Orðlaus - 01.04.2005, Blaðsíða 32

4
Það skiptir miklu máli fyrir framþróun mála í heiminum hverjir
það eru sem stjórna stærstu embættunum, hverjir hafa áhrif á
ágreiningssvæðum og hverjireru leiðtogartrúar-eða öfgahópa
hverju sinni. Til þess að jafnvægi haldist á jörðinni þurfa menn
að vinna saman bæði innan og milli ríkja og koma sér saman
um lausnir sem henta mjög ólíkum hópum með mismunandi
skoðanir. Það er því áhugavert að skoða hvaða menn verma
nokkur af áhrifamestu sætum heimsins í dag, hversu mikinn
stuðning þeir hafa og hvað þeir hafa að segja.
GEORGE W. BUSH
PAUL WOLFOWITZ
OSAMA BIN LADEN
Fáir aðrir hefðu trekkt milljónir manna
að Rómarborg klukkustundum eftir
andlátið en Jóhannes Páll páfi II og
sýnir það hversu mikilvægt embættið
er í hugum kaþólikka. Hann hafði
gífurleg áhrif í lifanda lífi og þjónaði
sem trúarleiðtogi kaþólikka í 27 ár.
Á þeim tíma barðist hann hart gegn
kúgun og stríði, dauðarefsingum,
rasisma og skefjalausum kapítalisma
svo eitthvað sé nefnt, en íhaldssöm gildi
hans í samfélagsmálum voru ekki alveg
jafn gleðileg. Hann var meðal annars á
móti getnaðarvörnum, fóstureyðingum,
skilnaði og hjónaböndum
samkynhneigðra. Kardínálarnir í
Vatikaninu sitja nú sveittir við að finna
næsta eftirmann hans.
Tony Blair hefur verið forsætisráðherra í
valdatíðVerkamannaflokksinsíBretlandi
frá árinu 1997 og þó að vinsældir hans
fari dvínandi þar í landi, meðal annars
vegna aðildarinnar að Íraksstríðinu,
mælist hann með stuðning tæplega 40%
kjósenda á bak við sig og mun því að
öllum líkindum sigra þriðja kjörtímabilið
í röð. Blair hefur verið dyggur
stuðningsmaður Bush í gegnum árin og
stutt hann í ýmsum utanríkismálum og
stríðinu gegn hryðjuverkum.
Ritari Sameinuðu þjóðanna, Kofi
Annan, kemur frá Ghana, en hann var
kjörinn í embætti árið 1996 og situr enn.
Annan hefur barist hart gegn útbreiðslu
alnæmis en hefur á sama tíma verið
gagnrýndurfyriraðveraof aðgerðarlaus
í baráttunni gegn mannréttindabrotum
víða um heim. Hann stóð þó upp gegn
Bandaríkjunum og Bretum í Iraksstríðinu
og sagði innrásina vera ólögmæta.
Pervez Musharraff komst til valda í
Pakistan í valdaráni hersins árið 1999.
Auk þess að vera forseti er hann
yfirmaður hersins og þrátt fyrir mjög
skiptar skoðanir gegnir hann þessum
tveimur embættum áfram. Ekki voru
allir Pakistanar sáttir við þennan nýja
leiðtoga sinn sem komst til valda á
ólýðræðislegan hátt, en hann sigraði
þó traustsyfirlýsingu árið 2004 með
658 athvæðum af 1170 og verður því
forseti til ársins 2007. Musharraf er í
góðu sambandi við Bandaríkjastjórn og
hefur nú ágætan stuðning almennings
heimafyrir.
Tenzin Gyatso er táknmynd friðar og
frelsis, en hann er fjórtándi trúarlegi
og pólitíski leiðtogi búddista í Tíbet,
og gengur undir nafninu Dalai Lama.
Frá því að Kínverjar hertóku Tíbet og
hröktu hann í útlegð hefur hann barist
fyrir frelsi þjóðar sinnar og fékk meðal
annars friðarverðlaun Nóbels árið 1989.
Forseta Afganistans, Hamid Karzai,
bíður stórt og mikið verkefni ef hann
á að geta náð róað ástandið í landi
sínu. Hann hefur lengi barist gegn
talíbanastjórninni og vann meðal annars
með Bandaríkjastjórn við að hrekja þá
frá völdum. Vonir um að hægt sé að
halda þingkosningar í landinu hafa þó
stöðugt hrunið vegna óstöðugs ástands
og það þarf sterkan leiðtoga til þess
að stilla til friðar. Hvort Karzai sé rétti
maðurinn í verkið er erfitt að segja
en hann var fyrsti lýðræðislega kjörni
forseti landsins og fékk 55,4% greiddra
atkvæða.
