Morgunblaðið - 07.02.2012, Blaðsíða 21

UMRÆÐAN 21Bréf til blaðsins
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 7. FEBRÚAR 2012
Hússtjórnarskólinn í
Reykjavík tók til starfa
7. febrúar 1942 og hét
þá Húsmæðraskóli
Reykjavíkur. Nokkuð
langur aðdragandi var
að stofnun skólans en
konur í Reykjavík höfðu
lengi rætt um að stofna
húsmæðraskóla í borg-
inni en höfðu ekki feng-
ið stuðning Alþingis til
þess. Árið 1940 boðuðu
konur í Reykjavík til fundar og voru
þar fremstar í flokki konur í Banda-
lagi kvenna í Reykjavík þar sem
Ragnhildur Pétursdóttir var formað-
ur, konur frá Kvenfélagasambandi
Íslands, Lestrarfélag kvenna í
Reykjavík þar sem Laufey Vil-
hjálmsdóttir var formaður ásamt
Steinunni Bjarnadóttir frá Kvenna-
heimilinu Hallveigarstöðum.
Á fyrsta fundinn mættu yfir fimm-
tíu konur og var mikill áhugi hjá
þeim um stofnun húsmæðraskóla í
Reykjavík. Margir fundir voru
haldnir eftir þennan fyrsta fund og
málin rædd og síðan ákveðið að blása
til sóknar og sýna samhug og styrk
kvenna og ákveðið var að safna pen-
ingum fyrir skólann. Auglýst var í
dagblöðum eftir fjárframlögum og
gáfu almenningur og fyrirtæki
rausnarlegar peningagjafir. Kon-
urnar ræddu við ráðherra og borg-
arstjóra um stofnun húsmæðraskóla
í borginni og fengu góðar und-
irtektir.
Þegar hér er komið sáu konur í
Reykjavík að stofnun skólans yrði að
veruleika, var þá farið að leita að hús-
næði og er ákveðið að kaupa húsið á
Sólvallagötu 12. Gengið var frá kaup-
um á húsinu hinn 23. janúar 1941 og
var kaupverðið kr. 100.000 en við
undirritun samningsins voru greidd-
ar kr. 33.000. Samskotaféð sem þá
hafði safnast var kr. 22.642 og það
sem upp á vantaði lánaði Halldór Kr.
Þorsteinsson í Háteigi (eiginmaður
Ragnhildar Pétursdóttur). Meira
lagði framkvæmdanefndin ekki fram.
Hinn 7. mars 1941 er lagt fram
frumvarp á Alþingi um húsmæðra-
fræðslu í kaupstöðum. Frumvarpið
var samþykkt sem lög frá Alþingi 23.
maí 1941. Aðalnámsgreinar skyldu
vera íslenska, búreikningar, uppeld-
isfræði, matreiðsla, handiðnir og
heimilisstörf en einnig átti að leið-
beina í heilsufræði, hjúkrun, meðferð
ungbarna og garðrækt. Skólanefnd
var skipuð af kennslumálaráðherra
og bæjarstjórn.
Gera þurfti miklar lagfæringar og
breytingar á húsnæðinu áður en
skólahald gat hafist og nam stofn-
kostnaður við skólann kr. 519.284,20.
Safnast höfðu kr. 45.092,65 og
greiddi bæjarsjóður það sem upp á
vantaði. Þegar lög um húsmæðra-
skóla voru samþykkt á Alþingi í maí
1941 endurkrafði bæjarsjóður ríkið
um ¾ hluta kostnaðarins.
Fyrirtæki, félagasamtök og ein-
staklingar gáfu innanstokksmuni,
gardínur og ýmsa hluti til skólans.
Fyrsti skólastjóri skólans var Hulda
Stefánsdóttir og tók skólinn til starfa
7. febrúar 1942 sem níu mánaða
heilsdagsskóli og var
rekinn af ríki og borg
til ársins 1975. Árið
1950 var byggt við
skólann þannig að
kennslustofa og
heimavist stækkuðu,
auk þess bættist við
eldhús þar sem starf-
ræktur var dagskóli
og er sá hluti notaður
sem vefstofa í dag.
Árið 1975 dró
Reykjavíkurborg sig
út úr rekstrinum og
skólinn verður alfarið ríkisskóli.
Þegar hér er komið hafði dregið
mikið úr aðsókn að skólanum og var
þá ákveðið að reka skólann sem
einnar annar skóla eftir áramót og
bjóða upp á ýmis dag- og kvöld-
námskeið fyrir áramót.
