Skessuhorn - 01.02.2012, Blaðsíða 12

12 MIÐVIKUDAGUR 1. FEBRÚAR
Nýt ing á sjáv ar af urð um til mann­
eld is hef ur auk ist stór lega síð ustu
ára tug ina. Segja má að í bol fisk­
in um sé nán ast allt nýtt af fisk in­
um, meira að segja bein garð ur inn
í sum um teg und um. Sem bet ur fer
hafa kröf ur um gæði og með ferð
hrá efn is auk ist mik ið síð ustu árin.
Ekki hef ur veitt af því, til dæm is af
þeirri á stæðu að al menn ing ur get­
ur ver ið mjög við kvæm ur fyr ir lykt­
ar meng un. Þannig hef ur starf semi
fyr ir tækja í á kveðn um grein um
ver ið und ir ströngu eft ir liti, til að
mynda þau sem starf rækja þurrk un
á fiski. Lauga fisk ur á Akra nesi hef­
ur um ára bil þurrk að hausa og fleiri
fiskaf urð ir. Um nokk urt skeið bár­
ust Heil brigð is eft ir liti Vest ur lands
kvart an ir vegna lykt ar meng un ar frá
fyr ir tæk inu og ekki verð ur ann að
sagt en það hafi ver ið um deilt þeg ar
Lauga fiski var veitt nýtt starfs leyfi
snemma á ár inu 2008, til næstu átta
ára. Síð ustu fjög ur árin hef ur hins­
veg ar lít ið bor ið á kvört un um um
lykt ar meng un frá fyr ir tæk inu.
Ó son ið gegn
lykt ar meng un
Ás grím ur Kára son verk stjóri seg­
ir að margt hafi ver ið gert síð ustu
árin til að koma í veg fyr ir eða lág­
marka lykt ar meng un frá fyr ir tæk­
inu. Bætt an ár ang ur megi að stór­
um hluta rekja til fram leiðslu á loft­
teg und inni ó soni sem fram fer í
ein um klefa í verk smiðju hús inu, en
ó son inu er síð an dælt inn í þurrk­
klef ana átta, þar sem það bland­
ast því lofti sem fiskaf urð irn ar eru
þurrk að ar við. „ Mestu máli skipt­
ir samt að hafa gott hrá efni. Við
erum alltaf með nýtt hrá efni, aldrei
meira en tveggja daga gam alt. Við
fáum það beint frá vinnsl unni hjá
HB Granda hérna á Skag an um, frá
vinnslu fyr ir tæk is ins í Reykja vík og
frá fleiri vinnsl um á suð vest ur horn­
inu og Snæ fells nesi. Bíl arn ir koma
með hrá efn ið hing að á morgn­
ana, ísað og gott, og þá er það tek­
ið beint inn á kælir inn hjá okk ur.
En það er nátt úr lega alltaf lykt þar
sem unn ið er úr fiski, það er bara
þannig,“ seg ir Ás grím ur.
Fram leiðslu verð mæt ið
700 millj ón ir
Hvat inn til að nýta all ar fiskaf­
urð ir er ekki síst tak mark að ar afla­
heim ild ir seinni árin og sú stað­
reynd að það er ekki sama hvern­
ig geng ið er um það forða búr sem
haf ið er. Nauð syn legt er að nýta
þau verð mæti sem þar eru. Í marga
ára tugi hef ur það tíðkast hér á landi
að herða hausa og senda á mark að
til Ní ger íu. Lengi vel voru haus arn­
ir þurrk að ir í hjöll um eins og ann­
að harð meti hér á landi, en síð an
var far ið að vanda meira til þess ar ar
fram leiðslu, svo sem þurrka hausa
og bein garða í sér stök um þurrk klef­
um. Lauga fisk ur, sem frá upp hafi
hef ur starf að á Laug um í Reykja­
dal, nýtti heita vatn ið á staðn um
til þurrk un ar inn ar. Lauga fisk ur
færði út kví arn ar og árið 1998 var
kom ið á fót starfs stöð á Akra nesi.
