Nýir tímar - 09.12.1939, Blaðsíða 3

M V 1 B TIMAR
LAUGARDAGINN 9. DE6. 1939
InnaDriklsmálln
Baráttnnni verðnr hald-
ið áiram
Sósíalistaflokkurinn hefur
brugðizt í sjálfstæðismálinu
Menn inunu spyrja út af ágrein-
ingi þeim og klofningi, sem' i fj’rra-
dag hefur orðiö í Saineiningarflokki
alþýðu, hvað við taki. Hinn pólitíski
ghmdroði í verk lýðsh rey fingunni
hafi þegar verið fyrir nægur og
verði hann nú ekki meiri. Það, sem
gerzt hefur með þessum klofningi
er ekkert annað en að bert hefur
orðið ástand það, sem fyrir var,
og tilraunin til að láta alþjóÖa-
pólitíkina hlutlausa innan Sósial-
istaflokksins hefur ekki tekizt,
vegna þess, að forustu áhangendur
íéttlinupólitikur alþjóðlegra kornm-
únista hafa viljað stimpla flokk-
inn allan með þeirri pólitík og
þannig flytja andlega miðstöð hans
úr landinu austur til Moskva. Á
þessu sama klofnaði fyrrum Verka-
mannaflokkurinn norski, er hann
vilrii taka afstöðu sína óháð ,.lín-
um“ úr Austurvegi. Sósialistar, sem
ekki cru þessarar skoðunar, eins
og fjöldinn allur okkar, sem fylgzí
höfum að í Sósíalistafiökknum,
breytum að sjálfsögðu ekkert um
skoðanir okkar fyrir því í innan-
rikismálumun, einmitt þeim málun-
um, sem við álitum að hafi goldið
afhroð vegna þess, að tekin hefur
■erið röng og lamandi afstaða í
okksblöðum Sósíalistafiokksins um
alþjóðamálin og á þau lögð áherzla.
Við viljum leggja hagsmunamál
islenzkrar alþýðu til grundvallar ís-
lenzkri pólitik. Kröfur verklýðssam-
takanna um afnám bannsins á
samningarétti þeirra, um lögviður-
kennda lágmarkskauphækk'un, er
nemi mánaðarlega fullri hækkun
dýrtiðarinnar, miðað við fram-
færslukostnað 3 fyrstu mánuði
,sa árs, um sömu hækkun á elli-
',ura, sjúkra-, örorku- og slysa-
gginga og barnsmeðlaga, um lög-
dðu'rkenningu aðeins eins stéttarfé-
Iag9 í hverri starfsgrein og jafnrétti
allra meðlima til trúnaðarstarfa í
stéttarfélögum og samböndum
þeirra og krafan um, að í slíkum
samböndum megi engin pólitisk fé-
lög vera um atvinnuleysisbaráttuna,
um mótmæli gegn ríkislögreglu
Hermanns Jónassonar, og gegn
landshomaflutningi hins nýja fram-
fræðslulagafmmvarps, og einræði
dikisstjórnar yfir fjármálum bæj-
arfélaga, allar þessar kröfur eru
jafnt okkar kröfur og má bæta við
mörgum. Hið nýja svonefnda „högg-
ormsfrumvarp" Jónasar Jónssonar,
er hnefahögg, ekki aðeins framan i
verkalýðinn, heldur alla alþýðu
landsins og frjálshuga menn. Mál-
in liggja hvarvetna fyrir og sóslíal-
istlisk, óháð afstaða, er einföld og
verður auðveld verklýðspólitik,
þegar grundvöllur stefnunnar er
miðaður við fólkið sjálft í landinu.
Það er engin ástæða til þess fyrir
neinn niann að óttast, að verka-
lýðurinn eða sósialislar yfirleitt
verði að hverfa undir fomstu
Skjalcllxirgarinnar, til þess eru þeir
forustumenn of reyndir orðnir og
stefna þeirra ef stefnu skyldi
kalla, of nátengd allri kúgun
sambræðslustjórnarinnar. Það eina,
sem fyrir getur legið, er að sköpuð
aáu pólitisk samtök, sem sameinað
geti þorra sósíalistiskt hugsandi
manna og alþýðunnar á óháðum
grundvelli, þar sem einmitt eru
sniðnir af þeir vankantar, sem hafa
mest staðið sjálfstæðum, frjáls-
lyndum og sósíalistískum verklýðs-
flokki fyrir þrifum, annarsvegar
undanlátið við F ramsciknarflokkinn
og þjóðstjórnina, hinsvegar iniðun
flokksjns við „linur“ sovétstjómar-
Hnnar í heimsyfirráðabaráttimni. —
Það getur tekið tima að skapa
þenna óháða verkamannaflokk, en
að þvi hefur lengi verið stefnt, og
það niun takast vegna þess, aö
það er einmitt það, scan alþýðap
vill fá og þarf sem fyrst að fá i
staðinn fyrir hinn pólitíska glund-
roða, sem ríkt hefur.
