19. júní - 19.06.1965, Blaðsíða 15

ofurlítið fram. Hellirinn er ekki stór, en þó er seil-
ingarhæð til lofts.
Áður en við lögðum af stað aftur, höfðum við
hestaskipti. Ingibjörg fékk Skjöld, en Magnús lán-
aði mér brúna gæðinginn sinn. Allt lék í lyndi,
þvi að veðrið var yndislegt og hestarnir ágætir
og alltaf hefur mér fundizt Eyjafjöllin meðal feg-
urstu sveita þessa lands.
Áfram héldum við austur þessa fögru fjalla-
byggð, fram hjá sögustöðum og álfabyggðum, sem
þjóðsögur segja að séu þarna. Hvergi var stanzað,
unz komið var að Skógafossi. Einu sinni varð ég
samferða Ásgrimi heitnum Jónssyni málara. Sagði
hann þá, að hann teldi Skógafoss fegursta foss
landsins, og sannarlega var hann fagur þennan
yndislega sumardag.
Landnáma segir, að Þrasi Þórólfsson frá Hörða-
landi hafi numið land milli Kaldaklofsár og Jök-
ulsár og búið að Eystri-Skógum. Munnmæli herma,
að kista Þrasa, full af silfri, sé undir fossinum og
hella ein mikil yfir henni eins og segir í vísunni:
Þrasa kista auðug er
undir fossi Skóga.
Hver, sem þangáS fyrstur fer,
finnur auólegS nóga.
Engum hefur enn heppnast að ná kistunni, þó
að reynt hafi, og ekki fýsti okkur að kafa undir
fossinn. Kusum við heldur að hraða ferð okkar
austur yfir Fúlalæk, því að nú var degi tekið að
halla. Jökulsá á Sólheimasandi er ein af stytztu
ám landsins. Segir Landnáma, að þeir Þrasi í
Skógum og Loðmundur gamli á Sólheimum, sem
báðir voru fjölkunnugir, hafi veitt ánni á lönd
hvors annars, en svo sættust þeir að lokum á það,
að áin skyldi þar falla, sem skemmst væri til
sjávar.
Löngu áður en við komum að Jökulsá, fundum
við fýluna af henni, og ber hún nafnið Fúlilækur
með réttu. Það var þægilegt að hugsa til þess, að
hún var nú brúuð, þetta vatna tígrisdýr, eins og
Guðmundur heitinn Hjaltason kallaði hana einu
sinni. Jökulsá var að þessu sinni vatnslítil og mein-
leysisleg, en þó skollit að vanda, og áttu þau, sem
aldrei höfðu séð hana í algleymingi, bágt með að
trúa því, að þessi lækur hefði orðið fleiri mönnum
að bana, en nokkurt annað vatnsfall á Islandi.
Hugur minn hvarflaði til sumarsins 1916. Þá
sá ég Jökulsá ægilegasta. Ég var þá í för með
Lofti pósti Ólafssyni frænda mínum. Þegar við
komum að ánni, var hlaup að byrja og var hún
í örum vexti. Hún ruddist fram grámórauð að lit,
með ógurlegum straumþunga og jakaburði. Þó
áleit pósturinn að reynandi væri að komast yfir
hana, enda lét hann sér ekki allt fyrir brjósti
brenna, karl sá.
Hestarnir fóru að titra og skjálfa af kvíða, þeg-
ar við nálguðumst ána, ískalda, stórgrýtta og ógur-
lega. Loftur fór fyrstur og teymdi pósthestana, en
sagði mér að koma á eftir og hafa gát á jökun-
um.
Eg hef aldrei verið hrædd i vötnum, enda vanist
þeim frá barnæsku, en í þetta sinn var mér þó
um og ó. Ég reið gráum hesti, skaftfellskum, mjög
traustum og þaulvönum vötnum. Hægt og rólega
óð hann á móti straumnum, stakk hann snopp-
unni við og við ofan í vatnið, rétt eins og hann
vildi kanna það. Jakarnir veltust fram allt í kring
um okkur, og var ég mjög hrædd um að einhver
þeirra kynni að lenda á fótum hestanna.
Allt fór þó vel og við komumst heilu og höldnu
yfir ána.
Nú er Jökulsá brúuð og hestarnir hættir að
skjálfa, þó að þeir nálgist hana. Um kvöldið kom-
um við að Eystri-Sólheimum og var mjög vel fagn-
að. Við Ingibjörg vorum dálítið þreyttar, en í ágætu
skapi, því að dagurinn hafói verið mjög skemmti-
legur.
Við dvöldum í sex daga á Sólheimum. Ég hafði
kennt hér við skólann fyrir nokkrum árum, og
heimilisfólkið var því allt gamlir og góðir kunn-
ingjar.
12. júlí lögðum við af stað frá Sólheimum. Þenn-
an dag var ágætt veður, skúrir, en sólskin á milli.
Nokkru austan við Evstri-Sólheima rennur áin
Klifandi. Austan árinnar er Fellsfjall. Undir fjall-
inu er bærinn Fell. Þar var áður prestsetur og
séra Jón Steingrímsson bjó þar, meðan hann var
prestur í Mýrdal.
Áin Klifandi hefur gert mikil spjöll þarna. Nú
er svartur sandur, aur og stórgrýti, þar sem áður
var tún og engjar, svo að flytja varð bæinn. Sunn-
an vegarins gnæfir Pétursev, einstakt fell úr mó-
bergi 275 m hátt. Þetta mun vera sama fellið,
sem í Sturlungu er nefnt Eyjan há. Ekki veit ég,
livenær hún hefur skipt um nafn, en einu sinni
var þar kirkja, helguð Pétri postula.
Sunnan við Pétursey er sérstæður hóll, sem
nefndur er Eyjarhóll. Þar segja þjóðsögur að séu
huldufólksbyggðir.
1 9. JÚNÍ
13