðmæti frá kynslóð til kynslóðar.
Nú hefur Jóhannes úr Kötlum nýlega sent ljóðabólc
ó markaðinn. Þess var lika getið i útvarpinu, að bók
þessi væri út komin, og heiti hennar tekið franx. Þess
var enn freniur getið, að Jóliannes úr Kötluixx væri þess
háttar skáld, að það vekti athygli í hvert skipti, sem
hann sendi frá sér nýja bók. Svo var það ekki meira.
Það var sannarlega nxinna en ástæður virtust til. Hér
er i fyrsta lagi um að ræða bók eftir viðurkennt skáld,
sem tekið lxefur stórfellduixx breytingunx xxú um nokk-
urra ára skeið. Síðan 1930 liefur öll þjóðin vitað það,
að haxxix er einn hinn allra formsixjallasti íxieðal ljóð-
skálda þjóðarinnar. En þegar ný bók kenxur eftir liaixn,
þá íxægir aldrei að vitxxa til eldri bóka og fornrar frægð-
ar, svo ör liefur þróun liaixs verið, bæði að efixi og efn-
ismeðferð og lífsviðhorfum. Það eitt út af fyrir sig að
skýi'a ljóðþróun lians í sambandi við skoðanaþróuxx og
breytt efnisval á að vera kærkomið umræðuefni fyrir
hvern bókixienntagagnrýnanda og opnar honum leið til
að setja Ijóðixxeixntir Islendinga í sanxband við alþjóð-
legar bóknxemxtir og þjóðfélagshræriixgar, gefur lionum
tækifæri til að beixda á, í lxverju þjóðlegunx nxenntuixx
kann að vera liætta búin frá hálfmeltum alþjóðastraum-
ixm og á livaða sviði islenzkri bókmenningu kunna að
hafa hlotnazt nýir landvinningar og hvernig gera nxegi
þá enn arðbærari íslenzku íxxenningarlifi. En liér kem-
tir líka fleira til greina. I þessari nýju bók stígur Jó-
hannes úr Kötlum á nýjaix lxátt imx á ranxnxísleixzkasta
Jjóðasviðið. Hann færir i ljóð liðna atburði og fyrst og
161