Samvinna er sjálfsögð við alla
þá, sem vilja starfa á sameigin-
legum grundvelli innanlandsmála,
en ákvarðanir um steftiuna verður
að taka með þessi mið ein fyrtr
augum, velferð og vilja íslenzkrar
alþýðu sjálfrar.
Héðiim Valdimareaon-
Dómar
Það hefur svo farið, að 511 blöð
og fréttatæki bæjarins hafa orðið
fyrri til að skýra opinberlega frá
úrsögn okkar úr Samemingarflokki
alþýðu heldur en við sjálfir. Þetta
er bæði af því, að við liöfum erfiða
aðstöðu til þess að koma okkar
máli á framfæri og svo höfum við
ekki látið okkur það miklu sipta,
með hvaða hætti úrsögn okkar frétt-
ist. Við höfum ekkert að afsakai
annað en það, að hafa ekki sagt
okkur úr flokknum miklu fyrr,'
strax jiegar ljóst var orðið að
flokkurinn gegn vilja okkar og til-
lögum var leiddur út í það öng-
þveiti, sem hann hefur lent í.
Eftir atvikum getum við sætt
okkur vel við þá dóma, sem fallið
hafa um brottför okkar úr flokknum.
Þó hefur Alþýðublaðinu að vissu
leyti tekizt bezt að lijálpa okkur
yfír þá örðugleika, sem annars
gátu beðið okkar. Tilefnislaus og
illgimisleg árás þess á Héðin Valdi-
marsson hjálpar okkur til ]>ess að
lialda okkar hópi saman, bæði af
þvi, að menn vita og finna að hún.
er ómakleg og Líka af því, að hún
-ir svo auðskilin og hávær auglýsing
um þá ómennsku, sem drottnandi
:er í Skjaldborginni. En hugsanlegt
var, að einhverjum hefði dottið i
hug að leita sér skjófús í þeirri borg,
ef þar hefðu verið menn fyrir, en
ekki skepnur. Geip Alþýðublaðsins
um það, að Héðinn hafi tekið þenna
kost, sem hann hefur nú tekið vegna
þess að oliuverzhmin værf í hættu,
er svo mikill þvættingur, að blaðið
hlýtur að vita það sjálft, að slíkt
er staðleysan einber. Það þarf ekk-
ert launungarmál að vera, að Héðinn
vildi alls ekki hverfa úr flokknum,'
nema um ágreining væri að ræða,
sem var því líkur, að það væru
brigð við stefrru flokksins að fara
Stetnuskráin og sjálfstæóismálið.
Flokkur íslenzkra sósíalista
verður að vera ákveðinn og heill í
sjálfstæðismálinu, það var niður-
staða stofnþings Sameiningar-
flokks alþýðu — Sósíalistaflokks-
’ins. í stefnuskránni var þetta orð-
áð þannig:
„Flokkurinn vinnur að sjálf-
stæði og öryggi íslenzku þjóðar-
innar með frelsisbaráttu sinni inn-
anlands og samstarfi sinu við
bræðraflokkana. Flokkurinn skoð-
ar sig sem arftaka þeirra, sem á
undanförnum öldum hafa háð bar-
áttu fyrir frelsi íslenzku þjóðar-
innar, fyrir því að leysa hana
undan erlendri og innlendri áþján;
þar sem vitanlegt er, að fullt
frelsi íslenzku þjóðarinnar er þá
fyrst fengið, þegar þjóðin sjálf
ræður sameiginlegum auðlindum
landsins og atvinnutækjum, þeg-
ar enginn einstaklingur er lengur
kúgaður á einn eða annan hátt og
menningin, jafnt sem auðæfin er
orðin almenningseign. Flokkurinn
vill því vemda það sjálfstæði, sem
annara
ekki úr honum. — Sumir
okkar hinna — meðal annarra sá,
sem þessar línur ritar — vildu
fyrr úr flokknum ganga, þó að
ekki væri hægt að færa fram fyr-
ir því augljósar ástæður. En Héð-
inn beitti einmitt áhrifum sínum
til þess, að þeir, sem óánægðir
voru, fóru ekki úr flokknum fyrr
en I>etta.
