Barátta gegn herstöðvum - 01.03.1974, Blaðsíða 7

BARÁTTA GEGN HERSTÖÐVUM
7
„Hervernd
eða öryg
44
(ÍFrdráttur úr útvarpserlnd! um
vamir Islands, flutt á vegum
Samtaka herstöðvaandstæðinga
10. febr. 1974).
Varnir og öryggi.
Þegar við tökum afstöðu til
ðryggis og vamarmála íslensku
þjóðarinnar, er mikilvægt að við
gerum okkur grein fyrir, hvað
við er átt með öryggi og vörn-
um. 1 hverju em varnimar eða
varnarleysi fólgið?
Hvað meinum við með öryggi?
Vamarmáttur og öryggi era
tvö óaðskiljanleg hugtök. En get-
ur nokkur þjóð mælt varnarmátt
sinn i erlendum herstyrk?
Getur nokkur þjóð mælt varn-
armátt sinn og öryggi á mæli-
kvarða hergagnabirgða og vig-
tóla yfirleitt?
Reynsla vietnömsku þjóðarinn-
ar hefur kennt okkur, að svo er
ekki.
öryggi, og þá jafnframt vam-
armáttur þjóðar byggist fyrst og
fremst á þvf stjórnarfari, sem
hún velur sér, og því menningar-
Iffi, sem hún lifir.
Það þjófélag, sem byggir á
misrétti, og klofið er i andstæðar
fylkingar eða stéttir, sem eiga í
ósættanlegri baráttu um skipt-
ingu arðsins af vinnunni, það
þjóðfélag getur aldrei búið við
mikið öryggi, hversu mikil her-
gögn, og hversu marga hermenn,
sem það hefur innan sinna landa-
mæra. Þvert á móti vildi ég mega
fullyrða, að öryggi þegna þess
þjóðfélags væri því minna sem
það hefði birgt sig betur upp
af hergögnum og herliði. Við
þurfum ekki annað en líta til
Chile til að sjá dærni þess.
Sú siðmenning, sem leggur
alla slna viðleitni á mælikvarða
hins skjótfengnasta gróða til
handa eignastéttinni, getur aldrei
fætt af sér öryggi fyrir nokkra
þjóð. Þvert á móti ógnar hún
öryggi allra þjóða. Og það er ein-
mitt vegna þess, að við búum
nú við slíka siðmenningu f okkar
landi, að við höfum hér banda-
riskt herlið.
Ég tel því, að bandariskt herlið
sé ógnun við öryggi íslensku
þjóðarinnar. Ekki fyrst og fremst
vegna þess, að það kalli yfir okk-
ur árásarhættu, þótt vissulega
geri það það, — heldur og
vegna þess, að það er tákn og
boðbcri þeirrar siðmenningar,
sem ógnar öryggi allra þjóða.
Davíð og Golíat.
Við vitum, að í Bandaríkjum
GUÐINN
sem hlýtar að hregðast \
Þegar fóik býr í viðsjálum og
•óöruggum heimi, reynir það
istundum að finna sér eitthvert
haldreipi, varpa öllu sfnu trausti
á það og verjast umfram allt að
láta komast að efasemdir um
gildi þess. Þekktast er kannski
það ráð sem mörgum hefur gefist
vel tii þess að gera sér Iífið bæri-
legt að binda traust sitt við guð.
Hallgrímur Pétursson bcndir
réttilega á að „innsigli engir
fengu / upp á lífsstunda bið / en
þann kost undir gengu / allir
að skiija við.“Niðurstaðahans var
að eina huggunin væri að geta
heiisað dauðanum „f Kristí
krafti“ og sagt: „Kom þú sæll þá
þú vilt.“
Einhvem veginn hefur það far-
ið svo á okkar öld, að guð hefur
orðið æ færra fólki það hald og
traust sem hann var Hallgrimi
Péturssyni. Hér er ekki staður
né stund til að ræða, hvort það
sé vel eða illa farið. En svo
mikið er víst, að margir hafa
gripið dauðahaldi f önnur átrún-
aðargoð sem ekki taka honum
fram. Á Islandi er ameríski her-
inn slíkt haldreipi margra
manna . Ég þekki fólk, gott fólk
og vandað, sem viðurkennir fús-
lega að það hafi sina galla að
hafa hér útlendan her, jafnvel
að það sé ekki alls kostar við-
kunnanlegt að vera , hernaðar-
bandalagi með Bandaríkjamönn-
um, Portúgölum og Grikkjum.
