Þjóðvörn - 27.01.1949, Blaðsíða 6

ÞJOÐVORN
Finuntudaííinn 27. jan. 15HÍ).
Verum á verði
Eftir Ólaf Halldórsson, stud. mag.
S.AÐ, SEM mcstum ugg og
" óróa hefur valdið í lnig-
liiíi allflestra Islendinga síð-
uSfu vikurnar, er, a hvern
liátt við skulum bregða við'
væntanlegum tilmælum um
að gerast aðilar áð varnar-'
handalagi vestrænna þjóða,
Norður-Atlantshafsbanda-
laginu svo nefnda.
allt hcfur. verið lagt Ijóst
fram. Almenningur á Islandi
muni ekki fá vitneskju um,
hverju liann hefur gengið að,
fyrr en þeir, scm liann hel'-
ur kosið í Ij’ðræðislegum
kosningum til þess að fara
með völdin i þessu landi,
hafa bundið hann og niðja
hans samningum um ófyrir-
sjáanlcga framtíð. Þá er um
scinan að gefa orðið laust.
Það er í raun og vcru ó-
skaplegt að játa það, að i
lýðræðislandi, sem hevr/.t
hefur að boðið nxuni verða
í bandalag til ])ess að bjarga
lýðræðinu í heiminum, skuli
nokkur maður ala þvílíkar
grunsemdir í brjósti uiii full-
trúa sína á þingi og i stjórn.
Ég skil hugtakið lýðræði
þannig, að
lelagi
lýðræðis])jóð-
hafi ég sem ó-
breytlur borgari — rétt til
þess að hafa með atkvæði
mínu iihrif á stjórn Iands-
Mál þelta liel’ur verið all-l'ns- ^>1UI i’óttin<li, sem lýð-
mikið rætt í íslcnzkum blöð-1 ræðisskipulagið veitir mér,
eru meðal annars þau, að
ég fæ að láta skoðanir mín-
um að undánförnu. Sum
þeirra hafa bent á, að það sé
barnáskapur og dæínafá fá-
vizka að ræða um mál, er
svo lítið sé vitað um. Iiefur
í því sambandi verið minnzt
á nokkra værukæra brodd-
borgara, prófessora og dós-
enta, er orðið hafi hálfvit-
lausir og gengið fram fyrir
skjöldu til að breiða énök-
studdan áróðursþvætting
kommúnista út meðal al-
mennings. Sbr. leiðara AI-
Jjýðublaðsins laugardaginn
15. janúar.
Það er rétt, að opinberlega
hggur ekkert fyrir um það,
hvað þátttaka okkar Islend-
inga í Norður-Atlantshafs-
bandalagi hefði raunverulega
í för með sér fyrir okkur,
og við erum að ræða um
ar i Ijósi í ræðu og riti og
að ég á þess kost að kjósa
þann fulltrúa cða flokk til
þess að ,fara með stjórn
landsins, cr ég triii bezt til
þess. En ég skil hugtakið
lýðræði einnig þannig, að sá
íulltrúi eða flokkur, sém ég
hef stutt til valda, sé skyldur
að virða a ilja minn — scm
lúns óbreytta kjósanda —,
þegar stórmál, er varða al-
þjóð, eru á döfinni, cn hafi
ekki leyfi til að láta sem svo,
að það komi mér ekki við,
hvaða afstöðu hann tekur lil
]>eirra.
Eins og menn kannast við,
höfum við almennir kjós-
endur lilt þurft að fara
j í grafgötur um það, livcr
Kefla-
voru
])áð, sem við getum gert ráðjværi skoðun þeirra manna á
fyrir að koma muni, cn ekki
um það, sem við höfum op-
inberar heimildir. um. Ef til
vill er það barnalegf. F.11
hvers vcgna eruin við ])á að
ræða þessi mál?
Það er einungis \egna
])css, að vio crum uggandi
um oklcar hag. Við eriim
innanlandsstjórnmálum, sem
við höfum átt kost á að
kjósa til þings á undahförn-
um árum. Þeir hafa vérið
ósparir á að lúrta okkur
stefnu sína og hafa gefið yf-
irlýsingar um það, hvernig
þeir muni snúast við hinum
ýmsu málum. Við höfum
þeir, kosið l'lokka og menn cftir
cr VH) nolum
i-æðislegum kc
fai-a mcá£ÍÉÍ
hrædd um, að fulltrúa
1 i.osið í Iýi>-j höfuðstefnum þeirra í þjóð-
sningum að félagsmálum, og við höí'uin
ckar mál, rmn i, einnig kosið flokka og menn
beita óíýræðislegum aðfero- i efíir viðhorfum þeirra til
lýð- j ýmissa tímabundinna mála.
