Menntamál - 01.05.1944, Blaðsíða 13

MENNTAMÁL
111
ing-jar gætu ekkert lært, og jafnvel kix’kjan taldi ókristi-
legt að kenna þeim og áleit, að guð hefði gert þá svona
og hans verkum mætti ekki breyta.
Þeir fáu, sem gerðu tilraunir til að kenna málleysingj-
um, sættu því oft harðri gagnrýni, enda eru litlar frá-
sagnir til um, að tilraunir hafi verið gerðar til að mennta
málleysingja fyrr en á 16. öld.
Á 16. öld skrifaði ítalski stærðfræðingurinn Jerome
Cardano um andlega hæfileika málleysingja. Hann hafði
heyrt um mállausan mann, sem hafði lært að lesa og skrifa,
og dró Cardano af því. þá ályktun, að ritmálið gæti verið
málleysingjum það sama og talmál er talandi einstakling-
um. „Málleysingjar geta látið í ljós hugsanir sínar með
því að skrifa og skilið hugsanir annarra með því að lesa,“
segir hann. Skrif Cardano hnekkti þeirri skoðun, að mál-
leysingjar væru óhæfir til andlegrar menntunar, en sú
skoðun var mjög algeng á hans tímum. Um svipað leyti
er fyrsti viðurkenndi málleysingjakennarinn uppi, Pedro
Ponce de Leon (1520—1584). Skýrslur og bréf, sem til
eru frá hans tíma, sýna, að hann hefur kennt nokkrum
mállausum börnum að tala, lesa, skrifa og reikna. Líklegt
er talið, að hann hafi skrifað bók um kennsluaðferð sína,
en hún hefur glatazt. Það er þó vitað um kennsluaðfei'ð
hans, að hann byrjaði með að láta börnin skrifa nöfn á
algengum hlutum, kom þeim í skilning um, að orðiix tákn-
uðu hlutina, kenndi þeim síðan að segja einstök hljóð
málsins og raða þeim saman í orð.
Árið 1620 komu út í Madrid tvær bækur um kennslu
og uppeldi málleysingja eftir Juan Palbo Bonet. Ekki er
vitað til, að Bonet hafi nokkurn tíma kennt málleysingj-
um, en talið er, að hann lýsi í bókum þe^sum kennsluað-
ferð samtíðarmanns síns, M. R. de Carrion, en hann hafði
þá í 4 ár kennt heyrnarlausu barni með góðum árangi’i.
Önnur bók Bonet er um spænsk málhljóð og hvernig hægt
sé að kenna þau, en hin um, hvernig hægt sé að kenna