Búnaðarrit - 01.01.1983, Page 484
478
BUNAÐARRIT
hvassar herðar, djúpum og þunnum brjóstkassa og illa
holdfylltum spjaldhrygg og lærum. Einnig skyldu bændur
varast að einblína á lífþungann, heldur velja til lífs það fé,
sem væri þungt á fæti miðað við stærð þess. Sem áhrifarík-
astan og bestan einstakra mælikvarða á vaxtarlag og
kjötgæði taldi hann lengd vinstri framfótleggjar og tók
þegar upp mælingar á honum á fyrstu hrútasýningarferð
sinni um landið, til viðbótar við önnur mál, sem fyrirrenn-
ari hans, Páll Zóphoníasson, hafði tekið.
Við stofnun Fjárræktarbúsins á Hesti 1943 gafst dr.
Halldóri tækifæri til að kynbæta féð þar, með þeim
aðferðum, sem hann ráðlagði bændum að nota. Brotalöm
kom í það kynbótastarf við fjárskiptin 1951, er búið fékk
sundurleitan og lítt kynbættan fjárstofn í stað þess, sem
skorinn var niður vegna mæðiveikinnar, og þegar var
orðinn allvel ræktaður með tilliti til þess eiginleika. Arið
1957 hófust skipulegar afkvæmarannsóknir á hrútum á
Hesti undir yfirstjórn dr. Halldórs Pálssonar. Dr. Stefán
Aðalsteinsson sá um framkvæmd þessara rannsókna frá
byrjun til 1963, Halldór frá 1964—’65 og höfundur þessarar
greinar frá 1966. Meginmarkmið þessara rannsókna er að
rannsaka áhrif einstakra hrúta á vaxtarlag, vaxtargetu og
kjötgæði dilka og enn fremur að meta afurðahæfni dætra
þeirra hrúta, sem best koma út úr slíkri rannsókn. Einnig
veita þær kjötmælingar, sem gerðar eru í þessum afkvæma-
rannsóknum, möguleika til mats á erfðastuðlum fyrir
vaxtarlag og kjötgæði. Árið 1980 var hafist handa við slíkt
mat á þeim gögnum, sem safnað var í afkvæmarannsóknum
á árunum 1958r—1977, í þeim tilgangi að nota erfðastuðlana
við gerð kynbótaeinkunnar hrúta fyrir kjötgæði. Niðurstöð-
ur voru birtar 1982 í tveimur greinum í tímariti Búfjár-
ræktarsambands Evrópu. Livestock Production Science, 8.
bindi, bls. 489—505 og 507—517. Meðhöfundar mínir eru
þeir Hólmgeir Björnsson, tölfræðingur við Rannsókna-
stofnun landbúnaöarins, og Þorvaldur Árnason, búfjárkyn-