Eimreiðin - 01.04.1974, Qupperneq 34

ÉIMREIÐIN
fram, eru að miklu leyli byggðar á því kerfi kjarasamninga,
sem gefizt hefur mjög vel í Sviþjóð síðan 1956:
(i) Kjarasamninga ætti að gera af heildarsamtökum laun-
þega og vinnuveitenda, en ekki af sérfélögum;
(ii) Ileildarsamlökin ættu að gera rammasamning, sem scgði
til um meðallaunahækkanir einstakra launþegahópa;
(iii) í rammasamningi ætti að tiltaka þær atvinnugreinar
eða stéttir, sem fá ættu meira eða minna en meðalhækkun.
Launahækkanir, sem þannig yrði samið um, ættu að vera bind-
andi fyrir einstök aðildarfélög heildarsamtakanna, að viðlögð-
um refsingum samtakanna sjálfra. Sérhvert verkalýðsfélag gæti,
hins vegar, l)orið fram sérstakar launakröfur sínar við stjórn
Alþýðusamhandsins, áður en til heildarsamninga er gengið og
eins á meðan á þeim stendur;
(iv) Einstakir vinnuveitendur, eða sérsamtök þeirra, gætu
selt fram sínar sérkröfur á svipaðan liátt við sin heildarsam-
tök;
(v) Sérsamningar einstakra verkalýðsfélaga myndu fjalla
um atriði önnur en hlutfallstölu launahækkana, þó svo að
liægt væri að semja um mismunandi hækkun hinna ýmsu starfs-
hópa, að því tilskildu, að launahækkanir félaga verkalýðs-
félagsins í Jieild séu í samræmi við ákvæði rammasamningsins;
(vi) Fulltrúar ríkisvaldsins ættu ekki að taka heinan þátt
í gerð kjarasanminga, en veila skyldi samningsaðilum allar
nauðsynlegar upplýsingar af liálfu hins opinhera um stöðu
þjóðarhúsins og horfur;
(vii) Ákvæði ætti að setja um milligöngu kjaradóms eða
sáttatilraunir sáttasemjara, sem háðir aðilar sætta sig við, til
að ráða þeim atriðum, sem ekki nást samningar um;
(viii) Gera ætti kjarasamninga til 2 — 3 ára, og skulu þeir
allir ganga í gildi samtimis; og
(ix) Kaup opinberra starfsmanna ætti að svara til launa í
viðlika störfum i hinum ýmsu greinum atvinnulífsins. Kjara-
samningar opinberra starfsmanna ættu að ganga í gildi sam-
tímis öðrum kjarasamningum, og gildistimi þeirra ætli að vera
hinn sami.
Rjúfa a'tti tengingu launa og vísitölu framfærslukostnaðar.
Þetta mætti gera t.d. á 3 ára tímabili, á meðan dregur úr verð-
hólgunni. Fjórðung vísitölubindingar mætti fella niður, þegar
við upphaf efnahagsúrhóta, og síðan fjórðung til viðbótar við
lok Iivers hinna næstu þriggja ára.
7. Framboð sérhæfðs vinnuafls og iðnaðarmanna.
Hinum öru hreytingum á íslenzka hagkerfinu á eftirstríðs-
126