Austurland - 21.06.1963, Blaðsíða 4

4
AUSTURLAND
Neskaupstað, 21. júní 1963.
Nú virðisl alli geia verið
skáldskapur
Rabbað við Valdimar Eyjólfsson
um hitt og þetta
Við Strandgötuna í Neskaup-
stað búa hjónin Sálrún Haralds-
dóttir og Valdimar Eyjólfsson.
Ég brá mér þangað einn sunnu-
dag og hugðist ná tali af hús-
bóndanum. Hann hélt hvíldardag-
inn 'heilagan og leiddi mig til
stofu.
— Þú átt nú eitthivað skemmti-
legt í pokahorninu, sem kæmi
sér vel fyrir Austurland?
— Ja, það er sennilega heldur,
lítið, en eitthvað má kannske
tína til i;
— Þú ert verkamaður, hvað
viltu segja um kjörin?
— Kjörin eru ekki nærri eins
góð og þau ættu að vena, en
samningar eru betri en þeir voru
hér áður.
— Er „viðreisnin“ þá ekki góð?
— Hún er fyrir neðan allar
hellur, með ólíkindum, að nokk-
ur maður skuli kjósa hana. Sá,
sem ,kýs borgaraflokkana (íhald,
Framsókn og krata), virðist
kjósa yfir sig dýrtíð og jafnvel
stríð, ,sem erlendir fjárgróða-
menn stefna að. Stríð er mikill
fjárgróðavegur fyrir vopnafram-
leiðendur.
Nýsköpunarstjórnin og vinstri
stjórnin höfðu hins vegar ekki
tíma til að bæta launakjörin
nægiiega, en bættu atvinnuveg-
ina stórlega.1
— Þú vinnur í fiskvinnslustöð
SÚN, hefurðu unnið þar lengi?
— Þar hef ég unnið samfleytt
sjálfsagt í sjö ár. Ég kann betur
við mig í landi en á sjó. Ég var
til sjós hér áður, meira og minna
frá því um fenmingu. Þá var lít-
ið um vinnu hér í landi, og var
því ekki um annað að gera en
fara á vertíð. Ég var margar
vertíðir suður á landi, tvær í
Hafnarfirði. Þá var ég alltaf
kokkur — leiðinlegt starf.
— Þeir hafa aldrei hótað að
fleygja þér fyrir borð eins og
Þórbergi ?
— Nei,. þetta voru beztu strák-
ar, enda alltaf eitthvert fjör í
kringum mig.
— Þú yrkir, gerirðu töluvert
að því?
— Ég kasta oft fram svona
lausavísum, gjarnan á vinnustað.
Þær vilja gleymast. Einnig hef
ég oft gert bragi fyrir skemmt-
anir. Á skemmtun starfsfólks
SÚN í hitteðfyrra fékk t. d. hver
sína vísu.
Ertu fljótur að þessu?
— Stundum, stundum ekki.
— Viltu lofa mér að heyra
eitthvað? t;
— Ég veit ekki, hvort það
borgar sig. Ég man reyndar hér
tvær nýlegar vísur. Þær eru um
bílstjórana hjiá SÚN. Það stóð
fyrir dyrum einhver kauphækk-
un hjá þeim. 1 vinnusalnum er
afþiljuð kompa fyrir verkstjór-
ann, á henni eru stórir gluggar
fram í salinn. Þar sitja menn
oft í frístundum, og þar er margt
talað. Menn sögðu, að hækkuðu
laun bílstjóranna ekki, hættu þeir
að aka, en sætu þess í stað í
glerhúsinu. En vísurnar eru
svona:
Það ætti að hnýta Kalla krans,
þótt krónan sé lág á íhaldstrénu,
og launin þyrfti að hækka hans,
því hart er að sitja í glerhúsinu.
Á því hef ég vissa von
það verði sem líkast sjónvarpinu,
þegar Nonni Nóason
nennir að sitja í glerhúsinu.
Vísurnar vonu ortar í glerhús-
inu. Þær eru bílstjórunum ekki
til lasts, heldur aðeins til að
koma mönnum til að hlæja, enda
höfðu þeir ekki síður gaman af
þeim en aðrir.
— Manstu ekki eftir einhverj-
um kveðskap frá fyrri dögum?
— Ja, það væri þá helzt, þeg-
ar ég var á Björgu hans Gísla
Bergs eitt síldarleysissumar. Þá
fóru menn oft á rall, og ég orti
ýmsa bragi. Ég orti brag um
hverja vakt um borð og svo-
nefndan Grímseyjarbrag, er við
lágum undir Grímsey. Hann var
margar vísur.
Þá varð líka til Finnafjarðar-
bragur, en Finnafjörður var einn
skemmtilegasti fjörður, sem við
komum inn á.
Þetta var vita kartöflulaust
sumar, og voru menn alls stað-
ar snapandi kartöflur. Þegar við
lágum á Finnafirðinum, fórum
við þar heim á einn bæ til að
reyna að útvega okkur kartöflur.
Þá gerði ég braginn undir sama
lagi og Bílvísur, sem Bjarni
Björnsson söng á sínum tíma.
