Alþýðublaðið - 05.08.1924, Blaðsíða 2

Gengisaefndin
í geugisnefcd þeiiri, sem lands-
stjórnin hðfir skipað, eru fult-
trúí Landsbankans Georg Ó-
lafason bankastjórl, falitiúi fs-
landsbanka Sigurður Eggerz
bankastjóri, fulltrúi íhaldsráðu-
njytisins Oddur Hermannsson
skrifstofustjóri og fyrrv. banka-
stjóri ísiandsbanka. Svo hagan-
lega hefir Íhaidíð skipað þeesa
nefnd, að lítil von er um það,
að hún ráði nokkra bót á lág-
genginu. Bankarnir þykjast nú
ábyrgðarlausir, því að gengis-
neíndin ráði genginu, og er þetta
því mjög þægileg aðstaða fyrir
þá! Hlns vegar þykist lands-
stjórnia ábyrgðarlaus af sömu
ástæðu, og auk þess hafi hún
ekki nema einn fulitrúa í nsind-
inni! Gengisneíndin skýtur sér
undir það, að stjórnárfnlitrúinn,
sem sé að eins skrlfstofustjóri í
stjórnarráðinu, ráði ©kki við alt
ráðuneytið, og bankastjórarnir
tvelr séu hvor fyrir sig í minni
hluta í sínum banka og ráðiþví
ekki, hvernig bankarnir haga
fjármáium sfnum! Lagíegur sam»
• setningur og samtoðinn íhald-
inul í stað öruggrar stjórn-
ar á ölitím fjármálum þjóðar-
innar er siegið ryki f augu
aimennings, aliir aðiijar gerðir
ábyrgðarlauslr, og niðurstaðan
verður kyrstaða, ihald.
Hvernig er nú ástandið? Ó-
muna-árgæzka, ómuna-verð á
öilum afurðum. Hagur landslns
ætti að vera betri heldar en öll
árin eftir stríðið. Gengi íslenzku
krónunnar, áttaviti fjárhags þjóð-
arinnar, virðist aftur á móti sýna,
að ö!Iu fari hnignandi, Um síð-
ustu áramót og s. I. ár um þetta
layti var steriingspundið 30
k óná virði; nú er það 31 kr.
85 aur. Islenzha krónan er 6°/0
Jægri nú en þá þrátt fyrir ár-
feröið. Þannig er íhaldsstjórn,
íhald^yfirráð á ríkisstjórn og
fjármálum.
Hvað gerir gengisnéfndin?
Hugsar? Þenna tíma, sem húa
hefir setið, hófir hún hækkað
íaienzku krónuna í verði um
hálfa prósentu »auglýsingu«,
sem kom fyrst, þpgar netodin
tók tii alira sinna Starfa. Þegaf
ísbrzka krónan var að lækka,
var ©kki spurt um, hvaða tjón
almennlngur biði við, að isekk-
uoin kæmi í stórum stökkum.
Lækkanirnar voru vsnjulega 10
Hrósentur í einu. Þá var því
barið við, að atvinnuveglrnir, þ.
e. a. s. stór-atvianurekendurnlr,
krefðust þess. Nú þegar íslenzka
krónan ætti að hækka, og það
er viðurkent af öilum, er talað
um, að óhoit sé að taka stór
stökk; smáu sporin séu hoíiust;
Etvinnuvegirnlr, þ. e. a. s. stór-
atvinnurekendurnir, krefjist þess.
Það er svo sem ekki verlð að
spyrja um almennings-hagsmun-
ina, hagsmuni ' alirar alþýðu,
verkamanna, smábænda, opin-
berra starfsmanna og annara
Iaunamanna, lækkun dýrtfðar-
innar. Þeir mega sín einskis hjá
íhaldinu f samanburði við stórat-
vinnurekendurna. Heldur er ekki
þess getið, að hafi þjóðin þolað
f einu fítökki 10 prósent iækkun
ísíeDzku krónunoar, þá mun hún
jaíavel þola jafntnikla hækkun
krónunnar.
Það er sagt af kunnugum
mönnum, að svo mikið sé nú að
safaast upp af erlendum gjald-
©yri fyrir fiskinn, að stórútflytj-
endur og Landsbankinn séu að
verða í ráðaieysi með gjaldeyr-
ishrúgurnar. Samt »liggur prm-
urinn á gulllnu<; ísienzka krónan
hækkar ekki. — Gjaldeyrlrinn er
ekki falur nema fyrlr afarkosti,
31 kr. 85 aura sterlingspundlð.
Óskiljanlegt fjármálavit er þett?,
®f viijinn værl til að hækka ís-
lenzku krónuna, eins og hags-
munir aimennings krefjast. Hvers
vegna hækkar ekki gengis-
nefndin og bankarnir krónona,
lækkar sterlingspundlð og selur
þannig eitthvað af gjaldeyrls-
forðanum?
íhaldið er þungt í vöfum. Stór-
útflytjendurnir, gem selja gjald
©yrinn og eiga hann, viija sem
lengst haida ránsfeng sínum af
alþýðu manna, þó að þeir syndi
í gróðanum þetta ár. íhaldj-
stjórnin styður þattá og banka-
stjórarnir líka. Það eru þvf mest
líkind. tU þess, að íhaldið skiiji
svo við landið þetta ár, að mæll-
stöng fjárhagsins, ísienzka krón-
an, verði ekki meira virði þrátt
fyrir árgæzkuaa en í fyrra. Má
jafnvel telja gott, ef íslenzka
i I
I Alþýðublaðlð |
8 kemur út á hyerjum virkum degi.
1 I
jj Afgreiðsla a ,
^ við IngólfsBtrœti — opin dag- ^
|| lega frá kl. 9 árd. til kl. 8 eíðd. ||
1 II
H Skrifstofa
se á BjargarBtíg 2 (niðri) öpin kl. 1»
X 91/a—lOVa árd. og 8—9 síðd. |
Sím ar: f|
638: prentemiðja. ð
988: afgreiðsla. ||
1294: ritstjórn. jg
S Yerðlag: j|
S Áskriftaryerð kr, 1,0C á mánuði. 5
H Auglýsingaverð kr. 0,15 mm. eind, M
» ð
krónan kemst undlr þessu stjórn-
arfari upp f það verð, sem hún
var í um áramótin síðuatu og
fyrra ár. Þetta er það, sem Jóa
Þorláksson kaliar að »koma
fjárhag landsins í sétt horf<.
Vegfarandi.
Áfengissala
lækna og ljfsala.
Læknaþingið fordæmlr hann
með því að skora á ríkis-
stjórnlna að afnema hana.
Á læknaþinglnu á Akarsy.i
hefir verið samþykt með 10 at-
kvæðum gegn 2 svo hljóðandi
áskorun til líkisstjórnarinnar:
»Fundurinn skorar á rfkh-
stjórnina að hlutast til um, að
feíd vsrði úr gildi núveraudl
lög um heimlld íyfsala og hér-
aðslækna til að seija mcnauœ
áfenga drykki e tlr iyfseðlum.<
Mun áskorun þessi mælast
vel fyrir og auka veg og traust
læknastéttarinnar meðal alþýðu,
en hins vegar er ekki iíklegt,
hð hún fái góðar undirtektir
hjá íhaldsatjórnioni. Er hitt m k!u
trúlegra, að stjórnin vilji scm
sterklegast halda í áfengissöiu
þesaa eins og hvern annan
óaóma, er vex og vel dafnar