Fyrst í stað var fyr ir tæk ið stað sett
í gömlu verk smiðju húsi við Vest­
ur götu. Það var síð an selt út gerð­
ar fyr ir tæk inu Brimi sem keypti hús
HB sem kall að var á Eyr inni, þar
sem m.a. var salt fisksvinnsla. Þetta
hús var end ur nýj að al gjör lega inn­
an húss sem full kom in þurrk stöð og
tek ið í notk un árið 2002. Frá þeim
tíma hef ur ver ið hald ið á fram að
bæta vinnslu ferl ið og bún að inn.
Í dag starfa á bil inu 22 til 25 hjá
Lauga fiski á Akra nesi. Á síð asta ári
var unn ið úr rúm um 6.000 tonn um
af fiskaf urð um og fram leiðslu verð­
mæt ið var um 700 millj ón ir króna.
Kon ur vinna flest störf in í Lauga­
fiski, en sem kunn ugt er hef ur vant­
að kvenna störf í land inu. Sjálf sagt
er að geta þess að út flutn ings verð­
mæti síð asta árs í þurrk uð um haus­
um frá land inu var alls 8,5 ­9 millj­
arð ar króna. Þetta er því ein af mik­
il væg um grein um í land inu í gjald­
eyr is sköp un.
Mark að ur inn alltaf
traust ur
„Mark að ur inn fyr ir þess ar af urð­
ir er alltaf næg ur og Ní ger íu menn
traust ir kaup end ur. Þá vant ar alltaf
prótein en hafa nóg að á vöxt um
og öðru holl meti,“ seg ir Ás grím ur.
Fram leiðsla Lauga fisks er að stærst­
um hluta þorsk haus ar, sem þurrk­
að ir eru við jafn an hita í tvo sól ar­
hringa í átta þurrk klef um í vinnslu­
hús inu við Breið ar götu. Tals vert er
þurrk að af bein görð um, en einnig
þurrk ar Lauga fisk ur heil an fisk og
brytj ar nið ur. Það er fisk ur inn keila
sem Ní ger íu menn eru sólgn ir í.
Keila er þó ekki stór þátt ur í þurrk­
un inni.
Þurrk un in í Lauga fiski er orð in
tölvu stýrð eins og mörg önn ur mat­
væla fram leiðsla í land inu. Þannig
er raka stig inu stýrt í þurrk klef un­
um, til að ná fram há marks gæð um
hrá efn is og orku nýt ingu. Þannig
þarf að stilla hit ann í klef un um við
rak ann í loft inu utan dyra, það er í
inn taks loft inu. Hringrás ar kerfi er í
þurrk klef un um og í loft ið bland ast
eins og áður seg ir ó son ið sem dreg­
ur stór lega úr allri lykt ar meng un.
„Það er stöðug þró un í bún aði
og vinnslu hjá okk ur. Það eru gerð­
ar mikl ar kröf ur til okk ar, bæði frá
kaup end um og eft ir lits að il um. Við
ein beit um okk ur að því að ná góð­
um ár angri, enda erum við und­
ir ströngu eft ir liti og reyn um að
standa und ir því,“ seg ir Ás grím ur
Kára son.
þá
Mestu skipt ir að nota alltaf gott hrá efni
Kíkt í heim sókn í þurrk stöð ina Lauga fisk á Akra nesi
Vinnsl an á fullu í Lauga fiski.
Ás grím ur Kára son verk stjóri.
Bakka með haus um kom ið á lín una inn í þurrk un ina.
Gunn ar Há kon ar son elsti starfs mað ur Lauga fisks með væn an haus.
Séð inn í einn þurrk klef ann.
Ás grím ur í klef an um þar sem ó son ið er fram leitt.
Hús næði Lauga fisks við Breið ar braut.