Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1961, Page 61

SÉRA BJARNI GIZURARSON
43
Hvað er betra en sólarsýn
þá sveimar hún yfir stjörnurann.
Hún vermir, hún skín
og hýrt gleður mann.
1. Þegar að fögur heims um hlíðir
heilög sólin loftið prýðir,
lifnar hauður, vötn og víðir,
voldugleg er hennar sýn.
— Þá hún vermir, hún skín. —
Með hæstu virðing herrans lýðir
horfa á lampa þann.
— Hún vermir, hún skín og
hýrt gleður mann.
í sjötta erindi víkur skáldið lík-
ingunni upp á hreinferðugan kvinna
blóma og heldur kvennalofinu út
kvæðið (12 erindi). Þetta kvæði er
líka í Vikivökum Ólafs Davíðs-
sonar.
Á bls. 778 er þessi fyrirsögn, sem
virðist eiga við það, sem þá er eftir
bókar svo langt sem það nær (-923):
„Eftirfylgja fánýt kvæði, vísur og
ljóð, meir til gamans og dægurstytt-
ingar en nytsemi.“
Hér koma fyrst danskvæðin 6,
sem áður eru nefnd. Þar næst eru
ádeilur á veröld yfirleitt („um hátt
veraldar“) og land og lýð sérstaklega
(„um öfgun lands og lýða“). Þar
segir m. a.:
4. Allt er komið í aur og sanda
þar áður stóð til beggja handa
gras og skógur grænn að vanda
af grundu neðan til hlíða . . .
Þetta minnir á Einar í Eydölum
og viðlagið er eins smekklegt og
hann hefði valið það:
Völt er veraldar blíða/en vorin köld
að sjá.
Sumartíðin sólfögur/sefar kul þrá.
„Oflátungskvæði11 með viðlaginu:
Latur verður langnætti feginn;
um alla dagana ekur hann sér,
þá ellimaðurinn sveittur er. [elju-?]
Hundraðs kaup hafa nú þessi greyin.
Þetta er gott kvæði og fyndið í
sinni röð, frá sjónarmiði bænda og
húsbænda, sem þykir oflátungurinn
gera sig gildan: „Þó hann sé bæði
þjófur og hvinn/þéra hlýtur þú
spreytinginn,“ o. s. frv. í sama dúr.
„Samtal hins fiskiríka og fátæka“
gerist víst niðri í fjörðum, eins og
sagan af íslenzka beykinum í Hellis-
firði. Eftir lýsingunni er það all-
merkilegur maður:
11. Bendir hann allar tunnur traust;
tekst honum þetta skemmdar-
laust;
en þó hann láti lífið og frið
lagar hann aldrei botninn við,
mörgum þykir það meginbrest-
ur á mætum smið!
12. Langar hann út í löndin góð
að læra siði og smíðin fróð,
maðurinn hefur mesta þrá
til Moskívíen í Rússíá:
Höfuðborg í heiminum mesta
heldur hann þá!
Þessi maður virðist hafa haft
sagnaranda frá tuttugustu öldinni —
og eru austfirzku kommarnir eflaust
af honum komnir. Kvæðið er fjörugt
og skemmtilegt. Næst kemur
„Fjarðamanna Reigingur við Hér-
aðsmenn í fiskikaupum“ og ekki ó-
líklegt að rétt sé þar lýst viðskipt-
um þessara granna. Væri skemmti-
legast að geta birt kvæðið allt. Upp-
haf: