Pöntunarfélagsblaðið - 09.03.1935, Blaðsíða 3
Pöntunarfélagsblaðið
3
vörum en nú er, en það myndi
aftur lækka verðið til neytend-
anna.
Aðaltekjulind fjelagsins hef-
ir verið búðarsalan. Þennan
tekjulið ætti að mega auka að
miklum mun, t. d. með því að
kaupa fleiri vörutegundir beint
frá útlöndum og taka upp pant-
anir á vefnaðarvöru, skófatn-
aði og öðru, sem í senn gaeti
.gefið félaginu arð og tryggt fé-
lagsmönnum stórum hagkvæm-
ari kaup á þessum vörutegund-
um. Eins er áreiðanlega hægt
að auka búðarsöluna á þeim
vörutegundum, sem nú þegar
eru þar á boðstólum, og þyrfti
þá að flytja búðina að fjölfar-
inni götu og hafa hana í öllu
.stærri og fullkomnari.
Eins og nú er, má segja, að
all-mikill hluti þeirrar vinnu,
sem unnin er fyrir félagið, sé
unnin sem sjálfboðaliðsvinna,
eða því sem næst. Það er ekki
viðunandi til lengdar. Félagið
verður að varast hvort tveggja,
annars vegar að svelta starfs-
menn sína og brjóta taxta
verkalýðsfélaganna og hins
vegar það að ala upp hátekju-
menn. Félagið verður að launa
starfsmenn sína eftir taxta
verkalýðsfélaganna. Þeir eiga
að búa við sömu kjör og aðrir
vinnandi verkamenn. En til
þess að geta fullnægt þessari
skyldu, verða félaginu að auk-
.ast tekjur.
Félaginu er það nú hin mesta
nauðsyn, ef það á að geta hald-
ið áfram að vaxa og dafna, að
félagar þess leggi því til rekst-
ursfé — kaupi af því vaxta-
bréf sín. Þá væri hægt að auka
ágóða félagsins og lækka um
leið vöruverð til félagsmanna.
Vöruvelta félagsins í nóv. og
des. var ca. 40.000 kr. Á þess-
ari upphæð var brúttó ágóði
kr. 3215.92. Félagsgjöldin (þ.
e. sá hluti þeirra, sem rennur
í reksturssjóð) voru 205 kr.,
vextir af innistæðu í banka kr.
1.46. Brúttó ágóði alls kr.
3422.63.
Kostnaðurinn sundurliðast
þannig: Ýms kostnaður (búð-
arinnrétting, keyrsla á vörum o.
fl.) kr. 754.79. Vátryggingar-
gjald kr. 61.25. Laun starfs-
manna kr. 1525.00. Hi'einn á-
góði alls kr. 1081.64.
Eins og sjá má af þessum
tölum, er hreinn ágóði félags-
ins, kr. 1081.64, ekki nógu mik-
ill til að greiða allan stofn-
kostnað, verzlunarbréf o. fl. að
fullu. Vantar þar upp á kr.
22.96.
Þegar eftir stofnun Pöntun-
arfélags verkamanna tók að
bera á grimmilegum fjandskap
gegn því af hálfu margra stór-
kaupmanna og heildsala hér í
bæ. Þessi fjandskapur hefir
magnazt því meir sem pöntun-
arfélagið náði meiri útbreiðslu,
efldist og varð færara um að
veita félagsmönnum ódýrar
vörur, svo að Félag íslenzkra
stórkaupmanna hefir lýst yfir
algerðu sölubanni á hendur
Pöntunarfélagi verkamanna. 1
þessu kemur það fram með
allra skýrasta móti, að hér rek-
ast á tvennir algerlega gagn-
stæðir hagsmunir: Hagsmunir
hinnar vinnandi stéttar með
Pöntunarfélag verkamanna sem
fulltrúa og hagsmunir yfirstétt-
arinnar, sem í þessu máli teflir
fram Félagi íslenzkra stórkaup-
manna sem fulltrúa sínum. Séi'-
hver félagsskapur verkalýðsins,
sem vinnur af alúð að hags-
munamálum stéttar sinnar, á
sér ætíð í herbúðum eignastétt-
arinnar óvini, sem reyna með
öllu móti að koma honum á
kné. Þessar ofsóknir heildsal-
anna á hendur pöntunarfélag-
inu eru um leið full viðurkenn-
ing þéss, að félagið hefir rækt
stéttarskyldur sínar gagnvart
verkalýðsstéttinni og að því
hefir með talsverð,um árangri
tekizt að vinna gagn hags-
munamálum hennar. Þess vegna
ríður nú á, að verkalýðui'inn
fylki sér enn fastar um þessi
samtök sín, til þess að brjóta
á bak aftur þau fjandsamlegu
öfl, sem vilja pöntunarfélag-
ið feigt. Verkamenn eiga sér
nóg vopn til þess að bea sigur
úr býtum í þessari baráttu. Þeir
eiga samtakamáttinn. Ef pönt-
unarfélagið er nógu fjölmennt
og nógu einhuga, þá er það
þess megnugt að standa af sér
hvaða árásir, sem er. Og pönt-
unarfélagið mun ekki láta hug-
fallast fyrir þær ofsóknir, sem
hafnar hafa verið ,á hendur því.
Það hefir tök á að afla sér
þeirra varna, sem Reykjavíkur-
heildsalarnir neita því um, og
fullnægja þannig framvegis
þörfum verkamanna á ódýrum
vörum.
En þrátt fyrir það verðum við
að gera okkur ljóst, að hér eru
að verki sterk öfl, sem vilja
ókkur feiga. Þessi öfl verða