Morgunblaðið - 12.02.2015, Blaðsíða 21

21
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 12. FEBRÚAR 2015
Á gangi með hundana Það er hressandi að fara út að ganga með hunda í bandi í snjókomunni, ferfætlingarnir þurfa að komast út og hreyfa sig rétt eins og við mannfólkið.
Ómar
Mjög alvarlegar
deilur hafa staðið um
framtíð Reykjavík-
urflugvallar um langt
skeið um þau einbeittu
áform borgarstjórnar
Reykjavíkur að loka
flugvellinum og
byggja á öllu flugvall-
arsvæðinu. Þau áform
virðast enn í fullu
gildi.
Nú hefur meirihluti borg-
arstjórnar komið sér upp banda-
manni sem er öflugri en gæti virst í
fljótu bragði. Dagur B. og hans fólk
notar sér óspart Byggingarfélagið
Valsmenn ehf. sem þrýstihóp við að
knýja fram lokun neyðarbraut-
arinnar þar sem þeir
ætla að byggja heilt
borgarhverfi. Lagt
hefur verið til við for-
svarsmenn Valsmanna
að skipulaginu á Hlíð-
arendasvæðinu verði
breytt þannig að neyð-
arbrautin og bygg-
ingar Valsmanna gætu
átt þar samleið. Þeim
hugmyndum hefur
hingað til verið hafn-
að, enda telja Vals-
menn að því myndi
fylgja mikill skipulagskostnaður
fyrir þá; kostnaður sem þeir ættu
ekki að bera. Dagur B. og hans
fólk munu væntanlega ekki styðja
slíka sáttaleið, því að lokun neyð-
arbrautarinnar er gríðarlega stórt
skref í átt að þeirra markmiði, sem
er að Reykjavíkurflugvöllur verði
lagður niður fyrir fullt og allt.
Borgarstjórnin áformaði að loka
aðalbraut vallarins árið 2016, sem
þýðir í reynd að völlurinn lokast,
en féllst svo á að framlengja líf
hans til ársins 2022 til þess að svig-
rúm gæfist til að finna aðrar stað-
setningar. Hins vegar vegar er
deginum ljósara að ekki verður
byggður annar Reykjavík-
urflugvöllur á næstu áratugum. Því
lýsti m.a. Elín Árnadóttir, aðstoð-
arforstjóri Ísavía, yfir á fundi á Ak-
ureyri fyrir nokkrum mánuðum.
Hún hafði þor til þess að segja
sannleikann umfram marga aðra
sem láta í veðri vaka að hægt verði
að finna milljarðatugi til að byggja
annan innanlandsflugvöll.
Ég legg til einfalda sátt áður en
nokkur skaði er skeður. Skipulagi
Hlíðarendasvæðisins má breyta
þannig að allt fyrirhugað bygging-
armagn Valsmanna verði staðsett
þannig á svæðinu að neyðarbrautin
gæti áfram sinnt sínu mikilvæga
öryggishlutverki.
Mér er mjög til efs að þeir
ágætu einstaklingar sem eiga hlut í
Valsmönnum ehf. geri sér almennt
grein fyrir alvarleika málsins og
þeim afleiðingum sem óbreytt
byggingaráform þeirra hefðu fyrir
almennt flug, flugöryggi og sjúkra-
flug í landinu: Ef neyðarbrautinni
verður lokað fyrir Valsmenn ehf.
Boðað er að milljarðahagnaður
verði af þessum framkvæmdum. Sá
hagnaður þarf ekki að verða minni
þótt byggingum sé hnikað til eða
hvað? Flugöryggi er líka metið á
milljarða. Það vita allir sem vilja.
Ég skora á Valsmenn ehf. að sýna
þá reisn að bjóða upp á sátt í þessu
máli. Því yrði víðast fagnað.
Eftir Friðrik
Pálsson » Skipulagi Hlíð-
arendasvæðisins má
breyta þannig að allt
fyrirhugað bygging-
armagn Valsmanna
verði staðsett þannig á
svæðinu að neyðar-
brautin gæti áfram
sinnt sínu mikilvæga ör-
yggishlutverki.Friðrik Pálsson
Höfundur er annar formanna Hjart-
ans í Vatnsmýri.
Ágætu Valsmenn – Sýnið sáttavilja og reisn
Þótt batahorfur og
líðan krabbamein-
sjúklinga hafi breyst
mikið á undanförnum
árum og áratugum er
ferlið jafnan erfitt.
