Fréttablaðið - 09.04.2011, Blaðsíða 18
9. apríl 2011 LAUGARDAGUR
Í dag er kosið um hvort sam-þykkja eigi Icesave-samningana
sem gerðir voru á milli Íslendinga,
Breta og Hollendinga í desember
síðastliðnum. Nýju samningarnir
hafa náð að létta byrðarnar veru-
lega miðað við eldri samningana
og ég tel að það muni reynast hag-
kvæmara fyrir þjóðfélagið í heild
að samþykkja þá fremur en freista
dómstólaleiðar. Ég mun segja JÁ
við sáttaleiðinni.
Björgunarlínur til Íslands á grunni
samningaleiðar
Mikill meirihluti alþingismanna
hefur verið hlynntur því að við
Íslendingar færum samningaleið-
ina í Icesave-málinu. Víðtæk sátt
skapaðist um að skipa nýja samn-
inganefnd undir forystu Lee Buch-
heit með fulltrúum stjórnar og
stjórnarandstöðu innan-
borðs. Á þeim grunni
veittu frændþjóðir okkar
á Norðurlöndum lánalín-
ur á afar viðkvæmum
tíma. Ljóst er að ekki
verður gengið lengra í
samningaleiðinni en hinn
nýi Icesave-samningur
segir til um og þegar
hefur verið samþykkt-
ur af 2/3 hluta alþingis-
manna. Betra er hér að
fara þá sáttaleið sem er
í boði en freista þess að
ná fullum sigri í dóms-
máli. Sáttaleiðin er því
ekki einungis gagnvart
Bretum og Hollending-
um heldur einnig gagnvart Norður-
landaþjóðunum í þessu tilviki.
Sá sem kann að leysa erfið deilu-
mál með sátt er metinn verðug-
ur samningamaður til framtíðar.
Það þarf að meta hvort kostnað-
ur Icesave-samningsins hins nýja
sé ásættanlegur í samanburði við
þann kostnað sem kann að hljótast
við dómstólaleiðina eða við það að
tefja þetta mál frekar. Oft er það
svo að kakan sem er til skiptanna
er ekki sú sama fyrir og eftir erfið
og tímafrek dómsmál.
Gerist þá ekki neitt ef við segjum
NEI?
Fjölmargir andstæðingar sáttaleið-
ar segja að engin lagaleg skylda sé
til að samþykkja samning og ekkert
muni gerast við það að við Íslend-
ingar höfnum samningi sem er í
samræmi við bestu niðurstöðu hér
að ofan. En það er einmitt málið –
hættan er að það gerist ekki neitt!
Á árinu 2010 var 3,5% samdráttur í
vergri landsframleiðslu á Íslandi á
meðan heimshagvöxtur var 5% að
meðaltali, drifinn að mestu af hag-
vexti nýmarkaðsríkja. Hagvöxtur
í Evrópu var að meðaltali um 2% í
fyrra. Stöðnun í 2-3 ár til viðbótar
veldur beinu fjárhagstjóni sem er
mun hærra en sá kostnaður sem nú
reiknast af sáttaleið. Sálfræðilegt
tjón Íslendinga að halda áfram að
deila um þetta mál í stað þess að
halda áfram fram á veginn getur
vegið enn þyngra. Það þarf kraft,
hóflega bjartsýni og jákvæðni til að
byggja upp!
Líklegasta niðurstaðan af dóm-
stólaleið er þó verri en hér er lýst,
þar sem NEI kýs yfir okkur stöðn-
un í 2-3 ár í stað hagvaxtar auk
þess sem Íslendingum verði gert
að greiða höfuðstól í samræmi við
þann samning sem nú liggur fyrir.
Þá er hins vegar alls óljóst hvaða
vaxta- og greiðslukjör bjóðast.
Að segja NEI við sáttaleiðinni
eykur óvissu og áhættu í augum
erlendra fjárfesta og lánastofn-
ana gagnvart íslenska ríkinu og
aðilum með tekjur í íslenskum
krónum. Það mun bitna á lánskjör-
um og fjármögnunarmöguleikum
ríkis, sveitarfélaga, smærri og
meðalstórra fyrirtækja og heimila
landsins. Skert aðgengi
að fjármögnun í formi
lánsfjár eða eiginfjár
skerðir samkeppnis-
stöðu, sem leiðir til þess
að minna er til skipt-
anna hjá atvinnurekend-
um og launþegum. Ríki
og sveitarfélög hafa
þá minna fé til rekstr-
ar samfélagsþjónustu á
borð við skóla og heil-
brigðisþjónustu.
Kaupmáttur launa-
tekna er hér með lægsta
móti og atvinnuleysi það
hæsta á Norðurlönd-
um nú um stundir. Við
áframhaldandi kyrr-
stöðu á Íslandi á sama tíma og
hagvöxtur ríkir hjá grannþjóðum
breikkar það bil frekar.
En hvað gerist ef við segjum Já?
Miðað við stöðu eignasafns gamla
Landsbankans nú eru allar líkur á
því að heildarkostnaður ríkisins við
að fara sáttaleiðina fari ekki yfir
20-50 milljarða króna. Þó að það
séu vissulega umtalsverðir fjár-
munir eru þetta ekki háar tölur í
samanburði við þá hagsmuni sem
hér er um að tefla.
Með því að segja JÁ stígum við
skref til þess að rjúfa kyrrstöðuna
og stígum fyrstu skref til að hefja
endurreisn íslenska hagkerfisins.
