Saga - 1998, Qupperneq 65

HVERS VEGNA VARÐ ÞÝSKALAND EKKl ENGLAND?
63
Vinkler sem lýsti yfir því árið 1986 í framlagi sínu til Historiker-
að „með tilliti til þeirrar ábyrgðar sem Þýskaland bar á upp-
a i heimsstyrjaldanna beggja þá geti hvorki Evrópa né ættu Þjóð-
verjar sjálfir að vilja stofna nýtt ... sjálfrátt þjóðríki. Það er óum-
ýjanleg niðurstaða sögunnar."38 Á síðustu árum hefur Winkler
ur a móti fagnað sameiningu Austur-Þýskalands við Sam-
andslýðveldið og margoft lýst því yfir að þjóðríkið sé komið til
að vera.39
Deilurnar sem blossuðu upp í fjölmiðlum 1996 vegna bókar
ndaríska stjórnmálafræðingsins Daniels J. Goldhagens sýndu
° 8gt að umræðan um þýskan Sonderweg mun ekki taka enda í
namni framtíð. Ein meginfullyrðing Goldhagens er sú að rætur
andúðar og haturs á gyðingum liggi djúpt í þýskri þjóðarsál og að
a hefði auðveldað venjulegum Þjóðverjum að framkvæma til-
ipanir nasista um að myrða gyðinga.40 Hér er á sveimi hug-
htynd um þýskan Sonderweg, ekki þó í anda þess félagsfræðilega,
hugmyndarinnar um að nývæðing Þýskalands hafi verið mis-
Ppnuð, heldur þess menningarlega, sem fræðimenn héldu á
3 ' i ________i________ x c_________ 'í.
Goldh,
a fimmta og sjötta áratugnum og lýst var hér að framan. Bók
j..j lagens er því afturhvarf til hugmyndakeðjunnar frá Lúther
ulers. Hér er ekki rúm til að ræða um bókina en margir hafa
asf nDnt hana en fáir varið; sumir hafa þó látið sér nægja að veit-
höfundinum persónulega. Nú þegar hefur komið út aragrúi
r Um ^e^una þannig að þegar fram líða stundir verður um-
en H*n Um ^ana vafaiaust betur í minnum höfð en bókin sjálf
fersf6^311 ^6^Ur verr^ jafnlífleg og Fischer-deilan 1961 og Histori-
Heinrich A. Winkler, „Auf ewig in Hitlers Schatten? Zum Streit iiber das
eschichtsbild der Deutschen", Frankfurter Rundschau 14.11.1986; endurbirt
39 Stef nferSfre'r' bls’ 263'
j.^an ®erger, „Historians and Nation-Building in Germany after Uni-
i°n , bls. 220. Gott yfirlit yfir breytta afstöðu „gagnrýnu" sagnfræðing-
«nna er í ‘
g er einnig f Stefan Berger, „Challenge by Reunification: The ,Historical
40 °cial Science' at Era's End", bls. 259-80.
Wl. Goldhag.
tírval
41
gen, Hitler's Willing Executioners, einkum bls. 27-128 og
jy8rema eftir 32 þátttakendur í Goldhagen-deilunni er í Ein
Volk von