Viðj Stefna einstakra stjórn-
að, málamanna og flokka í utan-
að: ríkismálum hefur li 11 eða
sem ekki komið íil greina við
um lil
ræðinu
erúm
Jiclzt
ræða bær
þáttlaka
})Css að bjarga
í heiminum.
liræddir um,
il seint verði
afleiðingar,

;ar í Norður- kosningar, allt l'rá því að
kann sjálfstæðisbaráttu okkar við
Dani lauk og þar tii á síðustu
Atlantshafsbandatagi
að hafa í för með sér fyrir
okkur og niðja olikar, þegar j árum, En þá bregður svo
undarlega við, fyrir síðustu
kosningar, að allmargir
stjórnmálamenn láta sem það
sé nokluið þeirra einkamál,
hvað þeir hugsi sér að að-
hafasl í utanríkismálum
þjóðarinnar. Þó höfðu
Banda rí ki N orður-A merí k u
þá l'arið á fjöriir við Islcnd-
inga um það, að þcir létu
þeim í té herstöðvar til !>!)
ára. Látið var í veðri vaka,
að þær kröfur yrðu endur-
nýjaðar eftir kosningar.
Nokkrir þingmenn gáí'u á-
kveðnar yfirlýsingar um af-
stöðu sína til þessa máls. Iljá
öðrum lágu slíkar vfirlýsing-
ar ckki svo laust fyrir.
Þá kom greinilega í Ijós,
j að mikill meirihluti ]>jóðar-
i innar var svo „andvaralaus"
| svo að notað sé orðalag |
N’isis að vilja hal’a landið'
varnarlaust, og herstöðvar-
kröl'unum var neitað, en stór-
vcldinu, er þær hafði borið
l'ram, lúns vegar veitlar
sárabælur litlar, er það
gerði sig þó ánægt með um
stund.
Þessar sárabætur
víkiirsamningurinn
umdeildar. Meiri bluti þipg-
manna taldi sig samt ekki
þiirl'a að spyrja þjóðina um
álit bennar éi því máli. Eg
veit ekki, hvort þeir hafa
talið það ólýðræðislega að-
ferð, en þeir eru lýðræðisvin-
ir að eigin sögn. Eg fyrir
mitt lcyti hefði ekki talið
það goðgá við K'ðræðið, þótt
þingmeim Iieí'ðu baldið fundi
heima í kjördæmum sínum,
kynnt kjósendum málin og
spurt um áljt þeirra á þeim.
I svipinn man ég samt ekki
eflir neinum, cr það bafi gert,
enda var lconúð i veg fyrir,
að slíkt væri luegt af þeim,
er öllu réðu uin afgreiðslu
málsins.
Ég mundi á sama hátt
ekki telja það ólýðræðislega
aðferð, þótt þingmenn okkar
og stjórnmálamenn leituðu
sér allra fáanlegra upplýs-
inga um það, hverju við
munum eiga von á, ef við
göngum í Norður-Atlants-
hafsbandalagið, og héldu síð-
an fundi með kjóscndum sín-
um liver í sínu kjördænii og
kynnlu sér skoðanir þeirra
og vilja í málinu. Til þess
hafa þeir Iiaft tækifæri núna
um hátíðirnar, þótt tíminn
sé að vísu ekki ákjósanlegUr.
En ég hel' ekki orðið þess
var, að þingmenn okkar hafi
gert neiun reka að því að
kyjúia . sér /vilja k jóscnda í
þessu máli. Af orðum sumra
þeirra og af greinum dag-
blaðanna, Vísis, Alþýðublaðs-
ins og Morgunblaðsins, hcfur
Iielzt mátt ætla, að þeir teldu
ekki svo ýkja nauðsynlegt
eða þarft vcrk að vekja al-
menning til umhugsunar um
málið. Tilraunir, er gerðár
hafa verið til þess, ncfiúr
leiðarahöfundur Alþýðu-
blaðsins 15. ]). m. „áróður
kommúnista og nokkurra
fáráðlinga“.
Eg er þeirrar skoðunar,
að þingmaður, sem ekki þyk-
ist þurfa að spyrja um vilja
kjósenda sinna í stórmáli,
sein hlýtur að hafa áhrif á
líf þjóðarinnar á næstu árum
og' niðja hennar um ót’yrir-
sjáanlegan tíma, eigi ekki að
sitja á þingi Iýðræðisþjóðar.
I síðustu kosningum var
kosið um innanlandsstjórn-
mál. l'm ])að mál, sem hér
er til umræðu, var að sjálf-
sögðu ekki kosið. llins vegar
kæmi mér ekki á óvart, þótt
á það yrði minnzt í næstu
kosningum. Viðhorf þing-
manna til þcssa máls verður
því aldrei rétt mvnd af við-
borfi þjóðarheildarinnar til
þess. Mér fyndist cngin goð-
gá, þótt þjóðinni væri gef-
inn kostur á að sýna við-
borf sitt til þcss.
