Íslendingur - 22.08.1956, Blaðsíða 7

Miðvikudagur 22. ágúst 1956
ISLENDINGUR
7
Hegnmoorhús 0( longaieytnslar
Nýlega flutti dr. Gunnlaugur
Þórðarson útvarpserindi um á-
standið í hegningarhúsamálum
hér á landi, og taldi það vera hið
'lakasta. Ræddi hann þar einkum
um Litla-Hraun og fangahúsið í
Reykjavík. Þótti Tímanum erindi
þetta góður matur, þar sem blað-
ið taldi að í því fælist' ádeila á
fyrrverandi dómsmálastjórn, þ. e.
Bjarna Benediktsson fyrrv. dóms-
málaráðherra, og kvað hann hafa
„herfilega vanrækt fangelsismál
landsins“. Að því er skilja má af
Tímanum, voru lýsingar Gunn-
laugs á fangahúsum okkar litlu
betri en lýsingar Mánudagsblaðs-
ins af gistihúsum úti um sveitir
landsins.
Er ég las umvandanir Tímans
á ástandinu í fangahússmálunum
minntist ég umsagnar Óskars
Clausen, forstöðumanns Fanga
hjálparinnar á íslandi, um Bjarna
Benediktsson dómsmálaráðherra,
er birtist í tímaritinu „Akranes“,
10.—12. tbl. 1955. En þar segir
svo:
„Fyrr hefi ég orðið þess á-
skynja, að Bjarni Benediktsson
tekur störf sín og embætti alvar-
lega, og til sannindamerkis um
það kemur hér einstætt en mikils-
vert dæmi. Flest árin, síðan hann
varð dómsmálaráðherra, hefir
hann tekið sér ferð á hendur
austur á Eyrarbakka til þess að
kynna sér rækilega allt í sam-
bandi við vinnuhælið eða fang-
elsið þar. í þessum ferðum gefur
hann hverjum fanga tækifæri til
að ræða við sig persónulega og
bera upp fyrir sér ein eða önnur j
vandkvæði sín. Þetta þótti mér (
harla merkilegt, og er frá mínu'
sjónarmiði mikilvæg sönnun fvr- j
ir hæfni þessa mæta manns til að j
sitja í svo ábyrgðarmiklu embætti
og með því skilja menn í nauðum
þeirra og meta svo mikils á svo
einlægan og skemmtilegan hátt.
Er mér tjáð, að það sé einsdœmi
(lbr. hér) að íslenzkur dómsmála-
ráðherra virði seka menn svo
mikils og gefi þeim síkan rétt
Mér finnst þetta saga til næsta
bæjar og þess verð, að á lofti sé
haldið.“
Þannig farast hinum ágæta
mannvini orð um dómsmálastj órn
Bjarna Benediktssonar, og skýtur
þar nokkuð skökku við skæting
Tímans og Alþýðublaðsins um
stjórn hans á þessum málum.
Z.
Fréttir írá S.Þ.
Heimsverzlunin.
I hafa sams konar læknafundir ver-
Það hefir einkennt efnahags- ið haldnir í Haag (1950), í
þróunina eftir styrjöldina, segir í Rómaborg (1951), í London1
skýrslunni, að heimsverzlunin 1 (1952) og í Opatija (Abbazia) í
hefir skipzt milli þjóðasamsteypa Júgóslafíu (1954). Tilgangur
í stærri eða minni stíl. Þannig þessara funda er að ræða heil-
hefir hérumbil fimmti hluti utan- ^ brigðisráðstafanir og hreinlætis-
TÍkisverzlunar heimsins 1953 mál
skipzt milli stærstu þjóðasam-
steypanna, Sovétsamsteypunnar,
Dollarasvæðisins og greiðslu-
ndalags Evrópuþjóðanna.
^ri'ð 1955 jókst iðnaðarfram-
í Belgíu, Frakklandi,
í Helsingforsfundinum tóku
þátt læknar frá 21 Evrópulandi.
Frá íslandi mætti dr. Júlíus Sig-
urjónsson prófessor.
Fyrir fundinum var m. a.
skýrsla um óhreinindi í drykkjar-
leiðslan , _ ..... .
Ítalíu o" H<J'iisn(fi UPP íf| vatni í ýmsum Evrópulöndum. Þá
7% í Vestur-l>zkaian<fi var iSn' |var rætt um meðferð afrennslis-
aðlrframleiðsluau>inSin á sama vatns írá pappírsverksmiðjum
tíma 11%. í öðrum JEvrópulöm}- (ep það mál var mjög þýðingar-
um reyndist framleiðslua'ukninSin'mikiS fyrir Finna’ Norðmenn og
minni. T.d. í Noregi, Svíþ,,óð °S Svia)' Þá var rætt um meSferS
Bretlandi aðeins 2-3% og m/mna, eitraðs afrennslisvatns frá verk-
en 1% í Danmörku. Á sama tím '1. smiSjum’ aSierðir til að hreinsa
var framleiðsluaukningin í
Bandaríkjunum 6% og 9% í
Kanada.