Af frásögn Þjóðviljans er ljóst,
að blaðið dylur sig þess, sem er
að gerast ineð burtför okkar. En
þetta finnst okkur orðið svo alvana-
legt, að blaðið dylji sig þess, sem
raunverulega er, að okkur bregður
ekki við það. Blaðið segir, að úr-
sögn okkar úr flokknum sé vegna
þess að við séum að gefast upp í
baráttunni gegn íhaldinu í landinu.
Þetta er öfugt. Við erum nú ein-
mitt að reyna að skapa okkur að-
stöðu til þess að taka þá baráttu
upp á þeim vettvangi, sem hægtei'
að berjast á íslenzkum vettvangi.
Þjóðviljinn hefur vafalaust og
af misskilníngi — leitt baráttuna iöit
af þeim vettvangi til skaða fyrir
málstað alþýðunnar í landinu, og
með þvi sundrað fjdkingum frjáls
huga manna i stað þess að safna
henni og styrkja. Við hörmum það
að svona hefur farið, en við höf-
um ekki getað að því gert.
Um Ávarp frá miðstjórn Sósíal-
istaflokksins til flokksmanna og
allrar alþýðu, sem birtist i Þjóð-
viljanum í morgun má segja hið
sama. Þar er að vísu rejmt að
manna sig U]ip með stóryrðuni, en
þau stóryrði fela það ekki, að
flokkurinn hefur gert sig máttlaus-
an með því að leiða baráttuaa inn
á vettvang, seni ekki var hægt að
berjast á til nokkurs sigurs.
Amór Sigurjónsson.
íslenzka þjóðin hefur öðlazt, full-
komna það með myndun sjálf-
stæðs og fullvalda íslenzks lýð-
veldis og tryggja það varanlega
með fullum sigri sósíalismans”.
Þessi afstaða í sjálfstæðismál-
inu er ekkert þjóðernisglamur.
Hún á rætur sínar í vitund ís-
lenzkrar alþýðu um það, að sjálf-
stæði þjóðarinnar þýðir fyrir hana
rétt til þess að ráða málum sín-
um til hagsbóta fyrir sig. Bættur
hagur hennar seinustu áratugina
hefur verið nátengdur auknu sjálf
stæði, og loks fullveldi Át. þ'óð-
ernislegs sjálfstæðis myndi lífs-
kjörum hennar þrýst niður á stig
arðrændra nýlenduþræla. Fyrir
alþýðima í landinu er sjálfstæðis-
málið því ekki aðeins þjóðerois-
mál, heldur einnig hreint e'na-
hagslegt hagsmunamál
Um leið er sjálfstæði þjóðar-
innar fyrsta tryggingin fyrir þjóð-
veldi og lýðræði. Og lýðræðið er
óhjákvæmilegt skilyrði fyrir sjálf-
stæðinu, þar sem einræðisklikur
yrðu nauðugar viljugar að leita
aðstoðar erlendra valdhafa, til
þess að vemda sig gegn fólkinu
Innanlands eru kúgunartæki ekki
til, sem gætu haldið niðri frelsis-
baráttu alþýðunnar.
Og að lokum er þjóðfrelsið ör-
uggasti og bezti grundvöllurinn
fyrir baráitu fyrir sósíalisf ku
þjóðskipulagið.
Afstöðubrej tiug Þjóð\i'jaii'
Þegar flokkurinn var stoínaður
vai' styrjöldin yfirvofandi. Um
hana segu- stefnuskráin eftirfar-
andi:
„Herbúnaður hinna fasistisku
ríkja, undiiróður þeirra gegn öll-
um lýðræðisríkjum og herferðirn-
ar gegn hinum máttanninni þjóð-
um, boðai' heimsstyrjöld, sem
stofnar allri heimsmenningunni í
voða.
Smáþjóðiinar eiga því sjálf-
stæði sitt undir því, að öfl lýðræð-
isins, friðarins og sósíalismans
verði fasismanum yfir sterkari”.
En síðan ráðamenn Sovétríkj-
anna gerðu samninginn við Hitler
hefur áróðurixm gegn fasismar r.m
verið að hverfa úr dálkum Þjóð-
viljans, eftir því sem innihald
sanminganna og þýðing þeirra
hefur komið betur í ljós. Samtím-
is hefur Þjóðviljinn, er áður barð-
ist fyrir sjálfsákvörðunarrétti
þjóðaima, sem mikilvægu atriði á
tímum ofbeldis og fasisma, snúið
við blaðinu í því máli. Þegar inn-
rásin var gerð í Pólland voru
þekktir menn, sem naumast
þekktu samt neitt til hins raun-
verulega ástands, látnir færa
„rök” fyrii’ því, að Pólland ætti
ekki tilverurétt. Og það eins þótt
Þjóðviljinn hefði áður — vegna
samúðar með pólsku þjóðinni —
bent á þá hættu, sem Póllandi
stafaði af þýzka fasismanum. Að
lokum Iagði blaðið svo blessun
sína yfir seinustu skiptingu Pól-
lands. En á skiptingar Póllands
fram til 1918 litu allir frjálslyndir
menn, jafnt sósíalistar og aðrir
sem einhvern svartasta blettinn á
Evrópu.
