Organistablaðið - 01.09.1976, Side 5
urri og fyldri, svo að á jaifn tónlítið Mjóðfæri sem klaví-
'kordið er, má með iþessu móti leika bæði syngjandi og
bundið. Við jietta bætist, að komist verður (hjá allri óþarfri
áreynslu, sem ófrjálsar fingralhreyfingar liafa í för með sér.
Sagt er að S'eb. Bach ihafi 'hreyft fingurna svo lítið, þegar hann
lék, að vart mátti greina, enda voxui aðeins framfingurnir að
verki; höndin sjálf var hvelfd og kyrr, jafnvel þegar mest
reyndi á, en lyfting fingranna vart xneiri, en þegar dilfað er
eða trillað, og náði aðeins til eins fingurs í senn. Enn síður
bar á jxví að fíkaminn sjálfur hreyfðist íneðan hann lék, eins
og hjá sumum miður ílétthentum hljóðfæraleikurum.
N'ii geta menn haft aila þessa umræddu ikosti til að bera,
en samt verið liðléttingar á klaver, alveg eins og liægt er að
hafa góðan og skýran framburð í máli, án jxess að vera snjall
í ræðu eða framsögn. Mikill klaverleikari jxarf að vera mörg-
um öðrum kostum búinn, kostum sem Badlx vissulega í'éði
yl’ir til fullnustu.
Náttúran hefur gert fingurna misianga og missterka. Þetta
freistar loft margra klaverleiikara lil að beita einkum jxeinx
sterkari, jxar sem jxví verður við komið, en vanrækja þá hina
veikari, en við jxað verður áslláttur tónaraða ójafn, enda ó-
mögulegt að ieika suma kalia, ef ekki ei' hægt að nota alla
fingur. Þetta var Jóli. Seb. snemma iljóst, og til þess að ráða
bót á Jxessum misfelium í þjálfun fingranna, bjó hann til
æfingaiög fyrir sjálfan sig, þar sem beita þurfti ölium fingrum
jafnt í margvísiegum stellingum til að geta leikið þau. Hann
vai'ð þanniig jafnvígur á alla fingur, jafnfær í livers konar
tvígripum, og hilaupum, sem einföldu og tvöföldu dilli; hann
gat meira að segja auðveldlega leikið lag í einni x-ödd og
diiiað í annarri samtímis og með sömu hendi.
Enn er ósagt frá fingrasetningu þeirri, hinni nýju, sem
Badh fann upp. Fyrir lians daga, og á æskuárum hans var
ókleift að leika í öllum tóntegundum á klaverið. Þar sem
mai'gar nótur voru um saxna streng á hljóðfærinu, var ekki
unnt að tempra stiliingu tónanna, og jxví vox'tx aðeins jxter
tóntegundir notJhæfar, sem hreinast var hægt að stilla. Af
jxessum ástæðum var jxað venja jafnvel færustu klaverleikara
jxeirra tíma, að beita aldrei Iþumalfingrinum nema Jxegar
ORGANISTA BI.AÐIÐ 5