Það kann líka að fallast á að það
sé ákaflega ósennilegt að önnur
ríki muni skipta sér neitt af inn-
anlandsmálum okkar, þó að þessu
sé breytt. „En“, segir þetta fólk,
„hvernig gctur maður verið aiveg
viss um að Rússamir fari ekki
að skipta sér eitthvað af okkur ef
herinn fer?“ Fyrir þessu fólki er
ameríski herinn hin fullkomna
trygging fyrir að ekkert komi
fyrir. — Og hann er raunar ekki
aðeins trygging gegn Rússum.
MgiTgir yir^ast finna til no.kk,urs
öryggis að vita af honum hér,
eða að minnsta kosti að njóta
góðvildar Bandaríkjamanna, ef
við skyldum lenda í höggi við
grimmilegar náttúruhamfarir eða
mæta alvarlegum áföllum í efna-
hagslífi okkar.
Hvað yrðí um verndina
ef ...?
Ég er ekki frá þvi að við her-
stöðvaandstæðingar höfum stund-
um meðhöndlað sjónarmið af
óþarflega miklu yfirlæti. Við
verðum að viðurkenna að það
eru nógar ástæður til þess að
reyna að finna sér einhvers kon-
ar haldreipi I tilverunni eins og
hún er. En amerísk herstöð getur
því aðeins þjónað því hlutverki,
að fólk hugsi aldrei út I, hvort
herinn sé þess eðlis að hann geti
veitt það sem af honum er kraf-
ist. Hvað yrði til dæmis um
verndina gegn heimskommúnism-
anum, ef kommúnistar kæmust
til valda I Bandaríkjunum sjálf-
um? Við vitum öll að það er
ákaflega ósennilegt að það gerist
á næstunni, en við getum ekki
verið alveg viss. Ef fólk fer fram
á fullkomið öryggi gegn áhrifum
kommúnista, bregst hervemdin
þegar af þessari ástæðu.
Raunar virðist mér miklu meiri
hætta á að lýðræði af vestrænni
gerð verði brotið niður í Banda-
rikjunum af öðrum öflum en
kommúnistum. Það hefur komið
æ skýrar I Ijós siðustu mánuðina
að almenningur hefur fáránlega
lítil áhrif á, hverjir fara með
völd þar I landi. Þar ríkir gróf-
lega mikil pólitísk spilling sem
hefur komist í hámæli í hneyksl-
ismálunum I kringum Nixon for-
seta. 1 rauninni væri ekki til rök-
réttari framhald af þessu en
alger fasistastjórn sem lokaði
fyllilega fyrir frjálsan málflutn-
nig 1 Bandaríkjunum og þeim
ríkjum sem þeim era háðust.
Við vitum af blöðunum að hér er
til fólk sem mundi fagna þvi, en*
þeir sem treysta á herinn til þess,
að vernda frelsi okkar yrðu fyrira
sáram vonbrigðum.
Sjálstæði er að vera ■
öðrum háður ■
Það er lika næsta merkilegt.B
hvert traust sumt fólk viröist"
bera til þess að Bandarikjamenn*
muni ávallt vera viðbúnir að»
bjarga okkur I gegnum hugsan-®
lega efnahagsörðugleika eða önn-B
ur áföll. Nýlega var sagt frá því«
I fréttum, að bandarískur auð-®
jöfur var kúgaður til að leggja*
fram fé til þess að dreifa fyrir*
það matvælum I fátækrahverfum JJ
einnar af stórborgum Bandarikj *
anna. 1 útvarpinu var þess aðeinsH
getið að mikil ólæti hefðu orðió J
I fátækrahverfunum, þegar tekið*
var að dreifa matnum. Er þaðJJ
ekki undarleg þversögn að þetta ■
þjóðfélag sem heldur hluta af ■
sinum eigin þegnum í stöðugumJJ
sulti skuli vera örugg trygginga
fyrir óstöðvandi velmegun I hug-*
um hluta af Islensku þjöðinni? ®
Stundum er tekið svo til orða*
að við komumst ekki af án hers-*
ins, ef við viljum lifa sjálfstæðJJ
I landinu. 1 þessari staðhæfingii*
sjálfri er fólgin svo mikil mót-*
sög, að undarlegt má kallast aðj
henni skuli vera hreyft. Að vera*
sjálfstæður er fyrst og fremst*
að vera öðrum óluiðiir, og ef viðjj
komumst ekki af án herverndarB
erum við óhjákvæmilega háöH
henni og því herveldi sem veitirJJ
hana. Að leita erlendrar her-B
verndar af ótta við að sjálfstæðiB
okkar verði skert ella er eins og*
að fyrirfara sér af ótta við dauð-j
ann. Það er ástæðulaust að liggjaH
því fólki á hálsi sem gripur tilj
svo fáránlegra ráða, en þeirB
menn sem hafa æst upp sIikanH
ótta gegn betri vitund, þeir hafaB
bakað sér þunaa ábyrgð.
