Sveitarstjórnarmál - 01.04.2001, Blaðsíða 30

MENNINGARMAL
Frá rithöfundakvöldi í Skaftfelli, menningarmiðstöðinni á Seyðisfirði, í desember 2000. Fjöl-
margir rithöfundar komu fram og Jón Óskar opnaði sýningu á verkum sínum sem sjást m.a. á
myndunum. Á myndinni má m.a. sjá Þorvald Þorsteinsson, Pétur Kristjánsson, Jökul Snæ
Þórðarson, Jón Óskar og Lindu Vilhjálmsdóttur. Ljósm. Martin Sammtleben.
ar stofnanir voru gjaman gagnrýndar fyrir að starfa lítið
utan höfuðborgarinnar.
Með þjóðmenningarstofnun er átt við stofnun sem
lögum samkvæmt er ætlað forystuhlutverk á viðkom-
andi menningarsviði innanlands og að vera fulltrúi þjóð-
arinnar gagnvart umheiminum. Hér er átt við ráðgjöf og
rannsóknir jafnt sem framboð á listviðburðum og
fræðslu. Miklar kröfur eru gerðar til þess að þessar
stofnanir verði sýnilegri í þjónustu sinni við lands-
byggðina og virkari í gagnkvæmu samstarfi við menn-
ingarstofnanir á landsbyggðinni.
Lagt er til að í árangursstjómunarsamningum verði
skýrt kveðið á um skyldur þjóðmenningarstofnana til
samstarfs og þjónustu við landsbyggðina. Stofnunum á
landsbyggðinni verði falin verkefni á sviði rannsókna og
úrvinnslu, enda verði þessi hluti starfseminnar sýnilegur
ífjárveitingum þjóðmenningarstofnananna.
Menningarstarf fyrir ungt fólk
Framboð á menningu og afþreyingu fyrir börn og
ungt fólk á stóran þátt í vali fjölskyldna um búsetu.
Rannsóknir sýna að menningarstarf, sem og annað tóm-
stundastarf hefur forvarnagildi. Því er mikilvægt að
tryggja nægjanlega fjölbreytni og stöðugt framboð
menningarstarfs og listmenntunar, sem höfðar til bama
og ungmenna í hverju byggðarlagi. Nauðsynlegt er að
ríki, sveitarfélög, félagasamtök og einkaaðilar taki
höndum saman urn þetta verk-
efni.
Lagt er til að auknum hluta
þess fjármagns er œtlað er til
forvarna verði varið til menn-
ingarstarfs ungs fólks.
Skorað er á hið opinbera að
auka listmenntun og listkynn-
ingar ungs fólks innan skóla-
kerfis sem utan, I samrœmi við
þá stefnu sem mótuð er með
nýjum námsskrám I listgrein-
um.
Skorað er á sveitarfélög að
kvikmyndahúsum verði komið I
rekstur þar sem það er hægt.
Efling safna
Ljóst er að söfn eru kjölfesta
í menningarstarfi i flestum
byggðarlögum. Starfshópurinn
vék þess vegna víða að stöðu
þeirra og möguleikum á að efla
þau sem miðstöðvar.
Þar sem samstarf safna hefúr
náð að þroskast hefúr það eflt
starfsemi og bætt þjónustu.
Með aukinni samvinnu minnk-
ar hættan á faglegri einangrun og sérfræðiþekking nýtist
betur. Samstarf hefur verið innan landsQórðunga, sér-
sviða safna eða á öðrum vettvangi. Landsbókasafn Is-
lands - Háskólabókasafn, Þjóðminjasafn íslands, Þjóð-
skjalasafn Islands, Listasafn Islands og Náttúrufræði-
stofnun auk skyldra stofnana bera sem höfuðsöfn
ákveðnar skyldur gagnvart landsbyggðinni og héraðs-
söfnum hvert i sinni grein. Samskipti þessara höfúðsafna
og héraðssafna þarf þó að skýra nánar.
Litið verði á þjóðarsöfnin og héraðssöfnin i hverri
grein sem eina heild og þeim gert kleift að vinna nánar
saman, með það að leiðarljósi að efla daglegt starf
rannsóknir og miðlun.
Lagt er til að unnið verði að nánara samstarfi safna í
hverjum landshluta með það að markmiði að efla söfnin
og þar með þjónustu á sviði menningar.
Lagt er til að sveitarstjórnir nýti almenningsbókasöfn í
auknum mœli með því að œtla þeim hlutverk við eflingu
símenntunar, fristunda fyrir unga sem aldna, listkynn-
ingar og skipulagningar menningarviðburða, útgáfu og
almennrar upplýsingamiðlunar fyrir heimamenn og
gesti.
Lagt er til að Þróunarsjóði bókasafna verði komið á
með 8 milljóna króna fjárframlagi úr ríkissjóði árið
2002. Hann taki við hlutverki „Ataks í upplýsingatœkni
til bókasafna". Honum verði œtlað að auðvelda bóka-
söfnum að tileinka sér nýjungar í upplýsingatœkni. Sjóð-