Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1955, Page 78

60
TÍMARIT ÞJÓÐRÆKNISFÉLAGS ISLENDINGA
Katrín Sveinsdóttir. Nálægt ferm-
ingaraldri var hann fyrst settur til
menta hjá Magnúsi presti á Skorra-
stað, en síðar sendur á gagnfræða-
skólann á Möðruvöllum. Þaðan út-
skrifaðist hann eftir þriggja ára
nám, liðugra 20 ára gamall, vorið
1886. Nokkrum mánuðum seinna
sigldi hann til Stafangurs í Noregi
og gekk þar á sjómannaskóla næsta
vetur, en í stað þess að hverfa aftur
til íslands með vorinu 1887, fór
hann vestur um haf til Canada.
Staðnæmdist hann 1 Winnipeg og
var þar til heimilis úr því nema tvö
síðustu árin, er hann átti heima á
Gimli, þar sem hann dó 16. ágúst
1907.
Lengst af þeim tíma sem Einar
dvaldi í Winnipeg, var hann að ein-
hverju leyti starfsmaður Heims-
kringlu. Ráðsmaður blaðsins var
hann um allmörg ár á ritstjórnar-
tímum þeirra Jóns Ólafssonar og
Eggerts Jóhannssonar. Snemma
sumars 1897 hætti Hkr. að koma út,
mest fyrir hirðuleysi og vanskil
kaupendanna. Liðu svo rúmir fjórir
mánuðir. En þá réðust þeir Einar og
Walters í það að endurreisa blaðið,
og kom fyrsta númerið út 14. októ-
ber 1897. Var þá Einar ritstjóri
blaðsins og hélt þeim starfa til 10.
marz 1898. Þá hvarf hann frá blað-
inu og var eigi við það riðinn síðan.
En nokkru síðar varð hann ritstjóri
að blaðinu „Baldur“, er þá kom út
á Gimli og við það var hann þar
til æfin endaði.*)
Ummæli Magnúsar Péturssonar, í
grein þeirri sem framanskráð æfi-
atriði eru að nokkru tekin úr um
Einar, eru meðal annars þessi:
„Einar var gæddur ágætum hæfi-
leikum. Hann var einarður, hrein-
skilinn, vel máli farinn, ritaði skýrt
og rökstuddi vel. Tryggðatröll var
hann við þá, sem náðu vinfengi
hans . ... og ætíð kendi þar djúp-
hyggni og þekkingar sem pennaför
hans voru. Þótt Einar væri oft
þreyttur og heilsuveill, þá var hann
hinn ljúfasti maður í allri samvinnu.
Þjóðflokki vorum hjer var það
mikill skaði, að hann dó svo ungur
— aðeins tæpra 42 ára.“
Að svo miklu leyti sem ég þekki
til, og sem ég hefi getað aflað mér
upplýsinga um æfiferil Einars, bæði
af persónulegri viðkynningu og
annara umsögn, eru það einkum tvö
síðustu árin, sem leiða skýrt í ljós
hver maður hann var og yfir hverju
hann bjó. Sem ritstjóri „Baldurs“
veittist honum óhindraður farvegur
til að flytja íslenzkum almenningi
skoðanir sínar og áhugamál. 1 hans
höndum verður blaðið málsvari alls
sem frjálsmannlegast, mannúðar-
fylst og drengilegast var að finna i
hugsun og starfi íslendinga á þeim
tíma. Blaðinu jukust vinsældir
góðra og greindra manna og kvenna
hvaðanæfa í hans ritstjórnartíð, og
bárust honum þakklætisorð ýmsra
þeirra bæði í bundnu og óbundnu
máli. Hér er, til dæmis, bréf fra
Skafta B. Brynjólfssyni:
„Kæri vinur: —
Nú er ég að vinna við að byggja
*) Ofanskrá.8 æfiatriSi eru ritutS UPP
eftir tveimur heildum, sem eru: 1. * 1
minning eftir séra J. P. Sðlmundsson
„Baldri“, frá 5. september 1907, og '
smágrein eftir Magnús Pétursson, er
I Heimslcringlu 20. desember 1917. Þessui"
heimildum ber ekki saman um þaS hva
ár Einar fór vestur um haf og hefi ég P
fari'S eftir „Baldri“, því ég hygg Pa
réttara.