Gunnar Karlsson. ■
Norður-Ameríku búa um 6 hundr
aðshlutar af jarðarbúum. Við
vitum jafnframt, að þessir 6
hundraðshlutar drottna yfir 60
hundraðhlutum af auðlindum
heimsins. Hver heilvita maður
getur séð, að þessi misskipting
jarðargæðanna er ógnun við ör-
yggið í heiminum. Og það er ein-
mitt þessi misskipting jarðargæð-
anna, sem bandariski herinn
stendur vörð um, hvar sem hann
fer um heimsbyggðina. Það er
kallað á fínu máli þeirra Varð-
bergsmanna „að vemda hið vest-
ræna lýðræði". En það sem þeir
kalla vestrænt lýðræði þýðir
einfaldlega lýðræði fyrir þá riku
og feitu, en kvalræði og kúgun
fyrir þá eignalausu.
1 hátt á annan áratug hefur
Bandaríkjaher staðið I striðu við
að hindra það, að víetnamska
þjóðin fengi að velja sér sitt
stjómarfar í almennum kosning-
um. Á þessum áram hefur mikið
vatn og mikið blóð runnið til
sjávar.
Og enn standa þeir I svaðinu
upp fyrir hendur við að hindra
þessar kosningar. Hvemig getur
staðið á þessu? — er von að
margur spyrji. Og vist hefur
þessi spuming vafist fyrir ýms-
um, sem þóttust þó vita lengra
nefi sínu. En hér þurfti að verja
hið vestræna lýðræði i austrinu.
Þó er enn önnur spurning,
sem Víetnamstyrjöldin hefur
( vakið, og orðið hefur mörgum
l sýnu torráðnari en sú fyrri:
i Hvemig fer þessi fátæka
[ bændaþjóð að þvi að vinna hvem
i hernaðarsigurinn á fætur öðrum
i á öflugasta lierveldi í heimi, þvi
[ sama herveldi og boðberar sið-
mneningar hins skjótfengna
gróða á Islandi hafa falið að
„vernda öryggi þjóðar sinnar",
eins og það er kallað?
Vietnamska þjóðin er ekki
klofin í andstæðar fylkingar, er
berast á banaspjótum um skipt-
ingu arðsins af vinnunni. Hún
hefur hafnað forræði eignastétt-
arinnar. Hún hefur hafnað sið-
menningu hins skjótfengna
gróða. í Vietnam finnum við að-
eins sameinaða og samstillta
þjóð, sem staðráðin er I að
byggja sitt jafnréttisþjóðfélag,
og svo leppa hins bandariska
herveldis, sem þegar hafa hlotið
dðm sögunnar sem siðlausir
glæpamenn.
Mér hefur orðið nokkuð tíðrætt
um styrjaldarrekstur Banda-
ríkjahers I Víetnam. Ég veit, að
þeir Varðbergsmenn segja, að
hann komi okkur og þessu máli
ekkert við. En það vill svo til, að
þar er ég á öðru máli.
1 fyrsta lagi kennir barátta
vfetnömsku þjóðarinnar okkur
það, að öryggi og varnarmáttur
þjóðar er ekki fyrst og fremst
fólginn í vopnabirgðum og víg-
búnaði .heldur f samstöðu henn-
ar um þá lýðræðishugsjón, sem
hafnar forræði peningavaldsins.
1 öðru lagi kennir hún okkur
það, að bandarískur her er ógnun
við öryggi og sjálfsákvörðunar
réttar sérhverrar þjóðar. 1
þriðja lagi lít ég svo á, að þeir
menn, er telja hagsmuni sína og
hagsmuni NATO og Bandarikja-
hers á Islandi vera nákvæmlega
þá sömu, ég álít þá menn ekki
geta svarið af sér samábirgð á
þeim siðlausu glæpaverkum,
sem þessi her og þetta hemaðar-
bandalag hafa verið staðin að,
allt frá þvi NATO-sáttmálinn
var gerður.
