Eimreiðin - 01.10.1925, Page 68

352 „VIÐ ÞJÓÐVEGINN" EIMREIöl*'
heyra eigi undir utanríkisráðherrann, geta ekki verið sendi-
herrar nema að nafnbót. Þetta var auðvitað gert til þess, a^
stjórn íslands sæist yfir, að hún þurfti að láta einn ráðherr-
ann vera utanríkisráðherra einmitt til þess, að sendiherra vor
yrði réttur sendiherra. Og með þessu ætla þeir framvegis 'að
flækja þetta einfalda mál.
En Danir hafa gert aðrar meiri tilraunir til þess að na
meiri ráðum yfir utanríkismálum vorum, en 7. gr. heimilar
þeim. í fjórða lið þessarar greinar segir, að enginn samning"
ur geti orðið gildur fyrir ísland, nema rétt íslenzk stjórnar-
völd samþykki. En hver kveður á um það, hver sé þessi réttu
íslenzku stjórnarvöld? Auðvitað stjórnarskrá Islands. Og hun
segir að konungur geri samninga við önnur lönd (17. Sr^-
Þessi réttu stjórnarvöld eru því: Konungur Islands og utan-
ríkisráðherra íslands og Alþingi í einstökum tilfellum. Þessi
grein stjórnarskrárinnar áskilur konungi Islands samþykt sarnU'
inga, og auðvitað verður íslenzkur utanríkisráðherra að bera
ábyrgð á þeirri stjórnarráðstöfun. Eðlilegur gangur málsins er
þessi: Konungur íslands biður umboðsmenn vora að le’,a
samninga fyrir vora hönd við ríki. Og meðan á samningun’
stendur, segir hann umboðsmanni fyrir um tillögur þar ’’
saman gengur. En síðasta atriðið er samþykki Islands koU'
ungs, kallað ratificatio.
í stað þess að fara eftir 7. gr., hafa Danir tekið sér bessa'
leyfi til þess að staðfesta íslenzka samninga. Ef eg ætli a^
geta mér til, hvernig þessir hlutir hefði farið fram hjá stjorn
íslands, þá mundi ég geta mér þess til, að umboðsmenn vor’r
hefði símað hingað heim og beðið um leyfi til að staðfesl*3’
þegar komið var í eindaga, en stjórn íslands veitt heimiW”13
sem undantekning. En hinir þar á móti farið með þessa hein1
ild sem hún væri almenn og þeir þyrfti eigi oftar að spVrla'
Þegar ég fekk grun um að svo væri háttað sem sagt vat
hér að framan, þá bar ég fram fyrirspurn á Alþingi um þesS'
mál. Sem menn muna var forsætisráðherra mér sammála i”11
öll höfuðatriði málsins og lofaði því statt og stöðugt ,að kon13
staðfestingunni (ratificatio) í rétt horf. En síðan hafa ýms’r
Danir og þar á meðal Knud Berlin rutt úr sér heilum hauS
af munnskálpum og röngum skilningi. Þótt hann sé ugsl”115