Loks er í skýrslunni yfirlit um
framfærslukostnaðinn í ýmsum
löndum. Hann stóð svo að segja
í stað í Bandaríkjunum og Kan-
ada á árunum 1954—1955 á með-
an aukningin var á samá tíma um
2% í flestum Evrópulöndum.
neyzluvatn með öðrum aðferðum
en klór, t.d. með ozan, útfjólublá-
um g>lum o. þ. h. Loks var til
umræðu eitt af vandamálum nú-
tímans, sen.' er geislavirkt af-
rennslisvatn fi*á kjarnorkustöðv-
um. '...
Fyrir 40 árum
□
Léleg kjörsókn.
í íslendingi segir 18. ágúst
1916 um „Landskosningarnar“:
„Þær fóru fram 5. þ. m., eins
og til stóð, og voru þær frámuna-
lega illa sóttar alstaðar, sem til
hefir spurzt, t. d.. kusu aðeins
167 á Akureyri af 611, er á kjör-
skrá voru, 41 í Glæsibæjarhreppi
af nálægt 200, 26 í Arnarnes-
hreppi af 155, 24 í Hrafnagils-
hreppi af nálægt 100, 60 í Onguls
staðahreppi af 130, 13 í Skriðu-
hreppi, 12 í Oxnadal, 13 í Svarf-
aðardal, 26 á Siglufirði, 46 í
Saurbæjarhreppi, 6 í Árskógs-
strandarhreppi, 13 í Þórodd-
staðahreppi, 14 í Grímsey, 7 á
Svalbarðsströnd, 21 í Hálshreppi,
40 í Reykjadal, % partur á Tjör-
nesi, Ys partur á Húsavík. Um
200 í Húnavatnssýslu allri. í
Skagafirði kusu 18 manns í Seilu
hreppi en 8 í Staðarhreppi, um
40 á Seyðisfirði og rúmir 800 í
Reykjavík af 3800 kjósendum.“
6 landkjörnir.
Úrslit Landskosninganna, sem
svo illa voru sóttar, birtast svo
fyrst í blaðinu 15. sept., og hefði
einhverjum þótt langt að bíða
kosningaúrslita í heilan mánuð
nú. Við nefndar kosningar voru
6 menn kjörnir til efri deildar Al-
þingis til næstu 12 ára, en áður
höfðu þeir verið konungkjörnir,
þ.e. tilnefndir af ráðherra. Kosn-
ingaúrslitin urðu þessi:
Heimastjórnarmenn fengu 3
menn kjörna: Hannes Hafstein,
Guðjón Guðlaugsson og Guð-
mund Björnsson landlækni (vara-
menn Sigurjón Friðjónsson, Brí-
et Bjarnhéðinsdóttir og Jón Ein-
arsson bóndi Hemru).
Sjálfstæðismenn hlutu 2: Sig-
urð Eggerz og Hjört Snorrason
(varamenn Gunnar Ólafsson
kaupm. og Magnús Friðriksson
bóndi Staðarfelli).
Óháðir bændur hlutu 1 kjör-
inn: Sigurð Jónsson bónda Yzta-
Felli (varamaður Ágúst Helgason
bóndi). Þrír flokkar, sem engum
manni komu að við kosningarnar
voru: Jafnaðarmenn (398 atkv.),
„Langsum“-S j álfstæðismenn
(419) og Þingbændur (435)j
-----□------
Blöðin, sem koma hér úr prentvélinni, eru liður í barátt-
unni gegn þekkingarskortinum og „ólœsinu“ í Nýju-Gíneu
á tilsjónarsvæði einnar milljón íbúa, er Ástralíumenn ann-
ast samkvœmt tilsjónarkerfi Sameinuðu þjóðanna. Mennta-
málaráðuneyti Ástralíu gefur blaðið út, en það er prentað í
prentverki ríkisins og dreift um allar byggðir á eynni.
f
Qnmm
Ung hjón í borginni sendu
gijtri vinkonu sinni í sveitinni
leikgrind handa börnunum. þeg-
ar hið fjórða í röðinni fæddist.
Þau ráku upp stór augu, er þau
lásu þakkarbréfið:
— Ég er mjög þakklát fyrir
grindina. Ég sit alltaf í henni á
kvöldin og les í bezta nœði, því
þar komast
mér.
börnin ekki
og sjálfri sér baðföt úr gömlu
hálsbindunum mínum.
HEFND.
Jörgen gamli lá fyrir dauðan-
um. Læknirinn hafði sagt honum,
að hann mœtti sleppa hverri von.