Mörgum reynist örð-
ugt að ná fyrri lík-
amlegri færni og and-
leg líðan er stundum
bágborin. Oft er besta
leiðin til að ná bata
skilvirk endurhæfing,
og því leggja bæði sjúklingar og
fagfólk mikla áherslu á þann þátt
meðferðar. En þá vandast málið.
Hér á landi hefur skipulag end-
urhæfingar fyrir krabbameins-
sjúklinga (og reyndar fleiri sjúk-
lingahópa) sannast sagna verið í
skötulíki. Það er mat fagaðila sem
veita krabbameins-
sjúklingum þjónustu
að þau úrræði, sem
eru til, nýtist ekki sem
skyldi vegna þess að
verkaskipting er að
ýmsu leyti óljós, mat á
þjónustuþörf ekki
nægilega markvisst og
skýrari stefnumótun
skorti í málaflokknum.
Þetta mat fagaðila
endurspeglast í
skýrslu sem nýverið
var unnin á vegum
Ráðgjafarþjónustu
Krabbameinsfélagsins
(http://www.krabb.is/Thjonusta/
radgjafarthjonustan/endurhaef-
ing). Atli Már Sveinsson, íþrótta-
fræðingur og með sérmenntun frá
Bandaríkjunum í þjónustu við
krabbameinssjúklinga, var fenginn
til að greina stöðuna og benda á
lausnir. Í skýrslunni er varpað ljósi
á þá þjónustu sem er í boði.
Í samantekt skýrslunnar segir
m.a: „Lítið er vitað um endurhæf-
ingarþarfir krabbameinssjúklinga
hér á landi, hvaða þjónustu þeir
þurfa og hvaða þjónusta er í boði.
Erlendar rannsóknir hafa sýnt að
40-70% þeirra sem greinast með
krabbamein telja sig þurfa á end-
urhæfingu að halda, en íslenskar
rannsóknir gefa til kynna að 50-
70% krabbameinssjúklinga þurfi á
endurhæfingu að halda. Virðist
þörf fyrir líkamlega endurhæfingu
vera algengust.“
Ein af niðurstöðum þessarar
vinnu er jafnframt eftirfarandi:
„Margs konar endurhæfing-
arúrræði standa krabbameins-
sjúklingum til boða á Íslandi, bæði
innan sem utan veggja Landspít-
alans, en það virðist fremur handa-
hófskennt hverjir fara í endurhæf-
ingu og hvert þeir fara. Engin
miðlæg endurhæfing er í boði.“ Og
síðar: „Til þess að endurhæfing
krabbameinssjúklinga verði skil-
virkari og betri þarf meiri sam-
stöðu og samstarf milli þeirra sem
veita endurhæfingarþjónustu og
jafnvel að skipta endurhæfingunni
upp í stig eftir endurhæfing-
armeðferð.“
Fenginn var hópur reynds fag-
fólks sem starfar að endurhæfingu
til að draga ályktanir af skýrslunni,
og má draga niðurstöður hópsins
saman í fyrirsögn þessarar greinar.
Skýrslunni hefur m.a. verið kom-
ið á framfæri við velferðarráðu-
neyti, Embætti landlæknis, Sjúkra-
tryggingar Íslands svo og ýmsa
forsvarsmenn í heilbrigðisþjónustu
sem geta haft áhrif á þróun mála.
Við væntum þess að það mikla
gagn, sem hafa má af þessari
vinnu, leiði nú til endurskoðunar á
þjónustunni þannig að það fé sem
lagt er í málaflokkinn nýtist betur
en nú. Efla þarf Landspítalann í
hlutverki sínu sem leiðandi afl og
koma þarf á einhvers konar end-
urhæfingarráði sem heldur um
þræðina og stýrir framkvæmd.
Greiningarvinna liggur nú að
hluta til fyrir; það væri sannarlega
ánægjulegt að sjá skýrsluna nýtta
til hagsbóta fyrir þennan sjúklinga-
hóp.
Eftir Ragnheiði
Haraldsdóttur » Oft er besta leiðin til
að ná bata skilvirk
endurhæfing, og því
leggja bæði sjúklingar
og fagfólk mikla áherslu
á þann þátt meðferðar.
En þá vandast málið.
Ragnheiður
Haraldsdóttir
Höfundur er forstjóri Krabbameins-
félags Íslands.
Ójöfnuður í endurhæfingu
krabbameinssjúklinga – tækifæri til úrbóta