Saga - 1991, Qupperneq 190

188
SKOÐANASKIPTI UM RÚNAKEFLI
áletrununum, og þá reiknað eftir aðferð Haglands við að ákvarða
nöfnin.
Orðalagið „sum þessara rúnamerkja" skiptir meginmáli í þessum
rökræðum okkar. Það er rétt sem Hagland bendir á að hann talaði um
„sumt" og sagði líka að ekki væri víst hvað væri íslenskt. En þetta er
ekki sérlega nákvæmt. Ég taldi að unnt væri að komast lengra, bæði
með því að benda beinlínis á að aðrir hlutar viðfangsefnisins gætu
eða hlytu að eiga uppruna sinn annars staðar (ekki bara þessi eina
áletrun sem Hagland nefnir og gæti verið gotlensk), og með því að
nota nákvæmlega sömu aðferð og hann til að ákvarða hvað væri
íslenskar áletranir. Með þeim hætti væru að minnsta kosti sett ákveð-
in takmörk fyrir því hversu mikið gæti verið íslenskt og hversu mikið
væri óvíst um. Það er ekki nóg að kveða skýrt að orði í rökstuðningi
þegar víða er undirskilið að möguleikar séu aðeins tveir, íslenskur
eða sameiginlega vesturnorrænn uppruni, það er að segja óviss (að
undanteknu gotlenska dæminu). Þetta gagnrýndi ég frá nafnfræði-
legu og málfræðilegu sjónarmiði. Ég neitaði því ekki að finna mætti
viss íslensk einkenni, en benti á að jafn auðveldlega mætti finna
norsk einkenni ef farið væri að leita.
Það sem ég er ósammála Hagland um er því hversu stórir einstakir
„hlutar" efnisins séu. Ég tel íslenska hlutann minni en hann og óvissa
hlutann sennilega stærri. Auk þess vil ég tala um sérstakan norskan
hluta en því sleppti hann í fyrri grein sinni. Heildarmyndin verður
því önnur en hann sýndi þar. Eins og þegar hefur verið bent á er ekki
svo auðvelt að rökstyðja að óvissi hlutinn eigi sér íslenskan uppruna.
Þegar hann gerir mér upp þann skilning að upprunaeinkennin í
fleirtölu skipti mestu (Saga 1991:180n), og vitnar til tveggja ummæla í
grein minni til að sýna fram á það, þá hefur hann misskilið orð mín.
I fyrri greininni dró hann fram eina áletrun frá Þrándheimi þar sem
voru greinileg íslensk málseinkenni (og raunar „íslenskt" nafn, þar
sem það er þekkt frá íslandi en ekki annars staðar), en með því telur
hann sig hafa „atriði sem styðjast má við þegar uppruni annarra nafn-
bera að þessu leyti er kannaður". (Saga 1988:4912). Þeirri staðhæfingu
svaraði ég á þá leið að það mat hlyti að fara eftir því hvort önnur jafn
eindregin upprunaeinkenni fyndust sem bentu í aðra átt. Norsk upp'
runaeinkenni ættu að geta haggað lítið eitt við þessum fasta punkti
11 HT 1990:107.
12 HT 1988:148.