Það eru að vísu mörg mál,
sem upp koma og ekki er
kosið um í kosningum. Ég
er ekki að fara fram á það,
að stjórnarvöld þessa lands
gangi fyrir kjósendur og lil-
kynni þeim, að þau bafi bug
á að selja jörð austur í Flóa
við hóflegu verði, þrátt fyrir
ríka tilhneigingu til okurs á
flestum blutum, föstum og
lausum, á þessum síðustu og
verslu tímum. En mér þyk-
ir scm öðru máli sé að gegua,
þegar um er að ræða inn-
liinun alls landsins í hernað-
arblokk. Það er þess vegna,
að ég vil ckki bíða eftir því,
að forystumenn ])jóðarinnar
í stjórnmálum spyrji hana
um vilja hennar í þcsum
málum. Ég óttast, að of seint
verði að svara, þegar þeini
þykir kominn tími til að
spyrja. Ég vil, að þjóðin láti
nú þegar vilja sinn í Ijós,
eftir því sem hún hefur
möguleika til. ()g það gct
ég sagt þehn, er lúut eiga
að máli, að ég tel óvíst, að
þeir eigi kosta völ um það
á framboðsiundum fyrir
næstu kosningár, hvort þeir
vilji heldur ræða um sölu
Kaldaðarness eða stærri
landssölu, ef þeir ætla að
virða vilja þjóðarinnar að
vcttugi' í þessu irnili.
Alþýðublaðið vill bíða með
að ræða þessi mál. Það segir
í gær: „Hér er um alvarlegri
hluti en svo að ræða, að við
getum tckið afstöðu til þeirra
án þes að vita um alla mála-
vexti. Bíðum fyrst og fremst
tilboðsins uni þátttöku i
varnarsamtökum liinna vest-
rænu nágrannaþjða okkar!
Sjáum hveriúg sú þáttaka
er bugsuð! Og tökum síðan
ákvörðun með þjóðarhag og
þjóðarframtíð fyrir aúgum!“
Þetta segir leiðaraliöfundur
Alþýðublaðsins. Ef við hefð-
uin ekki sára reynslu frá
])cim dögum, er Keflavíkur-
samningurinn var gerður,
væri ef tii vill bægt að telja
okkur á að bíða með að ræða
þetta mál, cn við voriun ekki
spurð um álit okkar, þeg-
ar öll gögn voru loksins
lögð á borðið í því máli.
Þess vegna bíðum við ekki
n ú.
Við, sem crum — með
orðalagi hinna herskáu
svo kommúnistiskir eða
barnalegir í okkur, að ætla
okkar fámennu og vopn-
lausu þjóð að vera í niitíð og
Iramlíð hlullausri og ulan
við hernaðarsamtök stór-
veldanna, erum sakaðir um
að leiða ])jóðina í villu um
það, hvað hennar muni bíða
í framtíðinni. Ég saka hina
hei-skáu um það, að þeir séu
að gera jtilraun til að leiða
þjóðina í villu um það, hvað
hennar muni híða, e f hún
gengur í Norður-Atlauts-
hafshandalagið.
I leiðara Alþýðublaðsins
15. |). m„ þar'sem rætl er
um málfljutning „kommún-
ista og nokluirra ginningar-
lífla ])eirra“, segir að farið sé
moð liinar fiirðúlegustu full-
yrðingar um það, livað þátt-
taka okkar í fyrirhuguðu
varnarbandalagi hiiina vest-
rænu lýðræðisríkja muni
þýða, svo scm þær, að hún
muni bafa í för með sér
„herstiiðvar hér á landi á
friðartímuin“, „herskyldu
fyrir íslenzkan æskulýð“ og
jafngildi allt að ])ví „stríðs-
yfirlýsingu al’ liálfu Islands
gcgn Sovétríkjunum“.
Ef allir þeir, er 'því eru
mótfallnir, að Island gerist
aðili að Norður-Atlantsliafs-
bandalaginu fyrh'bugaða, eru
annaðhvort komnninistar eða
ginningarfífl þeirra, mundi
ég ekki, í sporum ritstjóra
Alþýðublaðsins, hlakka til
að sjá framan í ])ingmeiri-
hlutann, er birtast mún í
sölum Alþingis cJ’lir niestu
kosningar.
Það eru ekki einungis þeir,
sem eru fylgjandi hlutleysi,
sem segja, að þátttakn í
Iiernaðar- eða varnarbanda-
lagi ])ýði bcrstöðvar bér á
landi á friðartínnim. I það
liefiir verið láiið skína og
það nokkuð berlega í blöðtim
hinna herskáu. I Vísi, mánu-
daginn 6. desember 1918,
stendur þessi klausa í leið-
ara:
„Mesta ógæfa, scm hent
getur þjóðina, væri sú. ef