Menn voru misánægðir þegar
Bandaríkjaforseti ákvað að útnefna
Paul Wolfowitz sem næsta forstjóra
Alþjóðabankans, sérstaklega þar sem
hann er talinn mjög íhaldssamur og með
litla reynslu af þróunarmálum en mikinn
áhuga á heimsyfirráðum Bandaríkjanna
í staðinn. Wolfowitz er mikill málsvari
ísraels og var helsti stuðningsmaður
Iraksstríðsins þegar hann var aðstoðar-
varnarmálaráðherra í stjórn Bush. Sem
forstjóri Alþjóðabankans mun hann
þurfa að einbeita sér að mannúðlegri
málum og segir að helsta verkefni sitt
verði að draga úr fátækt í heiminum, þá
sérstaklega í Afríku, og við verðum bara
að vona að hann standi við stóru orðin.
Osama bin Ladenerlíklegasteftirsóttasti
maður heimsins í dag en þó að hann sé
í felum nær hann að sinna starfi sínu
sem leiðtogi hryðjuverkasamtakanna
al-Qaeda sem hafa borið ábyrgð á
hr
Pútín hefur verið forseti Rússlands frá
árinu 1999 og á þeim tíma reynt að
byggja upp landið og efnahaginn, styrkja
George W. Bush ræður ríkjum í
einu valdamesta ríki heimsins með
62,040,606 kjósendur á bak við sig.
Með utanríkisstefnu sinni og stríði
sínu gegn hryðjuverkum sem hefur
verið vægast sagt blóðugt hefur hann
gífurleg áhrif á alþjóðamál og frið í
heiminum og finnst mörgum stefna
hans vera alveg blygðunarlaus. Auk þess
skipta Bandaríkin miklu máli varðandi
gróðurhúsaáhrifin í heiminum, en Bush
hefur ekki enn viljað skrifa undir Kyoto
bókunina. Hann var kosinn maður
ársins af Times Magazine árið 2000 og
2004 og mun halda fast um taumana í
Washington í fjögur ár í viðbót.
sambandið við fyrri ríki Sovétríkjanna,
berjast gegn Tétsenum og halda
vinsamlegu sambandi við starfsbróður
sinn í Bandaríkjunum. Völd Pútíns í
stórveldinu eru gífurleg og menn hafa
horft áhyggjuaugum á hvernig þau
þjappast meira og meira á fárra hendur
og sumir gagnrýnendur hafa kallað
Pútín einræðisherra. Bent hefur verið
á að fjölmiðlar í Rússlandi séu mjög
einhliða og að aðrir frambjóðendur
en Pútín fái varla nokkuð pláss, enda
flestar sjónvarpsstöðvarnar ríkisreknar.
Með 71% atkvæða í kosningunum árið
2004 vann hann sér þó rétt til að sitja við
stjórnvölinn í fjögur ár í viðbót.
Ástandið í Israel og Palestínu er
skelfilegt og margir telja að lausn muni
seint finnast á málunum. Ariel Sharon,
forsætisráðherra Israels skiptir þar
vitaskuld miklu máli en hann hefur verið
forsætisráðherra frá 2001. Á meðan
sumir telja hann stríðsglæpamann
hefur hann notið stuðnings (sraela
og stuðningsmanna þeirra, en hefur
þó sætt harðri gagnrýni landa sinna
að undanförnu með því að vilja flytja
ísraelska landnema frá Gazasvæðinu.
Palestínski forsetinn Mahmoud Abbas
þarf að vinna að friðarferlinu við
hlið Sharons. Hann tók við embætti í
janúar á þessu ári en hefur ekki náð að
hafa stjórn á uppreisnarmönnum sem
hafa hefnt fyrir morð á palestínskum
ungmennum með því að varpa
sprengjum að ísraelum. Ástandið er því
enn í mikilli óvissu. Abbas sætir gagnrýni
uppreisnarmanna í Palestínu sem telja
hann veikan leiðtoga.
Silvio Berlusconi er forsætisráðherra
Ítalíu og samsteypustjórnin sem hann
fór fyrir hlaut 45,4% atkvæða árið
2001. Ríkisstjórn hans hefur verið
hliðholl Bandaríkjunum en margir hafa
sakað hann um að vera spilltan, meðal
annars vegna þess að hann á risastórt
fjölmiðlaveldi í landinu.
Steinunn Jakobsdóttir
BROT AF ÖÐRUM MIKILVÆGUM LEIÐTOGUM í DAG:
Jacques Chirac-Ákvörðun franska forsetans um að styðja ekki innrásina í írak skipti miklu máli og féll hann með því í nokkra óvild hjá Bandaríkjunum og Bretlandi.
Hu Jintao - Tók við af Jiang Zemin sem forseti Kína árið 2002.
Kim Jong-il - Leiðtogi Norður-Kóreu sem komst til valda í kosningum þar sem hann var eini frambjóðandinn.
Hann er nánast einráður í landinu sem á við mikla erfiðleika að glíma.
Gerhard Schröder- Þýski kanslarinn er búinn að vera við völd frá 1998 og var mjög andvígur Íraksstríðinu.
Javier Solana - Utanríkismálastjóri Evrópusambandsins og tilnefndur sem utanríkisráðherra Evrópusambandsins frá og með árinu 2006.