Þegar við tökum afstöðu til
bandarísks herliðis á Islandi tök-
um við jafnframt afstöðu til ut-
anríkisstefnu Bandaríkjanna.
„Varðir frændur“.
1 vamarsáttmálanum við
Bandaríkjastjórn stendur, að hið
s. k. varnarleysi íslensku þjóð-
arinnar stofni öryggi friðsamra
nágranna okkar i hættu. Hvort
hér er átt við hið friðsama
Stóra Bretland, eða frændur okk-
ar á Færeyjum og í Noregi skal
hér ósagt látið. Ekki verður á
móti mælt, að öryggi íslenskra
sjómanna hefði verið mun meira
á s.l. ári ef nágrannar okkar Bret-
ar hefðu búið við slíkt vamar-
leysi, að þeir hefðu með engu
móti getað stundað hér þorsk-
veiðar með heilum herskipaflota.
Jafnframt tel ég það engum
vafa undirorpið, að frændur okk-
ar á Norður-lrlandi hefðu búið
við mun meira öryggi ef Bretar
nágrannar þeirra hefðu búið við
slíkt vamarleysi, að þeir hefðu
Framhald a bls. 6
Blómi grískrar —
Framhald af bls. 3
í Grikklandi engu að síður en i
Chile og öðrum þeim rlkjum
Suður-Ameríku sem likt er ástatt
um. Allt bendir til þess, að
Bandaríkjastjóm hafi fullan hug
á að gera Grikkland að hliðstæðu
Portúgals i Evrópu, en nóvem-
beruppreisnin er mælskur vottur
þess, að sú fyrirætlun muni ekki
takast. Grikkir eru þæði stoltari
og skapmeiri þjóð en svo, að þeir
láti kúga sig mótmælalaust. Þeir
hafa verið hertir í eldi sex
hundruð ára erlendrar áþjánar
og sjálfstæðisbaráttu og því ekki
úrkynjast að hætti Portúgala.
Andspymuhreyfingunni gegn fas-
istastjóminni vex ásmegi bæði
innan og utan Grikklands, og
baráttunni mun ekki linna fyrr
en bandarísku leppámir hafa
verið hraktir frá völdum og lýð-
ræði í einnhverri mynd komið á.
Ekki leikur á tveim tungum,
að öll aðildarriki Atlandshafs-
bandalagsins bera sinn part af
ábyrgðinni á því sem átt hefur
sér stað I Grikklandi undanfarin
sjö ár. Formælendur þeirra
sumra hafa að vísu lýst „áhyggj-
um“ sínum og „harmi“ yfir því
sem gerst hefur undir vemdar-
væng NATO, en slikar yfirlising-
ar hljóma einsog hvellandi bjalla
þegar þessi sömu riki hafast ekki
að, meðan blómi griskrar æsku
er miskunnarlaust myrtur af her-
mönnum bandalagsins fyrir að
krefjast þeirra réttinda sem það
þykist vilja standa vörð um.
Getur friðelsk og vopnlaus
þjóð einsog Islendingar verið
þekkt fyrir að leggja nafn sitt
og heiður við slíkt siðleysi,
hræsni og loddaraskap? Afhverju
er líf og frelsi grískra æsku-
manna og grisks almennings létt-
vægara en líf og frelsi bræðra
þeirra fyrir austan jámtjald?
Svarið liggur þvi miður I augum
uppi, en ég fyrirverð mig fyrir
að orða það. Kannski hinir vig-
djörfu riddarar „Varins lands"
vildu koma þvi á framfæri?
Sigurður A. Magnússon
Gaflarar —
Framhald af bls. 6
tröll hverfa út í vindinn fyrir regni
og stormum framtíðarinnar.
Þess vegna kemur að því ein-
hvern vordaginn, að flatkratamir
sem daglega brosa í sjónvarpi og
mogga, þeir komast að þvi, að
heimurinn ,er bara ekki svona",
heldur allt öðruvísi.
Hemómsandstæðingar hafa um
árabil strítt við varg forheimsk-
unarinnar, lydduhátt afturhalds-
pólitíkusa og sofandi vitund at-
kvæða þeirra. Og hvemig sem fer
í þessari lotu þá er það vist, að
barátta gegn mengun hugarfars
verður að halda áfram þar til
Islendingr hafa hreinsað hendur
sínar af þátttöku í samsæri auð-
stétta nokkura landa gegn heiðar-
legu fólki.
Gunnr Gunnarsson, blaðgmaður