Morgunblaðið - 13.01.2011, Blaðsíða 1

FIMMTUDAGUR 13. JANÚAR 2011
eignastyring@islandsbanki.is
www.islandsbanki.is
Sími 440 4900
Ert þú að missa
af launauppbót?
Kynntu þér lífeyrisþjónustu Íslandsbanka í síma 440 4900
VIÐSKIPTABLAÐ
Aðsókn hjá græn-
metisveitingastöðum
tekur góðan
kipp í janúar.
Áramótaheit um
betra mataræði
8
Vetrarferðir og -af-
þreying hafa jákvæð
áhrif víða í
atvinnulífinu.
Hvers virði
er snjórinn?
10
Verð matvæla í heim-
inum hefur aldrei verið
hærra en í
desember sl.
Matvælaverð
aldrei hærra
2
Örn Arnarson
ornarnar@mbl.is
„Það að gefa sér að gengi krónunnar styrkist og haldist stöðugt
fram til ársins 2016 er óraunhæft eins og sagan sýnir. Það að sú
þróun sé forsenda útreikninga Seðlabankans á áhrifum Icesave-
samningsins hlýtur að benda til þess að gjaldeyrishöftin verði
áfram við lýði á samningstímanum,“ segir Jón Daníelsson, prófess-
or við London School of Economics. Í umsögnum InDefence-
hópsins og GAM Management um áhrif Icesave-samningsins fyrir
fjárlaganefnd Alþingis kemur fram að honum fylgi veruleg gjald-
eyrisáhætta. Seðlabankinn telur hinsvegar áhættuna af geng-
islækkun krónunnar á heildargreiðslu stjórnvalda „hverfandi“ að
því gefnu að bankinn nái að halda verðbólgu nálægt yfirlýstum
markmiðum.
Jón segir afstöðu Seðlabankans til marks um að Icesave-
samkomulagið geti ekki gengið upp án hafta. Hann bendir enn-
fremur á að höftin útiloki ekki kostnað vegna gjaldeyrisáhættunnar
heldur muni hann brjótast fram með öðrum hætti með óhagkvæm-
ara efnahagslífi og rýrnun á samkeppnishæfni þess til lengri tíma.
Það sem vekur sérstaka athygli við forsendur Seðlabankans í
umsögninni er að sérfræðingar hans gera ráð fyrir að gengi krón-
unnar styrkist á samningstímanum. Sem kunnugt er var gengi
krónunnar gagnvart evru 169 þann 22. apríl 2009, en kröfur í er-
lendri mynt miðast við þá dagsetningu, en Seðlabankinn gerir ráð
fyrir að gengi krónunnar gagnvart evru verði að meðaltali 150,37
frá þriðja fjórðungi ársins 2011 fram til annars fjórðungs 2016.
Slík gengishækkun hefur lítil áhrif á núvirði greiðslnanna
vegna samningsins en fram kemur í umsögn Seðlabankans að geng-
islækkun umfram 10% hefði veruleg áhrif. Sérfræðingar bankans
telja hinsvegar hættuna á slíku „hverfandi“ ef bankanum takist að
halda verðbólgunni nálægt 2,5% markmiði bankans. »4
Væntingar SÍ benda til
áframhaldandi hafta
 Jón Daníelsson við London School of Economics
segir umsögn Seðlabankans um Icesave-frumvarpið
benda til óraunhæfra væntinga um gengisþróun
krónu og vera til marks um að höftin verði áfram
Morgunblaðið/Kristinn
Mótmæli Icesave er umdeilt mál meðal íslensks almennings.
Margar hugsanavillur plaga mannkynið og
virðast því sem næst ódrepandi. Sumar eru
gamalgrónar og má nefna villuna um brotna
gluggann sem dæmi um slíka forna villu.
Aðrar eru hins vegar nýrri og villan um að
bólusetningar séu af hinu illa er tiltölulega
ný. Vera má að hún hafi skotið upp kollinum
fyrir árið 1998, en birting breskrar rann-
sóknar það ár, sem virtist tengja einhverfu í
börnum við bólusetningar, olli ofsahræðslu
víða um heim.
Niðurstöður rannsóknarinnar hafa fyrir
löngu verið hraktar af ábyrgari vísinda-
mönnum, en skaðinn var skeður. Í sumum
vestrænum ríkjum hefur bólusetningum
fækkað svo mikið að sjúkdómar, sem nánast
var búið að útrýma, eru farnir að gera vart
við sig að nýju.
Nýjasta dæmið um þennan hræðsluáróður
eru fréttir af því að rannsókn sé hafin í Sví-
þjóð og Finnlandi á því hvort bólusetning
gegn svínaflensu hafi valdið aukningu á svo-
kallaðri drómasýki.
Ríflega þrjátíu milljónir Evrópubúa voru
bólusettar við flensunni og í kjölfarið
greindust 80 manns með drómasýki, lang-
flestir í Svíþjóð og Finnlandi. Ef tenging væri
milli bólusetningarinnar og drómasýki, hefði
dreifing nýrra tilfella sýkinnar ekki átt að
vera jafnari í Evrópu? Getur verið að eitt-
hvað annað valdi drómasýki í Skandinavíu?
Hafa ber í huga að flensa getur verið
gríðarlega skaðlegur sjúkdómur, eins og
heimurinn fékk að kynnast veturinn 1918.
Óábyrgar fullyrðingar um skaðleg áhrif bólu-
setningar auka líkurnar á mannskæðum far-
öldrum.
Skoðun
Bólusetningar
Bjarni Ólafsson
bjarni@mbl.is
Ásættanleg
áhætta