Menntamál - 01.03.1952, Blaðsíða 13
menntamál
7
fyrsta skipti er tilhugsunin um frásögnina nokkuð kvíða-
blandin, sem vonlegt er. Þá er nauðsynlegt, að kennarinn
sé til uppörvunar og viðurkenni viðleitnina. Þegar ísinn
hefur verið brotinn, verður gangan greiðari. Er nemend-
ur venjast á að tjá sig á þennan hátt, finnst þeim það sjálf-
sagður og eðlilegur hlutur og hafa gaman af. Þegar allir
nemendur hafa sagt frá, tekur prófið við. Ég hef venju-
lega haft 50 eða 100 spurningar í slíkum prófum. Þetta
próf er svo endurtekið að nokkrum tíma liðnum og lagt
fyrir í 3. sinn síðla vetrar. Það hefur komið ótvírætt í
ljós, að börnin muna lengur það, sem þau læra með þessu
móti, en með venjulegu lexíunámi.
Ég kem þá að síðasta þættinum, er ég nefndi hér að
framan, en það er ritgerð, sem nefnd er: Hvernig ég vann
að viðfangsefninu. Þar segja börnin frá ýmsu skemmti-
legu. Þau segja frá því, hvers vegna þau völdu þetta við-
fangsefni en ekki eitthvert annað. Þau segja frá því,
hvernig vinnan gekk, hvar og hvernig þau öfluðu sér fróð-
leiks og svo fram eftir götunum.
Þá hef ég leitazt við að gera nokkra grein fyrir því,
hvernig frjáls, óbundin vinnubókagerð getur farið fram.
Reynsla mín af þessari starfsemi er í stuttu máli þessi:
Nemandanum veitist starfsgleði, sem aðeins fæst við skap-
andi, sjálfstætt starf. Nemandinn lærir að rannsaka við-
fangsefnið og vinna úr því á eigin spýtur. Kennslan er
einstaklingskennsla, þar sem persónuleiki og hæfni hvers
nemanda fær notið sín. Nemendurnir eru ekki allir steyptir
í sama mótið, heldur getur hver nemandi unnið eftir því,
sem hann hefur þroska og getu til. Nemandinn er virkur
þátttakandi í kennslustundinni. Hann vinnur af eigin hvöt.
Það er eftirtektarvert, hversu oft nemendur, sem vinna
á þennan hátt, óska eftir að mega halda áfram starfi, þótt
hringt sé út í stundahlé, og hversu þeim finnst tíminn
fljótur að líða. Barnið veit meira um viðfangsefni sitt
heldur en stendur í kennslubók þess. Barn, sem unnið hafði