Svo kom röðin að Eystrasalts-
ríkjunum, og loks að Finnlandi.
Þjóðviljinn bjó menn undir inn-
rásina með allskonar níðskrifum
um Fhinland. Það sem miður er
hægt að segja um stjómarfarið í
Finnlandi var blásið upp, en ekki
orði minnzi á hinar miklu breyt-
ingar, sem orðið hafa þar í landi
einkum seinustu árin, t.d. bannið á
fasistaflokkunum, styrkleika verk
lýðshreyfingarinnar, og þátttöku
hennar í ríkisstjóminni. Þjóðvilj-
inn sagði eakert um það, að nmð
styrjöldinni gegn Finnlandi brytu
ráðamenn Sovétríkjanna gerða
samninga — ekkiárásarsáttmála,
— og hina margyfirlýstu stefnu
s'na um það, að þeir hyggðu ekki
á iandvinninga, og að þeir virtu
rétt smáþjóðanna. Því síður sýndi
nai.ii fram á, að áróðurinn í Rúss-
'andi gegn Finnlandi minnti meira
á vmnubr gð fasista en sósíalista
eða bversu fáránleg ósannindi það
væru, að smáþjóð eins og Finnar
ætluðu sér að ráðast á ríki, sem
telur 180 milljónir íbúa. Blaðið
sagði ekki frá því, að aðferðir
ráðamanna Sovétríkjanna væru
þvert brot á sósíalistiskum bar-
áttuaðferðum. Og þá var það ekki
að segja frá smáatriðum eins og
þeim, að sá sem stóð fastast gegn
kröfum Lappómanna um frekari
ráðstafanir gegn kommúnistum
var einmitt Cajander o. s. frv.
Þjóðviljinn hefur því ekki verið
heiðarlegur i malflutningi s:nu’?i '
sambandi við styrjöldina í Firni-
landi, sem sósíalistiskt málgagn,
og gildir það bæði um stærri og
smærri atriði.
Þá hefur Þjóðviljinn ekki held-
ur sagt frá því, að árásarpólitik
Stalins einangrar Sovétríkin, og
skapar þar með betri skilyrði fyr-
ir auðvaldsríkin til þess að ráðast
á þau, en nokkurntíma hafa verið
fyrir hendi áður, né að með þess-
ari pólitík stofnar Stalin ekki að-
eins veldi sínu i hættu, heldur
einnig Sovétríkjunum.
Flokkurinn bregz.t.
Samkvæmt stefnuskrá sinni bar
Sósíalistaflokknum ótvírætt að
taka afstöðu gegn árásinni á Finn
land eins og áður hefur verið sýnt
fram á. Svik í því máli hlutu að
verða afdrifarík fyrir flokkinn
vegna þess að þar með sveik hann
okkar eigið sjáll'stæðismál. Enda
var hið sameinaða afturhald í
landinu ekki lengi að reyna að
notfæra sér einangrunina, sem
þessi svik höfðu í för með sér
fyrir flokkinn.
1 stefnuskrá Sósíalistaflokksins
stendur:
„Flokkurinn lýsir því samúð
shini með stai’fsemi bræðraflokka
sinna, alþýðuflokkanna í öllum
löndum. Hann fylgist af mikilli at-
hj'gli og samúð með starfsemi al-
þýðuflokkanna á Norð.urlöndum
fyrir bættum kjörum alþýðunnar
eflingu lýðræðisins ,og undirbún-
ingi undir framkvæmd sósíalism-
ans; vill flokkurinn hafa við þá
vinsamlegt samband og nána sam-
vinnu”.
Sósíalistaflokkurinn hefur
brugðizt stcfnuskrá sinni í höfuð-
atriðum. En við, sem ekki vilúim
taka þátt í því, að ganga <rá
stefnu og starfsaðferðum. höfum
gengið út úr flokknum til þess að
geta haldið baráttunni áfram. á
þeim grundvelli, sem markaður
var við stofnua flokksins, en sem
flokkurinn nú hefur horfið frá
sakir ofríkis réttlínumanna.
Benjamín Eiríksson.