Árið 1998 stóð til að leggja skól-
ann niður eða sameina hann öðrum
skólum. Konur sem voru í skóla-
nefnd á þessum tíma voru ekki á
þeirri skoðun að leggja ætti skólann
niður og gengið var til samninga við
menntamálaráðuneytið um stofnun
sjálfseignarstofnunar, þ.e. Hús-
stjórnarskólans í Reykjavík. Skól-
inn hefur verið rekinn með því formi
síðan 1998 og hefur aðsókn verið
mjög góð síðan þá og ávallt verið
fullsetinn skóli og aðsókn aukist ár-
lega.
Nemendur læra flest það sem
þarf til að halda heimili og sjá um
sig sjálfa eða fleiri. Í Hússtjórn-
arskólanum er lögð áhersla á að elda
úr nýju og fersku hráefni og er þar
eldaður heimilismatur ásamt því að
halda veislur eins og gerist á heim-
ilum.
Einnig er lögð áhersla á sam-
verustundir við matarborðið þar
sem nemendum er kennt að sitja til
borðs og njóta samverunnar, nokk-
uð sem nútímafjölskylda gefur sér
of lítinn tíma til. Í handavinnu læra
nemendur útsaum, fatasaum og við-
gerðir á fatnaði ásamt því að prjóna
og vefa. Kennd er ræsting ásamt
þvotti og síðast en ekki síst er kennd
næringarfræði og vörufræði.
Hússtjórnarskólinn er ekki síður
mikilvægur í dag en fyrir 70 árum.
Námið er ein önn og á hverri önn
eru teknir inn 24 nemendur. Hús-
stjórnarskólinn býður upp á heima-
vist fyrir 15 nemendur. Vinsældir
skólans hafa sjaldan verið meiri en
skólinn er lítill, hlýlegur og heim-
ilislegur sem höfðar vel til ungs
fólks.
Opið hús verður 5. maí og verður
afmælisins þá minnst á einhvern
hátt.
Mjög góð aðsókn
að Hússtjórnar-
skólanum
Eftir Margréti Dóró-
theu Sigfúsdóttur
» Í Hússtjórnarskól-
anum er lögð
áhersla á að elda úr nýju
og fersku hráefni og er
þar eldaður heim-
ilismatur ásamt því að
halda veislur eins og
gerist á heimilum.
Margrét
Sigfúsdóttir
Höfundur er skólameistari.
Ja, hérna, eruð þið hissa á störfum
eftirlitsstofnana eða yfir höfuð stofn-
ana ríkisins? Í hvaða landi búið þið,
ef ykkur er ekki ljóst að við búum í
óráðsíu, laga-, uppeldis-, agaleysi og
að fáir taka ábyrgð á gjörðum sínum.
Hvaða endalausa sjálfslygi er þetta
eiginlega? Eftir því sem fólk er
menntaðra og hærra sett, því minna
vinnur það, en telur sig eiga rétt á
hærri launum og allskonar fríð-
indum.
Hjá ríkisstofnunum og jafnvel hjá
sveitarfélögum situr fólk sem tekur
sig aðeins vera í áskrift að laununum
sínum. Ég efast um að þau spyrji sig
í dagslok: Hverju kom ég í verk í
dag, – ef það er þá að hafa fyrir því
að mæta til vinnu nema með höppum
og glöppum. Af eigin reynslu veit ég
að þarfnist maður einhvers í íslensku
kerfi fást gjarna engin svör, en fara
þarf margar ferðir. Og af hverju er
illa upplýst fólk í störfum, sem hefur
engin svör, vísar hvert á annað, bull-
ar og þvælir og hugarfarið er það, að
einhver annar á að sjá um þetta, eng-
inn tekur ábyrgð. Það er bara talað
og talað en engu fylgt eftir. Það
þyrfti að senda ykkur öll í þýskan
vinnuskóla.
Spillingin og klíkuskapurinn sem
gegnsýrir Ísland er alls staðar, það
er í tónlist, leiklist, íþróttum og
skólagöngu. Já, það raðast strax við
skólagöngu hverjum skuli hampað,
því spurningin er gjarnan: Hverra
manna ert þú? Á meðan við látum
svona þróumst við ekkert áfram. Það
er fullt af óhæfu fólki í góðum stöð-
um vegna ættartengsla. Mál er að
linni. Svo að öðru. Hvert ætlið þið,
stjórnvöld, með þjóðina? Að öllu
jöfnu er fólkið í landinu ekki með
ykkar laun og fríðindi. Hvernig getið
þið lifað með sjálfum ykkur, vitandi
að fólkið, þegnarnir í landinu getur
ekki meira?
