Magni - 26.11.1963, Qupperneq 2

2
MAGNI
ÞriSjudagur 26. nóvember 1963
MAGNI
Blað Framsóknarfélaganna á Akranesi.
Ritstjóm:
Daníel Ágústínusson, ábm.,
GuSmundur Björnsson og
Þorsteinn Ragnarsson.
Prentafi í Prentverki Akraness h.f.
tyiðrásnin sirönduð
Frumvarp ríkisstjórnarinnar um launamál o.fl.
var yfirlýsing um gjaldþrot viðreisnarinnar, en
því yfirlætisfulla nafni gaf ríkisstjórnin stefnu
sinni fyrir 4 árum. Sú stefna var fólgin í því að
auka álögur á þjóðina um 1400 millj., hækka vexti,
frysta spariféð í Seðlabankanum víðsvegar að af
landinu. Fella gengið 1960 og aftur 1961, sem var
sú vanhugsaðasta og gæfusnauðasta ráðstöfun,
sem stjórnin hefur gert og er þá mikið sagt. Margt
bendir til þess að hefði það óheillaspor ekki verið
stigið væru vandamálin færri núna.
Gjaldeyri þjóðarinnar hefur verið sóað taum-
laust, svo uppfylltar væru kröfur kaupsýslustétt-
arinnar, en ekki hefur verið ráðizt í neinar stór-
framkvæmdir á borð við sementsverksmiðjuna og
virkjun Sogsins, sem komið var i framkvæmd
næsta kjörtímabil á undan. Samt sem áður var
útflutningurinn meiri en dæmi eru til um í sögu
þjóðarinnar. Árið 1962 var hann t.d. 845 millj. kr.
meiri en 1958, sem þótti ágætt ár. Hvað hefði við-
reisnin staðið lengi, ef þessi mikli sjávarafli hefði
ekki borizt á land?
Árið 1963 hefur einnig verið gott útflutningsár.
En af því ekki er um aukningu að ræða og síldar-
aflinn dróst aðeins saman, þá hafa stjórnarflokk-
arnir nú lýst voða fyrir dyrum. Var þá rangt, sem
sagt var fyrir kosningar, að búið væri að byggja
upp sterkt og öflugt efnahagskerfi, sem gæti boðið
hættunum byrginn? Þoldi það ekki rýrnun síldar-
aflans um 50 millj. á s.l. sumri? Og hvað var um
lífskjörin? Eftir kosningarnar var opinberum
starfsmönnum dæmd að meðaltali 40% kauphækk-
un. Hæstu laun voru ákveðin kr. 24.000,00 á mán-
uði eða fjórfalt hærra en verkamannalaun, sem
eru nú um kr. 5.900,00 miðað við 8 klst. vinnudag.
Þetta eru 30 þús. kr. lægri árslaun en vísitöluf jöl-
skyldan er talin þurfa til framfæris. Það lá því
ljóst fyrir í allt sumar, að verkamenn o.fl. gerðu
kröfu um hærra kaup eftir 15. október. Þá brá
stjórnin hart við og sagði: Þetta þolir viðreisnin
ekki og dróg fram frumvarp sitt í skyndi.
Hefði stjórnin barið frumvarp sitt í gegn um
þingið er líklegt, að tugir þúsunda verkamanna og
iðnaðarmanna væru nú í verkfalli, sem boðað var
11. nóvember s.l. Þá var stjórnin komin í sjálf-
heldu og átti engan annan kost en gefast upp og
segja af sér. Samþykkt frumvarpsins var því verst
fyrir stjórnina sjálfa. Samtök launþega úr öllum
stéttum voru sterk og einhuga. Þetta sá stjórnin
að lokum, þegar hún var búin að láta lið sitt rétta
5 sinnum upp hendurnar til samþykkis frumvarp-
inu, gafst hún hreinlega upp og bað forvígismenn
verkalýðsfélaganna um vopnahlé. Veltur nú allt
á því að það verði vel notað og heiðarlegur vinnu-
friður skapist í landinu og allir njóti viðunandi
lífskjara.
Stœhkun lögsagnarumdsmis Akraness
Á bæjarráðsfundi 13. ágúst
s.l. flutti Dan. Ág. svofellda
tillögu:
„Bæjarráð Akraness
samþykkir að fela bæjar
stjóra að hef ja nú þegar
undirbúning að stækkun
lögsagnarumdæmis
Akraneskaupstaðar“.
Jafnframt lét tillögumaður
þess getið, að hann teldi eðli-
legustu útfærsluna í þetta sinn,
að Garðalandið, — sem bærinn
er eigandi að, — réði mörkum
að austan, en Berjadalsá eða
Óslandið í Skilmannahreppi að
norðan. Væri þá lögsagnarum-
dæmi Akraness frá og með
Garðalandinu að Ósi í Skil-
mannahreppi, enda þótt hann
vildi ekki á þessu stigi málsins
einskorða viðræður bæjar-
stjóra við þessi mörk. Tillagan
var samþykkt.
Á bæjarstjórnarfundi 24.
sept., þegar fjallað var um mál-
ið, taldi bæjarstjóri betur fara
á því að samþykkt væru af bæj-
arstjórn framannefnd takmörk
á væntanlegu lögsagnarum-
dæmi, og var það gert sam-
hljóða. Jafnframt var sam-
þykkt að leita eftir kaupum á
því landi úr jörðinni Bakkabær,
sem enn er í eigu Innri-Akra-
neshrepps.