Svo þarf að sjálfsögðu fleira að
koma til, eins og skýr og trúverð-
ug stefnumörkun til framtíðar af
hálfu stjórnvalda sem veitir þátt-
takendum í atvinnulífinu umgjörð
til að skapa langtímaverðmæti til
handa viðskiptavinum, launþegum,
eigendum fyrirtækja og samfélags-
ins alls.
Ég ætla að segja JÁ við sáttaleið-
inni.
Nýju samn-
ingarnir hafa
náð að létta
byrðarnar
verulega
miðað við
eldri samn-
ingana
Hættan á að
ekkert gerist
Það var sorglegt að horfa upp á manninn á Álftanesi eyði-
leggja húsið sitt hér um árið til
að ná sér niður á bönkunum. Ég
fæ ekki varist þeirri tilhugsun að
íslenska þjóðin, illa haldin af sorg
og reiði eftir bankahrunið, muni
með svipuðum hætti eyðileggja
fyrir sjálfri sér, hafni hún Icesave-
samningnum. Gremja landsmanna
er skiljanleg og nú ætla margir að
finna þessum tilfinningum útrás
með því að segja nei í þjóðarat-
kvæðagreiðslu. En haldi menn að
þar með bjóði þeir fjármálamönn-
um birginn er það misskilningur.
Nei-ið er miklu líklegra til þess
að stórauka vanda þjóðarinnar,
auk þess sem það er siðferðilega
óverjandi. Frá siðfræðilegu sjón-
armiði virðist mér Icesave-málið
vera einfalt. Með neyðarlögunum
var innistæðueigendum Lands-
bankans mismunað í grófum drátt-
um þannig að Íslendingar fengu
allt sitt bætt, útlendingar ekkert.
Samningurinn sem nú er kosið
um dreifir byrðinni af því hörmu-
lega máli á sanngjarnan hátt milli
þeirra þriggja þjóða sem hlut eiga
að því (auk þess sem eignir gamla
Landsbankans munu líklega duga
fyrir nær öllum hlut Íslendinga).
Segjum því já við samningnum.
Nei mun bitna á
sjálfum okkur
www.virk.is
Vinnum saman
ráðstefna um starfsendurhæfingu
GRAND HÓTEL
miðvikudaginn 13. apríl kl. 8.30-16.30
Ráðstefnan er sérstaklega ætluð fagfólki í starfsendurhæfingu
Dagskrá
08:30 – 09:00 Morgunkaffi
09:00 – 09:45 VIRK – staða og þróun
Vigdís Jónsdóttir, framkvæmdastjóri VIRK
09:45 – 10:15 Mikilvægi starfsendurhæfingar
Guðrún Sigurjónsdóttir, Velferðarráðuneyti
10:15 – 10:45 Starfsendurhæfing í samstarfi við atvinnulíf
Svava Jónsdóttir, hjúkrunarfræðingur, sérfræðingur hjá VIRK
10:45 – 11:00 Kaffi
11:00 – 11:30 HVERT starfsendurhæfing
Jón Steinar Jónsson, heilsugæslulæknir og lektor við Læknadeild HÍ
11:30 – 12:00 Áhrif starfsendurhæfingar á fátækt, félagslega einangrun og virkni
Halldór Guðmundsson, lektor við Félagsráðgjafadeild HÍ
og Kristján Már Magnússon, sálfræðingur
12:00 – 12:45 Matur
12:45 – 13:30 Að ryðja úr vegi! Starfsendurhæfing frá ólíkum sjónarhornum
Kristjana Fenger, lektor í iðjuþjálfunarfræði við Háskólann á
Akureyri
13:30 – 14:15 Starfshæfnismat og ICF – þróun og rannsóknir hjá VIRK
Ása Dóra Konráðsdóttir, sjúkraþjálfari, sérfræðingur hjá VIRK
14:15 – 15:00 Þrálátir verkir og óvinnufærni – árangur þverfaglegrar endurhæfingar
Magnús Ólason, yfirlæknir Verkjasviðs Reykjalundar
15:00 – 15:15 Kaffi
15:15 – 15:45 Starfsendurhæfing í kjölfar andlegra veikinda
Sveina Berglind Jónsdóttir, sálfræðingur, sérfræðingur hjá VIRK
15:45 – 16:15 Orkubúskapur og endurhæfing
Magna Fríður Birnir, hjúkrunarforstjóri HNLFÍ
16:15 – 16:30 Samantekt og ráðstefnulok
Ráðstefnustjóri er Þorsteinn Sveinsson, sérfræðingur hjá VIRK
Dagskrá og veitingar eru í boði VIRK – Starfsendurhæfingarsjóðs. Þátttakendur eru
beðnir að skrá sig á heimasíðu VIRK, www.virk.is eða með því að senda tölvupóst á
virk@virk.is fyrir kl. 12.00 þriðjudaginn 12. apríl
Ráðstefnan verður send út með fjarfundarbúnaði til:
• Akureyrar / hjá Símey / skráning hjá Önnu
Guðnýju / anna@ein.is eða í síma 460-3600
• Austurlands / hjá Þekkingarneti Austurlands
skráning hjá Katrínu / katrinas@tna.is
eða í síma 470-3800
A
T
A
R
N
A
Icesave
Vilhjálmur
Árnason
prófessor í heimspeki
Icesave
Árni Oddur
Þórðarson
forstjóri Eyrir
Invest