Þá gerði Jörgen boð eftir konu
sinni. Hann mælti við hana:
„Þegar ég dey, ættir þú að gift-
ast Pétri nágranna okkar. Þetta
er bezti náungi og vel efnaður,
nœrn svo aQ þ£r ag verga borgið.“
Konan tók þessu Ijúflega, og
Heilsuvernd rædd --- —
á lœknafundi í Helsingfors.
Meðferð drykkjar- og frárennsl-
isvatns í sambandi við heilbrigð-
isráðstafanir var eitt aðalum-
ræðuefni læknafundar, sem hald-
inn var í Helsingfors dagana 23.
—28. júlí sl. Fundurinn var hald-
inn á vegum finnsku rikisstjórn-
arinnar og Alþjóðaheilbrigðis-
stofnunarinnar (WHO). Áður
___
Þeir sátu. sarnan á Btí-fjium og
hofðu fengið sér nokkrar kollur.
Allt í einu lítur annar þeirra á úr-
ið sitt og segir:
— Nei, nú verð ég að fara. Þú
veizt, — stúlkan á frí og konan
mín er ein heima.
Hinn stendur einnig upp.
— Þú segir nokkuð, tautar
hann. — Ég verð þá að fara líka.
Konan mín er úti og vinnukonan
alein heima.
Togamrnir
Kaldbakur er á veiðum við Vestur-
Grænland.
Svalbakur landaði á Sauðárkróki 15.
þ. m. 280 tonnum af karfa. Kom.til Ak-
ureyrar 16. ágúst og er hér enn tlestar-
hreinsun o. fl.).
Ilarðbakur landaði hér á Akureyri
146 tonnum af saltfiski 13. ágúst. Fór
aftur á veiðar 15. ágúst.
Sléttbakur kom til ísafjarðar í gær-
morgun með fullfermi af karfa frá
miðum við Austur-Grænland (Jóns-
mið).
PLAST ER RÉTTA EFNIÐ.
Plastik (sem flestir nefna nú
plast) er nú mjög í tízku.
Nýlega lentu Bandaríkjamaður
og Norðmaður í viðrœðum um
þetta töfraefni.
Bandaríkjamaðurinn hélt því
jram, að í Ameríku vœru þeir
komnir svo langt í nýtingu þessa
efnis, að þeir vœru farnir að gera
rnönnum augu úr plasti, sem þeir
sæju ágœtlega með.
— Það er nú ekkert merkilegt,
sagði Norðmaðurinn. — Ég
þekki skógarhöggsmann í Nam-
dal, sem hjó tvo fingur af sér í
fyrra. Lœlcnarnir græddu á liann
í staðinn tvo kýrspena, — og nú
mjólkar maðurinn 16 potta á dag.
— Fjarstœða, sagði Banda-
ríkjamaðurinn. — Þessu trúi ég
ekki. Sástu þetta með eigin aug-
um?
— Nei, sagði Norðmaðurinn,
— ég sá það með plastaugum.
— Lílil fjöður getur orðið að
fimm hœnum, — með rentum og
renturentum.
}
Á sumum gistihúsum erlendis
er þess stranglega gætt, að hjóna-
herbcrgi séu ekki teigð öðrúm en
hjónum. A vesturþýzku hóteli var
nýlega verið að leigja slíkt her-
bergi karli og konu, og spurði þá
afgreið'slumað urinn:
— Eruð þið gift?
— Já, bœði, svaraði konan.
sagan barst út. Annar nágranni,
sem heimsótti Jörgen að bana-
beðinum, spurði hann, hvers
vegna hann gerði slíka ráðstöf-
un.
— O, helvítið sveik mig einu
sinni í hestakaupum, svaraði
Jörgen.
Það hefir verið mikil sam-
keppni um að framleiða sem fyr-
irferðarminnsta bíla. Karlsen, er
oft hafði fundið til minnimáttar-
kenndar í umferðinni, renndi út
á götuna í fólksvagninum sínum
og þóttist meiri maður en nokkru
sinni. En hann hafði ekki ekið
langan spöl, er tveir drengir veif-
uðu í hann. Hann stanzaði og
spurði þá erinda:
— Megum við fá öskjuna ut-
an af honum þessum? spurðu
þeir.
Hann var í flutningum og var
að negla upp myndir í stofunni.
— Hvert í lioppandi. Þarna
barði ég í hnéskelina á mér.
— Hvers vegna stingur þú þá
þumalfingrinum upp í þig? spyr
konan.
-r- Af því ég kem ekki hnénu
þangað, svaraði liann.
— Hvers vegna stanzar hrað-
lestin hér í miðjum jarðgöngun-
um? spurði farþeginn.
— Það er engin hœtta. Eim-
reiðarstjórinn er að framkalla
Konan mín er afar hyggin og filmu, sem liann tók myndir á í
sparsöm. Hún saumar mér háls- sumarleyfinu, svaraði lestarþjónn-
bindi úr gömlu kjólunum sínumt inn.