Morgunblaðið - 08.12.2012, Blaðsíða 16

16 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 8. DESEMBER 2012
Þórunn Kristjánsdóttir
thorunn@mbl.is
Þegar Vilborg Arna Gissurardóttir
kemst á suðurpólinn verður hún
fyrsta íslenska konan til að ná þeim
árangri og það einsömul. Árið 1997
fóru þremenningarnir Ingþór
Bjarnason og feðgarnir Haraldur Örn
Ólafsson og Ólafur Örn Haraldsson á
suðurpólinn.
Vilborg leitaði til Haraldar Arnar
sem er reynslumikill fjallgöngumað-
ur. Hann hefur bæði reynslu af því að
ganga á suðurpólinn og að takast einn
á við ísinn á norðurpólnum.
Haraldur hélt á norðurpólinn
ásamt Ingþóri Bjarnasyni. Sá síðar-
nefndi þurfti frá að hverfa því hann
fékk slæmt kal. Haraldur gekk því
einn í rúman mánuð, alla leið á
norðurpólinn. Honum gekk vel en
segir að fólk haldi gjarnan að einver-
an sé erfiðari en hún er í raun og veru.
Yfirstíga múrinn
„Núna held ég að það sé þessi and-
lega áskorun sem hún stendur
frammi fyrir. Finna taktinn í þessu og
halda áfram, dag eftir dag, þó þetta
virki gríðarlega langt. Hún á eftir
hátt í einn og hálfan mánuð. Það er
mikilvægt að hún skili sínum kíló-
metrum og að það komi ekkert upp á;
hún verði ekki veik, fái álagsmeiðsli
eða kal,“ segir Haraldur Örn Ólafsson
pólfari, spurður út hvað sé það helsta
sem Vilborg standi frami fyrir á þessu
tímabili í suðurpólsgöngu sinni. „Það
er ákveðinn múr sem þú þarft að
komast yfir. Þetta er mikil áskorun og
annaðhvort er maður andlega tilbú-
inn að takast á við þetta eða ekki.
Þetta er spurning um undirbúning.
Ég þekki Vilborgu vel og veit að hún
er búin að undirbúa sig mjög vel. Ég
hef ekki trú á öðru en að hún sé tilbúin
í slaginn,“ segir Haraldur Örn.
Haraldur segir að lengd göngunnar
sé erfiðust ásamt kulda og stöðugum
vindi.
„Hún gengur hátt í tvo mánuði.
Þetta eru rúmlega 1.100 km. Það sem
er erfiðast við þetta er vindurinn, það
er stöðugur mótvindur og mikil hætta
á að fá kal. Maður er ansi veðurbarinn
eftir daginn. Stundum er hann hófleg-
ur en oftast er hann býsna stífur. Mik-
ið frost er þarna, 30 stiga frost er al-
gengt. Þetta krefst mikils úthalds.
Þetta er sambland af mikilli vega-
lengd og kulda.“
Haraldur segir þetta vera andlega
erfitt ferðalag: „Að pjakkast þetta og
eiga gríðarlega langt eftir. Maður
kannski gengur og gengur og er alveg
búinn á því og skilar 20 km, en þá eru
eftir 1.000 km. Það er andlega erfitt.
Þá þarf maður að ýta þeirri hugsun
frá sér og taka hvern dag fyrir sig.“
Haraldur segir að það sé gott að
einbeita sér að breiddargráðunum og
brjóta ferðalagið niður í smærri ein-
ingar.
Vilborg hefur greinilega farið að
ráðum Haraldar, því hún segir:
„Það sem ég hef gert núna er að
skíða hverja breiddargráðu í einu.
Þegar ég verð búin með næstu
breiddargráðu verð ég búin með einn
þriðja. Ég bý til marga litla sigra úr
þessum stóra verkefni. Það skiptir
miklu máli.“
Gengur hægar í upphafi
„Eftir því sem líður á leiðangurinn
þá finnur maður minna fyrir sleðan-
um. Ég reyni núna að miða að því að
skíða 20 km á dag. Í dag er ekki eins
mikill barningur með sleðann og auð-
veldara að fara upp í móti. Það er
mjög sérstakt þegar ég tek af mér
dráttarbeislið á kvöldin og skíðin, þá
eiginlega hoppa ég og skoppa, því ég
er svo létt,“ segir Vilborg.
Í göngu sem þessari fær fólk oft kal
á lærin. Vilborg segist hugsa vel um
sjálfa sig í göngunni og segir það
mjög mikilvægt. „Það er einn af lykil-
þáttunum að hugsa rosalega vel um
sjálfan sig. Vera rétt klæddur og láta
sér ekki verða kalt,“ segir Vilborg.
Margir litlir sigrar á göngunni
 Hverjum degi er látin nægja sín þjáning  Gangan á suðurpólinn er krefjandi ferðalag andlega
 Verður líklegast búin með þriðjung leiðarinnar um helgina  Nýtur góðs af ráðum pólfara
Æfing Vilborg fór til Grænlands til að búa sig undir erfiðar aðstæður á suðurpólnum.
Sóló á Suðurpólinn
Upphafsstaður:
Union Glacier Camp
Suðurpóllinn
Staðsetning
6. desember
1.140 km
Palmer Land
Vinson Massif
Seelig-fjall
Sidley-fjall
Kirkpatrick-fjall
Markham-fjall
Coats Land
Marie Bird Land
Ross íshellan
Ronne íshellan
Elsworth
Land
W
algreen-strönd
1997 Ingþór, Haraldur Örn og Ólafur Örn fóru saman á suðurpólinn.
„Í upphafi voru einstaka dagar
þar sem nokkur snjóblinda var.
Þá sér maður ekki alveg nógu
vel hvað er að gerast. Ég öslaði
ofan í þessa skafla. Það er mjög
slæmt fyrir búnaðinn og mann
sjálfan, því hægt er að detta illa
og þess háttar. Ég flaug á haus-
inn og festi sleðana og þurfti
mikið átak til að hífa þá upp,“
segir Vilborg.
Samkvæmt Vísindavefnum er
snjóblinda „sársaukafullt
ástand sem lýsir sér í ljósfælni,
bólgu í hornhimnu og táru
(slímhimnu augans) og jafnvel
tímabundinni (oftast) blindu.
Hætta á snjóblindu er meiri eft-
ir því sem hæð yfir sjávarmáli er
meiri og hún er einnig algengari
á pólsvæðum. Hægt er að kom-
ast hjá snjóblindu með því að
nota góð sólgleraugu með gleri
sem síar útfjólubláa geisla frá
(svokölluð polaroid-gleraugu)
þegar farið er á skíði eða í
göngutúra í mikilli birtu og
snjó“.
Snjóblindan
afvegaleiðir
FYLGIFISKUR JÖKLANNA