Heimilisblaðið - 01.05.1979, Blaðsíða 3

Einnig spilin eiga sína sögu
Sagt hefur verið, að ef ekki væri búið
finna upp spilin, þá væri það þegar
°i'ðið bráðnauðsynlegt. Þetta er kannski
Hokkuð djúpt tekið í árinni; en hinu verð-
ekki í móti mælt, að þrátt fyrir harða
kePpni annarra skemmtiatriða og tóm-
stundaiðkana, hafa spilin náð og ti’yggt
Sei' einstakar vinsældir meðal allra stétta
°8' þjóða, og að mikill hluti mannkyns
^yndi finna fyrir óheyrilegum söknuði,
^ tekið væri fyrir framleiðslu á spilum.
Þf að svo ólíklega færi, þá myndi líka án
rísa upp umfangsmikill heimilisiðnað-
Ul' — ef menn gripu þá ekki beinlínis til
Sa®a ráðs og hermennirnir á San Dom-
^go, sem slitu blöð af trjám og merktu
únu til þess að notast við þau sem spil.
Ekki er með neinni öruggri vissu vitað
atl1 uppruna þessara myndskreyttu þykk-
löðunga, sem nú fyrirfinnast í svo til
lverju heimili veraldar. En sumir segja,
a^ aftur í ævaforneskju hafði hershöfðingi
eilln í Ríki Himinsins (Kína) sýnt Hoei-
'ng keisara þrjátíu og tvær fílabeinstöfl-
1,v merktar 227 táknum, sem túlka áttu
'*|íka andlitsdrætti og myndleturs-ígildi
llriiins, jarðar, samræmis, skyldu o. s. frv.
°g að keisarinn hafi orðið svo frá sér num-
j1111 við að leika sér með þessar töflur, að
^ann hafi látið framleiða enn fleiri og með
01 dænii sínu unnið að útbreiðslu þéssarar
tómstundaiðju. Frá hinu fjarlæga austri
á síðan útbreiðsla skyldrar spilagreinar
að hafa breiðst vestur á bóginn og m. a.
orðið fyrirmynd hinna fallegu persnesku
taflmanna, sem reyndar eru plötur en ekki
venjulegir taflmenn. Síðan er varla hægt
að rekja söguna nákvæmlega, fyrr en kom-
ið er fram á 14. öld e. Kr. í Evrópu. Árið
1379 er talað um pappaspjöld nokkur í
Belgíu, sem á þarlandsmáli nefnist Knaep,
og voru notuð til að spila með; þaðan barst
svo kúnstin sjóleiðina til Spánar og kall-
aðist Naip eða Naypes.
Ekki leið á löngu þar til farið var að
spila á Italíu nokkurskonar tarok-spil sem
nefndist Naibi; þá voru notuð samanlímd
spjöld með myndum af páfanum, sólinni
og tunglinu, ásamt barnalegum ímyndum
þolinmæði, réttlætis og máttar.
Flestar alfræðiorðabækur telja árið 1392
upprunaár spilanna, því að það ár á fé-
hirðir Karls konungs VI. að hafa bókfært,
að húsbóndi hans hafi borgað málaranum
Jacquemin Gringonneur 56 sólur fyrir fal-
lega gerð spilakort; hinsvegar er það ærið
ótrúlegt, að Gringonneur þessi hafi orðið
fyrstur til þess að búa til slík spil af öll-
um í heimi.
En hvernig svo sem uppruninn hefur
nú verið: Árátta spilamennskunnar, sem
fram að þessu hafði að mestu orðið að láta