Fyrsta vísan er svona:
Við komum inn á Finnafjörð
um daginn,
þið fáið nú að heyra um það
braginn.
Hann Bjarni, sem er lipur bæði
og laginn,
hann lagði af stað við áttunda
mann
til að kaupa kartöflur
heim á sveitabæinn.
Valdimar Eyjólfsson.
Svo er hér önnur vísa úr
Finnaf jarðarbragnum:
Ekki er nú gott á það að gizka,
hvort gekk þeim vel við bóndann
þar, hinn nízka.
I sveitunum ég tel, að nú sé
tízka,
að trúa bara á Eystein og hafa
engan kartöfiugarð
og halda að það sé vizka.
Þetta var allt græskulaust.
Síðustu síldina þetta sumar
fengurn við á Grímseyjarsundi.
Við lönduðum henni á Siglufirði,
og þá var giatt á hjalla. Það kom
kvenfólk um borð, og ég gaf öll-
um kaffi.
Þá gerði ég brag. Ég ætla að
lofa þér að heyra fyrstu vísuna.
Hún er auðvitað ofstuðluð, en
það verður að hafa það.
Þeir lönduðu á sunnudegi á
Siglufirði í salt.
á Sundinu við fengum þennan
afla.
Þá var glatt á hjalla, þeir grín-
uðust um atlt,
Frá því 1949 hefur þriðja hvert
ár verið efnt til norrænnar sund-
keppni. Islendingar hafa tekið
þátt í fjórum af fimm og einu
sinni sigrað, eða í fyrsta skipti,
sem þeir tóku þátt í keppninni.
Ekki verður farið út í það hér
að útskýra keppnisreglur þær,
sem samþykktar hafa verið fyrir
þessa keppni, þar sem tilgangur
þessara lína er fyrst og fremst
sá, að vekja athygli á stöðu okk-
ar hér í Neskaupstað í sambandi
við það hvaða möguleika við höf-
um til þess að duga vel í þessari
keppni.
í norrænu sundkeppnunum,
sem áður hafa verið háðar, hef-
ur árangur okkar hér í Neskaup-
stað, verið sem hér segir:
Árið 1951 syntu 500 bæjarbú-
ar 200 m eða 38.1%, árið 1954
voru þátttakendur 528 eða 40.2^1,,
og gaman var við stúlkurnar
að skrafla.
Þær komu niður í lúkar, þegar
löndunin var stopp,
þá langaði margan sannarlega
til að fá sér hopp,
en ekkent vil ég um það vera
að babla.
Auðvitað langaði menn til að
hoppa í dansi við stúlkumar.
Svona var það ailt eftir þessu,
allur bragurinn.
— Gerðist ekki eitthvað
skemmtilegt í sambandi við það,
er þú lézt menn heyra bragina?
— Jú. Ég er nú enginn söng-
maður og ekki viss á lögum, en
ég söng þessa bragi í lúkarnum
á kvöldin, eftir að þeir urðu til,
og var góð.ur rómur gerður að.
En ég hafði aldrei sungið fyrir
nokkra menn áður og ætla held-
ur ekki að syngja fyrir neina
framar.
Skipsfélagar mínir skrifuðu
þetta allt saman upp.
Á afmælisdaginn minn, 1. sept-
ember, vorum við á Siglufirði og
í þann veginn að halda heim. Þá
héLt skipshöfnin veizlu, og ég var
heiðursgestur þeirra. Skipstjóri á
bátnum var Sigursveinn Þórðar-
son, bróðir Bjarna og þeirra
systkina.
— Er minna um hagyrðinga
nú en áður?
— Þeim fer alltaf fækkandi.
Það kastar eiginlega enginn fram
vísu nú orðið. Sigurborg systir er
sú ein-a hér í bæ, sem gerir það
auk mín, s-vo að ég viti.
— Og að lokum, hvað viltu
segja um atómljóð og órímuð
Ijóð yfirleitt?
— Ég fæ ekkert út úr því ann-
að en vitleysu. Ég skil ekkert í
vísunum og ekkert heldur í
mönnurn að láta það fara frá
sér. Ekkert vil ég eiga við órím-
uð ljóð, kannske er það vegna
þess, að ég skil þau ekki. Ann-
ars virðist allt geta verið skáld-
skapur nú. B.S.
árið 1957 356 eða 27.1% og ár-
ið 1960 423 eða 29.9%.
Af þessurn tölum getum við
séð, að í tvö síðustu skipti höf-
um við ekki gert eins og við höf-
um getað, ekki sízt þegar tekið
er tillit til þess, að árlega bætast
við um 30 börn sem læra sund.
Nú er það svo, að segja má, að
hvert synt skólabarn syndi 200
metrana og þátttaka gagnfræða-
skólans hér hefur stundum ver-
ið 100%. Það er sem sé ekki
skólaæskan, sem þarna svikst
undan merkjum, heldur þeir fuil-
orðnu.
Á þesisu þarf að verða breyt-
ing. Hver sá, sem einu sinni hef-
ur lært isund, ætti að telja það
skyldu sína að halda sinni s-und-
kunnáttu við. Sundtökin gleym-
ast aldrei, en sundfærnin verður
Framhald á 2. síðu.
Norræna sundkeppnin 1963