Vísbending - 06.09.2008, Blaðsíða 3

V í s b e n d i n g • 3 3 . t b l . 2 0 0 8 3
Ein skýring á slakri afkomu er að
rekstrareiningar séu óhagkvæmar. Hér
á landi eru mörg lítil gistihús og fastur
kostnaður því tiltölulega hár. Reynslan
af stórum hótelum hér á landi virðist
ekki sérstaklega góð heldur. Árum
saman kvörtuðu forráðamenn Flugleiða
undan slakri afkomu í hótelrekstri
sínum sem var sá stærsti á landinu.
Herbergjanýting er í besta falli viðunandi
yfir sumarmánuðina.
Vegna þess að krónan hefur fallið
mikið má búast við því að tekjur hafi
vaxið talsvert af ferðamönnum í ár.
Einkum er líklegt að hótel hafi haldið
óbreyttu verði í erlendri mynt þar sem
því varð við komið. Auk þess er ekki
ósennilegt að ferðamenn nýti sér veika
krónu og kaupi meiri þjónustu en áður.
Hins vegar hefur fjármagnskostnaður
rokið upp og ólíklegt að hótel sem hafa
verið að rísa að undanförnu beri mjög
mikinn vaxtakostnað. Því er nánast víst
að taprekstur sem verið hefur mörg
undanfarin ár haldi áfram.
Of smáar einingar?
Veitingahúsin eru líka mörg og oft
veikburða þó að sem betur fer séu til á
því undantekningar. Tíð nafnaskipti á
veitingahúsum sem virðast vel staðsett
benda til þess að kennitöluskipti séu tíð.
Hótel- og veitingahúsarekstur virðist
ekki draga að sér mikið fjármagn eigenda
því að eiginfjárhlutfall í greininni í heild
var aðeins um 2% árið 2006 samkvæmt
athugun Hagstofunnar (sjá mynd 4).
Þetta þýðir að mjög mörg fyrirtæki í
greininni eru hreinlega gjaldþrota.
Veltufjárhlutfall á sama tíma var
um 0,7. Ekki er ástæða til þess að ætla
að staðan hafi lagast árið 2007 en á
yfirstandandi ári gæti hagur sumra
fyrirtækja vænkast þó að fjárfesting sé
enn mjög mikil og fjármagnskostnaður
því hár. Enn í dag virðist greinin höfða
mjög til manna sem eru tilbúnir að
fórna miklum peningum. Í árslok
2006 var eiginfé í greininni í heild um
600 milljónir króna en skulir um 28
milljarðar. Mikil áhætta hefur greinilega
verið tekin af lánveitendum.
Veltan í greininni í heild hefur vaxið
úr 28 milljörðum króna árið 1998
í um 50 milljarða árið 2006 á föstu
verðlagi ársins 2007 eins og sést á mynd
2. Rekstrarhagnaður er yfir núlli öll
árin en þegar tekið hefur verið tillit til
fjármagnskostnaðar er tap á ári hverju
eins og lesa má á mynd 3. Þetta styrkir

Mynd 3: Afkoma í hótel- og veitingarekstri 2001–2006

Halli er á starfseminni öll árin. Fast ver!lag 2008. Heimild: Hagstofa
Íslands og útreikningar Vísbendingar

Mynd 4: Eiginfjárhlutfall í hótel- og veitingahúsarekstri 2001-2006

Greinin er á mörkum gjald"rots. Heimild: Hagstofa Íslands

Mynd 3: Afkoma í hótel- og veitingarekstri 2001–2006

Halli er á starfseminni öll árin. Fast ver!lag 2008. Heimild: Hagstofa
Íslands og útreikningar Vísbendingar

Mynd 4: Eiginfjárhlutfall í hótel- og veitingahúsarekstri 2001-2006

Greinin er á mörkum gjald"rots. Heimild: Hagstofa Íslands
Halli er á starfseminni öll árin. Fast verðlag 2008. Heimild: Hagstofa Íslands og útreikningar Vísbendingar.
Atvinnugreinin er á mörkum gjaldþrots. Heimild: Hagstofa Íslands.
Mynd 3: Afkoma í t eitingarekstri 20 1–2006
Mynd 4: Eiginfjárhlutfall í hótel- og veitingahúsarekstri
2001-2006
ummælin um að reksturinn standi
ekki undir fjármagnskostnaðinum á
greininni. Miðað við 10% raunvexti
hefði reksturinn staðið undir um
helmingi af skuldum árið 2006.
Á mynd 4 sést eiginfjárhlutfall í
greininni. Það hefur sveiflast á árunum
2001 til 2006 úr –3,0% í +3,7%.
Vandfundin mun grein sem getur þrifist
til lengdar með svo lágt eiginfjárhlutfall
og taprekstur ár eftir ár. Í raun og
veru er eina lausnin sú að lánadrottnar
afskrifi stóran hluta lána sinna. Þeir
geta auðvitað breytt skuldunum í
hlutafé, en það eykur auðvitað ekki
rekstrarfjárafgang.
Niðurstaðan er sú að rekstarvandræði
í hótel- og veitingarekstri verði enn
talsvert mikil þrátt fyrir tekjuaukningu
við veikingu krónunnar.
*vonar-peningur: kk e-ð sem lítils er
að vænta af, e-ð sem brugðið getur til
beggja vona um (Íslensk orðabók 2002)