Melkorka - 01.12.1959, Blaðsíða 13
veldin? Konni |>au nú ekki inn í Vestur-Evrópu og ráku
lieri l'jóðverja úr löndum jiciin cr ]>eir höfðu lagt
undir sig ]>ar? O nei ekki alveg, þan gerðu sem sé ekki
innrás á meginlandið fyrr en augljóst var orðið að ekki
vantaði nema herzlumuninn að Rauði herinn sigraði
Þjóðverja einsamall.
1 maí 1945 mættust herir Bandamanna að austan og
vestan við Elbu og hermennirnir fcllust i faðma og
fögnuðu sigrinum. Svo hófst kalda stríðið á nýjan leik.
Nú Jrótti mikils við þurfa, því að þjóðir Austur-Evrópu
höfðu allar tekið upp sósíalistískt jrjóðskipulag og auð-
hringar hins borgaralega heims eygðu veldi sitl riða.
Churchill smíðaði járntjaldið, áróðurinn gegn Ráð-
stjórnarríkjunum komst í algleyming á nýjan Ieik. Var
oft ekki annað að sjá, eftir skrifum borgarablaðanna að
dæma, cn ]>að hefðu verið Ráðstjórnarríkin ásamt
Þýzkalandi sem hófu stríðið og mátti jafnvel ætla að
þau hefðu verið bandamenn Hitlers. Og grunur minn
er sá að til sé ]>að æskufólk hér á landi, sem aðeins
hefur lesið unr þessa atburði, en man þá ekki af eigin
raun, senr veit alls ekki að það voru raunar fyrst og
fremst herir Ráðstjórnarríkjanna sem unnu sigur yfir
veldi Hitlers.
Eftir stríðið var Evrópa flakandi f sárum, hrundar
borgir, eyðilögð atvinnutæki og umfram allt hungrað,
klæðlaust fólk, sem hafði rnisst ástvini sína og heimili;
varla var sú fjölskylda til á meginlandi Evrópu senr
ekki átti um sárt að binda eftir stríðið. Þjóðirnar sem
komu stríðinu af stað vöknuðu við þann vonda draum
að þ er höfðu verið Iilekktar hroðalega, þeim hafði ver-
ið lofað gulli og grænum skógum, en þær uppskáru
hryllilega eymd. En í öllum þessuin hörmungum liafði
þó fólkið í stríðslöndunum lært vissar staðreyndir, m.a.
það að æskumaðurinn, sem kippt er burt frá námi
sínu til að drepa meðbræður sína í öðrunr lönduin og
kemur aftur örkumlaður frá þeim hildarleik, er jafn
illa settur hvort sem hann er Englendingur eða Þjóð-
verji; móðirin sem missir börnin sín í loftárás eða úr
hungri er jafn sárt leikin hvort scm hún á heima í
Kína eða Japan. Hin vinnandi alþýða í heiminum á
hinna sömu hagsmuna að gæta hvar sem er.
Frumskilyrðið til að lífvænlegt sé í hciminum er að
kotnið sé í veg fyrir styrjaldir. Krafan um frið á jörð
var því allhávær í lok síðustu heimsstyrjaldar.
Yfir rjúkandi rústum hinnar striðshrjáðu Evrópu
myndaði fólkið sjálft sín eigin samtök til varðveizlu
friðarins í heiminum. Heimsfriðarráðið var myndað,
Alþjóðasamband lýðræðissinnaðra kvenna, Alþjóðasam-
band lýðræðissinnaðra stúdenta, Alþjóðasamband lýð-
ræðissinnaðra æsku.
Fyrsta og stærsta krafa allra þessara samtaka var að
berjast fyrir varðveizlu friðarins og að vinna gegn
notkun hinna mikilvirku múgdrápstækja, scm fundin
voru upp í lok styrjaldarinnar og voru megnug þess að
þurrka út heilar borgir á einu andartaki. Þá varð
Heimsfriðarráðið fyrst til þess að setja fram kröfuna
um stórveldafuncl og ýmislegt annað það er áhrifaríkast
hefur orðið til að draga úr þeirri spennu sem ríkt hef-
ur í alþjóðamálum að undanförnu.
Við skyldum ætla að öll þessi samtök befðu orðið
kærkominn ráðgjafi Sameinuðu þjóðanna á þingunr
þeirra og að allur heimurinn hefði glaðzt yfir hinum
mikla sarnhug, sem ríkjandi var um varðveizlu friðar-
ins. Því var þó ekki að heilsa. Ekki höfðu þessi saintök
fyrr verið stofnuð en allur hinn vestræni heimur hóf
linnulausan áróður gegn þeim. Þau voru sögð skipu-
lögð af Rússum og talin starfa eingöngu í þeirra þágu
og mcðlimir þeirra hafa verið ofsóttir leynt og ljóst.
I'ing þeirra hafa ekki fengizt haldin nema í sárafáum
löndum Veslur-Evrópu og þá jafnan við meiri og minni
örðugleika af stjórnarvaldanna hálfu. Svo standa þessi
mál t. d. núna, meðan Dönitz flotaforingi er hylltur. í
Vestur-Þýzkalandi eru friðarsamtökin mjög illa séð þar
og unnið gegn þeirn af yfirvöldunum eins og þau ]>ora
og geta. F.n stormsveitarforingjar Hitlers, þessir böðlar
Evrópu, sem stjórnuðu fangabúðum, gasklefum og öðr-
um múgmorðs- og pyntingatækjum, þeir eru hver á
fætur öðrum settir í þokkalegar stöður í Vestur-Þýzka-
landi. Ef þeir þrátt fyrir allt eiga svo slæma fortíð, að
ckki þykir forsvaranlegt að hafa þá í opinberum stöð-
um, eru þeir a. m. k. scttir á svo rífleg eftirlaun að
hvcr meðal Vestur-Þjóðverji teldi sig fullsæmdan af
slíkum launum. En um þetta lesum við lítið á síðum
blaðanna í hinum vestræna heimi.
Aróðursvél hcimsvaldasinna gengur án afláts með
útreiknaðri tækni og miklum árangri, áróður hennar
síast jafnvel inn í okkar cigin vitund án þess að við
vitum af. Það er t. d. búið að segja okkur svo lengi að
Bretar scti sannsögulli og að brezka útvarpið flytji á-
reiðanlegri fregnir af heimsviðburðum en litvörp ann-
arra þjóða, að við vorum jafnvel farin að trúa því, jafn-
vel þó að við vissum undir niðri að þessu væri ekki
svona farið. Þá hefur sú skoðun verið harla útbreidd
hér á landi að Bretar væru svo siðmenntaðir og mann-
úðlegir, að þeir fremdu ekki ofbeldi gegn öðrum
þjóðum. Þannig hafa t. d. dagblöð okkar afsakað að-
farir þeirra á Kýpur og árás þeirra á Súez, voru hér
kallaðar lögregluaðgerðir. Þó að Frakkar hafi aldrei átt
öðru cins fylgi að fagna hér á landi og Bretar, lrafa þó
aðfarir þeirra í nýlendunum ckki verið sérlega rnikið
fordæmdar hér, og valdataka De Gaulle hefur ekki ver-
ið hinuin vestræna heimi neinn sérstakur þyrnir í aug-
um.
Það var fyrst þegar Bretar fóru að frernja lögreglu-
aðgcrðir sínar á fiskimiðunum hér í kring um landið,
að við höfum fyrir alvöru farið að endurskoða mat
okkar á þeim og okkur hefur farið að renna grun í að
þeir væru ekki alveg eins siðmenntaðir og heiðarlegir
MELKORKA
77