Akranes - 01.12.1945, Blaðsíða 5

Jólablað 1945
r
Konungur Islands
í heimi listarinnar
í samræmi við þessa yfirskrift er aðeins ein slík kon-
ungshöll til á íslandi. Þar á ég að verða gestur kl. 8x/2 í
kvöld. Nákvæmlega á þeim tíma stend ég við hið rammgera
járnhlið hallarinnar og sé hvar „konungurinn“ kemur. Hann
tekur til lykla sinna, opnar og býður mig hjartanlega vel-
kominn.
Þetta er sá nafnfrægi listamaður, Einar Jónsson, húsbóndi
Hnitbjarga. Maðurinn, sem ekki hugsar um neina hirð í
venjulegum skilningi, tízku eða tildur.
Hann var í vinnufótunum, því enn var hann að vinna, og
komum við því fyrst inn í hinn rúmgóða vinnusal lista-
mannsins. Þar standa nokkur listaverk, sum fullgerð, en
önnur ekki. Þar er afbragðs vinnusalur, þótt fátt sé þar um
þægindi eða dýrindis húsgögn. Aðeins nokkrir tréstólar og
legubekkur, til þess að listamaðurinn geti lagt sig snöggvast
ef hann er þreyttur, vegna svefnleysis á undanfarandi nótt-
um.
Þeim, sem skoða hin dýrmætu listaverk, gæti auðveldlega
hugkvæmzt að til þess að skapa slík meistaraverk þyrfti hin
furðulegustu verkfæri. En því fer fjarri að þarna séu slík
undratæki. Þar er aðeins mjúkur leir, sem listamaðurinn not-
ar óspart, og nokkur smátæki, sem flestum mun þykja auð-
virðileg, og lítt hugsanlegt að nota í sambandi við meistara-
verk þau, sem þarna verða til. Það er því hin frjóa skáldgáfa
höfundarins og haga hönd, sem gæðir þetta dauða efni lífi,
þar sem línurnar bregðast ekki, og leirinn eða steypan verð-
ur lifandi óumdeilanlegt listaverk.
Þarna er Einar Jónsson að vinna að Kristsmynd. Hún er
komin það langt, að sjá má að hún verður yndislega falleg.
Myndin er ekkert smásmíði, sem marka má af því, að hún
er í tvöfaldri líkamsstærð fullorðins manns. En efni lista-
mannsins er af svo skornum skammti, að hann verður að
móta fyrst efri hluta myndarinnar og síðar þann neðri.
Eg hef áður séð safn Einars Jónssonar, en það er lengi
hægt að skoða, og síðan hafa nokkur listaverk bætzt við.
Flest eða öll munu þau bera með sér hugmyndaflug skap-