Því dælið þið peningum í ESB á
kostnað okkar, í samband sem á eftir
að hrynja? Hvaða lága sjálfsmat er
þetta hjá ykkur, eða er það ágirndin í
góðu störfin í Evrópu? Þið munið
fara í sögubækur sem fólkið sem
sveik landið og þjóðina. Nema
kannski, já auðvitað, verður það
fegrað. Þið eruð öll til skammar ekki
síst þú, Jóhanna Sigurðardóttir, þinn
tími kom svo sannanlega, en þú nýtt-
ir ekki völd forsætisráðherra. Það er
nefnilega allt annað að tala en að
framkvæma. Ég hefði viljað sjá þig
sem „járnfrú“ Íslands, en það brást.
En höldum bara áfram að leika okk-
ur, hlaupa, skemmta og mennta, það
flýtur um tíma, en hver á að sjá um
botninn á díkinu. Komandi kynslóð
getur það ekki, hún er ekki nógu
sterk. Kannski það verði bara ESB
eða þá Kínverjar. Stjórnmálamenn
sem létu þjóðina ganga í Schengen
án þess að byggja fyrst fangelsi segir
ansi margt. Ég teysti ykkur ekki.
STEFANÍA JÓNASDÓTTIR,
Sauðárkróki.
Til stjórnvalda
Frá Stefaníu Jónasdóttur
Þegar draumurinn um Nýtt Ísland
varð til í kjölfar hrunsins sóru
menn og sárt við lögðu að nú
skyldu börnin okkar, framtíðin,
sett í forgang. Ráðamenn höfðu
loksins áttað sig á að börn væru
mikilvægari en hagvöxtur og
hagnaður. Í dag eru barna-
fjölskyldur að bugast undan álög-
um. Hækkanir á öllu sem tengist
skólum og frístundastarfi ganga
yfir. Skólamatur, föt, skólavörur,
leikskólagjöld, þátttökugjöld í
íþrótta- og félagsstarfi – allt
hækkar í verði.
Matarverð er sérstakur kapítuli.
Margar barnafjölskyldur eiga erf-
itt með að fæða börnin sín og eru
upp á neyðarhjálp komnar. Ég
veit mörg dæmi um einstæðar
mæður sem eiga ekki fyrir bleium
né öðrum nauðsynjum. Á meðan
bankar skila ótrúlegum hagnaði til
eigenda sinna. Er þetta hið Nýja
Ísland sem okkur dreymdi?
ÞÓRHALLUR HEIMISSON,
sóknarprestur.
Nýja
Ísland?
– Börnin
okkar
Frá Þórhalli Heimissyni
Ársalir fasteignamiðlun og fyrirtækjasala
Ef þú vilt selja, leigja eða kaupa fasteign eða selja
eða kaupa fyrirtæki í rekstri, hafðu samband.
Ársalir
FASTEIGNAMIÐLUN
Engjateigi 5, 105 Rvk
533 4200
Ársalir ehf fasteignamiðlun
533 4200 og 892 0667
arsalir@arsalir.is
Engjateigi 5, 105 Rvk
Björgvin Björgvinsson, löggiltur fasteignasali
KORTIÐ GILDIR TIL
31. maí 2012
MOGGAKLÚBBURINN
– MEIRA FYRIR ÁSKRIFENDUR
MOGGAKLÚBBUR
2 FYRIR 1
AF MATSEÐLI
HINS RÓMAÐA
CAFÉ PARIS
Café Paris er í dag eitt af fremstu
veitingahúsum höfuðborgarinnar
og hefur frá opnun verið samkomu-
staður Íslendinga. Hjarta þess slær
í takt við miðborgina.
Við hlökkum til að taka á móti ykkur
Tilboðið gildir alla mánu-, þriðju- og
miðvikudaga til 29. febrúar 2012.
Munið að framvísa Moggaklúbbskortinu.
FÁÐU ÞÉR ÁSKRIFT Á MBL.IS/ASKRIFT
EÐA Í SÍMA 569 1122
Allir fastir áskrifendur Morgunblaðsins eru sjálfkrafa félagar í Moggaklúbbnum og njóta ýmissa fríðinda og tilboða.
Hægt er að fylgjast með hvað er í boði hverju sinni á mbl.is/moggaklubburinn.
Glatist kortið sendu þá póst á askrift@mbl.is.