Neytendablaðið - 01.12.2004, Blaðsíða 2

Skipulagsbreytingar í samkeppnismálum og opinberri
neytendavernd; afstaða Neytendasamtakanna
Efni
Frá kvörtunarþjónustunni 3
Uppgreiðsluþóknun 4
Eitraður ilmur 5
Kerti og eldhætta E
Gæðakönnun á espressó-vélum S
Kvörtunarfrestur 11
Matvælaskýrsla 12
Úréttlátir skilmálar 14
Leikfangaframleiðsla í Kína 15
Gæðakönnun á DVD-spilurum 18
Vistvæn/lífræn/hefðbundin ræktun 21
Þing Neytendasamtakanna 23
í tillögum nefndar um íslenskt viöskiptaum-
hverfi er gert ráð fyrir aö starfsemi
Samkeppnisstofnunar veröi breytt og aö ein
stofnun, Samkeppniseftirlit, sinni eingöngu
eftirliti meö samkeppnismálum en neyt-
endaverndin sem Samkeppnisstofnun hefur
einnig haft á sinni könnu veröi færö til
Löggildingarstofu sem um leið skiptir um
nafn og heitir eftir það Neytendastofa.
Viðskiptaráöherra hefur kynnt drög aö
þremur lagafrumvörpum sem leysa eiga
af hólmi gildandi samkeppnislög. Stjórn
Neytendasamtakanna hefur fariö ítarlega
yfir frumvarpsdrögin og leggur blessun
sína yfir þau, þó meö mikilvægum athuga-
semdum. Þetta eru drög aö frumvörpum til
-nýrra samkeppnislaga, laga um óréttmæta
viðskiptahætti og gagnsæi á markaönum
og drög aö frumvarpi um Neytendastofu
og talsmann neytenda. Viö síöasttalda frum-
varpiö gera Neytendasamtökin þó athuga-
semdir. Neytendasamtökin fagna jafnframt
yfirlýsingu viöskiptaráöherra í tengslum við
þessi frumvörp um aö efla eigi Samkeppnis-
stofnun enda hafa neytendur itrekaö oröið
fyrir fjárhagslegu tjóni vegna ólögmæts
samráðs fyrirtækja þar sem Samkeppnis-
stofnun hefur ekki getað sinnt málum eins
og henni ber vegna of lítilla fjárveitinga til
stofnunarinnar. í þvi sambandi má minna
á aö í fámennu landi eins og okkar er enn
mikilvægara aö hafa skörp samkeppnislög
en í fjölmennari iöndum, þó er ekki gengið
lengra í drögunum en samkeppnislög gera
almennt í öörum löndum á EES-svæðinu.
í frumvarpi til laga um óréttmæta viðskipta-
hætti og neytendavernd er fyrst og fremst
um aö ræöa breytingar á því hver fer meö
eftirlit meö þessum lögum en þaö færist
frá Samkeppnisstofnun til Neytendastofu.
Neytendasamtökin benda þó á aö í dag er
ýmsum verkefnum sinnt á Löggildingarstofu
sem eiga lítið skylt við neytendavernd og
leggja áherslu á að þau verkefni verði færð
annaö. Aö öörum kosti er verið aö gera lítið
úr neytendaverndinni, gagnstætt því sem
viðskiptaráöherra hefur lýst yfir.
Gera veröur þýðingarmikla athugasemd
viö frumvarp viðskiptaráöherra um Neyt-
endastofu og talsmann neytenda. Þaö er
skoðun Neytendasamtakanna að við þá
breytingu sem nú á aö gera á neytenda-
vernd sé farsælast aö sækja fyrirmyndir
til þeirra landa þar sem neytendaverndin
er best, þ.e. er til annarra Norðurlanda. I
þessum löndum gegna umboösmenn neyt-
enda mikilvægu hlutverki á sviði neytenda-
verndar. Ekki er sjáanleg nein ástæða fyrir
því að fara íslenska sérleiö eins og gert er
ráö fyrir í frumvarpinu með því aö hafa
sérstakan opinberan talsmann neytenda í
staö umboðsmanns. Meö slíkri sérleiö er
verið að skipa neytendaverndinni í lægri
sess hér á landi.
Hugtakiö umboösmaöur er vel þekkt meðal
íslendinga og hlutverk umboösmanna
flestum Ijós. Þaö sama verður ekki sagt
um opinberan talsmann ákveðins hags-
munahóps. Og þegar litið er til frumvarps
viöskiptaráöherra um talsmann neytenda
og það borið saman við lög um umboðs-
rnann barna kemur í Ijós aö lagastoðin aö
baki þessum tveimur embættum er nánast
sú sama. Aö auki gera Neytendasamtökin
breytingartillögur til aö tryggja enn frekar
sjálfstæöi talsmanns (umboðsmanns). Þeim
sem vilja kynna sér athugasemdir Neytenda-
samtakanna viö þessi drög er bent á aö
þær er að finna á heimsíðu samtakanna,
www.ns.is.
Jóhannes Gunnarsson

Prentaö efni
Blaðið er prentað á
umhverfisvænan hátt.
NEVTENDABLAÐIÐ
4. tbl., 50. árg. - desember 2004
Útgefandi: Neytendasamtökin, Síðumúla
13, 108 Reykjavík
Sími 545 1200 Fax 545 1212
Veffang: www.ns.is
Netfang: ns@ns.is
Ábyrgðarmaður: Jóhannes Gunnarsson
Ritnefnd: Brynhildur Pétursdóttir,
Jóhannes Gunnarsson, Þuríður Hjartardóttir,
Þórólfur Daníelsson
Umsjón með gæöakönnunum:Ásmundur
Ragnar Richardsson
Yfirlestur: Laufey Leifsdóttir
Umbrot og hönnun: Ásprent Stíll hf.
Prentun: HjáGuöjónÓ ehf. - vistvæn
prentsmiöja
Pökkun: Bjarkarás
Upplag: 12.200 eintök, blaöið er sent öllum
félagsmönnum í Neytendasamtökunum
Ársáskrift: 3.400 krónur og gerist áskri-
fandi um leið félagsmaður í Neytendasam-
tökunum.
Heimilt er að vitna í Neytendablaðið í öðrum
fjölmiðlum sé heimildar getið. Óheimilt
er þó að birta heilar greinar eöa töflur án
leyfis Neytendasamtakanna. Upplýsingar
úr Neytendablaðinu er óheimilt aö nota í
auglýsingum og viö sölu nema skriflegt leyfi
Neytendasamtakanna liggi fyrir.
Blaðiö er prentað á vistvænan hátt - Merkt
Norræna Svaninum.
Lykilorð á heimasíðu: kaffi412
2 NEYTENDABLAÐIÐ 4. TBL. 2004