Saga


Saga - 2005, Qupperneq 230

Saga - 2005, Qupperneq 230
228 RITDÓMAR skipa þar mikilvægan sess. Að lokum er svo gefin mynd af stjórnun bæjar- ins og tengingum við landsmálin þar sem það á við. Mikilvægi sjávarútvegs er ráðandi í sjónarhorni og túlkun höfundar á fortíðinni á þessu svæði. Landbúnaður kemur við sögu, en aðallega sem aukabúgrein, og eftir að þéttbýli fór að þróast hafi skepnuhald fyrst og fremst verið hjá efri stéttunum (sjá t.d. 1,197). Atvinna, afkoma og formgerð samfélags fyrri alda fram á 19. öldina hefur í sagnfræðiritum löngum verið rædd út frá sveitunum og landeigendakerfinu. Hér er sjávarútvegurinn viðmiðið. Hér togast á byggðasagan og íslandssagan. Túlkun sem markast af einkennum ákveðins (lítils) landsvæðis kallast á við túlkun á formgerð sveitasamfélagsins, sem verið er að setja þetta svæði í samhengi við. Þessi „sjávarútvegsvæðing" sögunnar er skýr þráður í bókinni, en hann er samt ekki kynntur á áberandi hátt. Þannig ræðst umræða og skýringar nokkuð af vexti og viðgangi fiskveiða, líka fyrir fyrri aldir, þótt samfélagslegt sam- hengi hafi þá verið af öðrum toga og byggðin á Seltjarnarnesi hafi þá ekki skorið sig eins úr og síðar varð. Það má spyrja sig hversu vel þetta á við fyrir eldri tíma þegar leitað er almennra skýringa og samhengis við þjóðarsög- una. Kastljósinu er beint að Reykjavík og því staðbundna samhengi sem þar var, og það er notað til að skýra þróunina sem varð með þéttbýlismynd- un og fiskveiðibyltingu síðari alda. Yfirbragð bókarinnar og frásagnarinnar er heilsteypt. Sagnfræðilega er nokkur munur á nálgun og úrvinnslu eftir tímabilum. Á fyrstu öldum byggðar og fram á 18. öld er aðallega byggt á rannsóknum annarra og efni unnið upp úr eldri heimildum og yfirlitsritum um sögu landsins. Þessi hluti bókarinnar er hugvitssamlega skrifaður. Margt er gert til að skýra og skapa umhverfi það sem íbúar svæðisins gætu hafa búið við. Gefin er mynd af því hvernig Seltjamames og svæðið á suðvesturhorninu fór hægt og sígandi að birtast í heimildum, eins og í íslensku fornbréfasafni og Alþingis- bókum, eftir því sem aldirnar liðu. Þannig sjást „Reykvíkingamir" smám saman á sögusviðinu. Tækifæri til að bæta við nýjungum úr rannsóknum allra síðustu ára em lítið nýtt. Eldri fornleifarannsóknir frá Reykjavík eru t.d. notaðar á meðan nýrri rannsóknir koma lítið við sögu. Þetta kann að skýrast af því að ritun bókarinnar var lokið þó nokkm fyrir sjálfa útgáfuna. Söguleg þróun síðari tíma er spegluð í vangaveltum um af hverju sjávarút- vegur breytti ekki samfélaginu á fyrri öldum. Þjóðarsagan hefur yfir- höndina á þessu tímabili. Þegar kemur að sögurituninni fyrir seinni hluta 18. aldar er meira lagt í frumrannsóknir og vitnisburð um lífið í Reykjavík, án þess þó að hér sé kynnt til sögunnar ný sýn á tímabilið. Söguskoðunin er kunnugleg; á yfir- vegaðan hátt er fjallað um dansk-íslensku togstreituna í bænum, einokun- arverslunin er talin hafa verið til vandræða fyrir landsmenn og fyrst hafi byrjað að hilla undir bjartsýni með stofnun Innréttinganna, vaxandi þétt- býli og auknum möguleikum á eflingu fiskveiða. Hvað Innréttingamar og ullarvinnsluna varðar, þá era umsvif þeirra settar í gott samhengi við fyrri
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164
Qupperneq 165
Qupperneq 166
Qupperneq 167
Qupperneq 168
Qupperneq 169
Qupperneq 170
Qupperneq 171
Qupperneq 172
Qupperneq 173
Qupperneq 174
Qupperneq 175
Qupperneq 176
Qupperneq 177
Qupperneq 178
Qupperneq 179
Qupperneq 180
Qupperneq 181
Qupperneq 182
Qupperneq 183
Qupperneq 184
Qupperneq 185
Qupperneq 186
Qupperneq 187
Qupperneq 188
Qupperneq 189
Qupperneq 190
Qupperneq 191
Qupperneq 192
Qupperneq 193
Qupperneq 194
Qupperneq 195
Qupperneq 196
Qupperneq 197
Qupperneq 198
Qupperneq 199
Qupperneq 200
Qupperneq 201
Qupperneq 202
Qupperneq 203
Qupperneq 204
Qupperneq 205
Qupperneq 206
Qupperneq 207
Qupperneq 208
Qupperneq 209
Qupperneq 210
Qupperneq 211
Qupperneq 212
Qupperneq 213
Qupperneq 214
Qupperneq 215
Qupperneq 216
Qupperneq 217
Qupperneq 218
Qupperneq 219
Qupperneq 220
Qupperneq 221
Qupperneq 222
Qupperneq 223
Qupperneq 224
Qupperneq 225
Qupperneq 226
Qupperneq 227
Qupperneq 228
Qupperneq 229
Qupperneq 230
Qupperneq 231
Qupperneq 232
Qupperneq 233
Qupperneq 234
Qupperneq 235
Qupperneq 236
Qupperneq 237
Qupperneq 238
Qupperneq 239
Qupperneq 240
Qupperneq 241
Qupperneq 242
Qupperneq 243
Qupperneq 244
Qupperneq 245
Qupperneq 246
Qupperneq 247
Qupperneq 248
Qupperneq 249
Qupperneq 250
Qupperneq 251
Qupperneq 252
Qupperneq 253
Qupperneq 254
Qupperneq 255
Qupperneq 256
Qupperneq 257
Qupperneq 258
Qupperneq 259
Qupperneq 260
Qupperneq 261
Qupperneq 262
Qupperneq 263
Qupperneq 264
Qupperneq 265
Qupperneq 266
Qupperneq 267
Qupperneq 268

x

Saga

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Saga
https://timarit.is/publication/775

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.