Verður að vænta þess að
samningar gangi greiðlega um
þessi mál við Innri-Akranes-
hrepp og hægt verði að leggja
málið fyrir Alþingi í vetur.
Land það, sem nú er verið að
skipuleggja inn að Kalmans-
vík nær út fyrir lögsagnarum-
Engir voru harðari
með lögbindingarfrum-
varpinu en kratarnir og
nægir í því sambandi að
benda á ummæli Alþýðu-
blaðsins og ræður þing-
manna fiokksins m. a. í
útvarpsumræðunum um
vantraust á ríkisstjórn-
ina. Var stuðningur
þeirra á allan hátt ódeig-
ari en íhaldsins.
Þegar svo Ólafur
gafst upp við frumvarp-
ið á elleftu stundu
og kallaði á formenn
stærstu verkalýðsfélag-
anna og bauð þeim
vopnahlé til 10. des., þá
dæmi bæjarins. Það er því aug-
ljóst mál, hve nauðsynlegt er
að fresta ekki lengur að stækka
lögsagnarumdæmið, því eftir
að byggingarframkvæmdir eru
hafnar yrði málið erfiðara við-
fangs.
ákváðu þingmenn Alþ.fl.
að búa til sögu um það,
að samkomulag þetta —
en því var almennt fagn-
að — væri þeim að
þakka. Var hringt um
allt landið og skýrt frá
því, að 2 þingmenn
flokksins — nöfnin
breytileg eftir því í
hvaða kjördæmi var tal-
að, nema Eggert Þor-
steinsson var jafnan
sagður annar — hefðu
farið í Lúðvík Jósefsson
og hann síðan gengið í
málið. Með þetta voru
kosningasmalar krat-
anna látnir hlaupa húsa
á milli. Alþýðuflokkur-
inn taldi sig að vonum
standa illa að vígi og hélt
sig rétta hlut sinn með
þessari brellu. Óþarft er
að taka það fram, að
saga þessi er uppspuni
frá rótum, enda ólíklega
tilbúið að nefna Lúðvík,
sem er pólitízkur flokks-
foringi, en ekki forvígis-
menn stærstu verka-
lýðsfélaganna, sem voru
beinir aðilar að málinu.
Alþýðufl. hefur oft
leikið ógeðfeld hlutverk
í íslenzkum stjórnmálum
hin síðari árin, en af-
staða hans gagnvart
þessu frumvarpi og eft-
irmáli þess slær þó öll
fyrri met. Enda berast
víða að þær fréttir, að
kjósendur yfirgefi nú
flokkinn í hópum.
Hús til sölu
Finim herbergja íbúð á góð-
um stað í bænum, til sölu.
Hagkvœmt verS og greiSslu-
skilmálar.
Lögfræðiskrifstofa
Stefáns Sigurðssonar
Vesturgötu 23.
Sími 622.
Viðreisnin og byggingar-
framkvœmdirnar
Byggingaframkvœmdir einstaklinga á Akranesi hafa
stórminnkaS, eftir aS „vi8reisnin“ hófst í landinu. Er hún
minni en eSlilegri fólksfjölgun er nauSsynlegt. Hér eru
m. a. áhrifin af því aS opinber lán, kr. 150 þús., nœgja ekki
til aS greiSa þá verShœkkun, sem orSiS hefur á byggingar-
kostnaSi síSan 1959, en hann er talinn vera kr. 180 þús.
á venjulega ibúS. Þeir, sem í byggingar ráSast, verSa því
aS eiga all mikiS til, svo nokkur von sé um framkvœmdir.
Fyrir „vi8reisn“ lögSu ungir menn út í byggingar án mik-
illa fjárráSa og farnaSist furSu vel. Stjórnarsinnar reyna
aS berja höfSinu viS steininn og segja aS mikiS sé byggt
og vaxandi.
Bezti mœlikvarSinn hér eru byggingarleyfisgjöldin.
Hver maSur, sem byggir, greiSir bæjarsjóSi kr. 0.75 fyrir
hvern rúmmetra í væntanlegu húsi. Samkv. reikningum
bæjarins hefur þaS veriS sem hér segir s.l. 5 áir:
1959 kr. 21.259.00
1960 — 14.779.00
1961 — 15.846.00
1962 — 15.680.00
1963 — 9.230.00
Leggur bæjarstjórnarmeirihlutinn á
skipulagsg jald ?
Nú er sagt, að meirihluti bæjarstjórnarinnar hafi fundið
upp mikið snjallræði til að örfa byggingarframkvæmdir í
bænum og lækka byggingarkostnaðinn. Það er að leggja
nýtt gjald á allar lóðir, sem leigðar eru — skipulagsgjald
— svo sem tíðkazt hefur i Reykjavík og Kópavogi hin
síðustu árin m.a. til þess að hamla á móti of miklum bygg-
ingum. Ekki hefur verið látið uppskátt, hversu hátt þetta
gjald á að vera, en í Reykjavík mun það vera kr. 30 þús.
fyrir lóðir undir einbýlishús og minna fyrir lóðir í sam-
byggingum. Magni telur, að skipulagsgjald eigi ekki við
hér á Akranesi og annað sé nauðsynlegra en leggja slíka
steina í götur húsbyggjenda. Það virðist vera viðkvæði
meirihlutans að apa sem mest eftir Reykjavik, enda þótt
það eigi alls ekki við á Akranesi.
Hrœddur flokkur