Húnavaka - 01.05.1988, Page 192
190
H U N A V A K A
Ágúst fór í Bændaskólann á Hólum í Hjaltadal haustið 1911 og var
þar í tvo vetur. Varð námið á Hólum honum mikil hvatning að taka til
hendi á þeim sviðum, sem honum voru i blóð borin, en þau rúmuðust
mjög innan bóndastarfsins þótt fjölmörg yrðu. Hefir sá er þetta ritar
oft sagt að Ágúst á Hofi væri fjölhæfastur samtíðarmanna í Vatnsdal.
Munu ýmsir listrænir hæfileikar hans hafa verið runnir i eðli hans frá
móðurfeðrum, sem margir höfðu þá í ríkum mæli. Ágúst var þó ekki
skáldmæltur, svo vitað væri eða söngmaður, en fegurðarskyn hafði
hann fjölhæft og tilfinningu fyrir hinni lifandi náttúru og fólkinu, sem
hann umgekkst. Reyndist þessi eiginleiki Ágústs honum sjálfum og
mörgum öðrum, sístreymandi viðfangsefni og gleðigjafi lengst af. Fór
hann ekki dult með þessa hneigð sína. Hann talaði um gróður jarðar-
innar, fuglana, fénaðinn og fólkið í kring um sig af miklu innsæi og
þekkingu og tregaði það fyrst og fremst er hann fékk þess lítið og síðast
ekki notið, undir lok æviskeiðsins, vegna sjóndepru og þverrandi
krafta.
Ágúst naut lystisemda lífsins í ríkari mæli en allur þorri bænda.
Kom þar margt til. Hann var eftirlæti vel stæðra foreldra í einni af
góðsveitum landsins, einmitt á því tímabili í lífi þjóðarinnar er
bændastéttinni var að opnast sýn til nýrra framfara en stóð þó föstum
fótum í traustum hefðum frá fyrri tíð. Heimilin voru mannmörg og
mikið félagslíf ungs fólks heima í Vatnsdal. Hann naut menntunar
sem gaf honum góða undirstöðu undir lífsstarfið og glæddi eðlisborið
víðsýni hans. Hann varð ræktunarmaður, bæði á gróður og búfé. Ekki
aðeins til arðs heldur líka til yndis. Nýkominn úr Hólaskóla tók hann
að rækta kartöflur heima á Hofi og árið 1915 setti hann niður fyrstu
trjáplönturnar í Vatnsdal í þann sama reit. Sextugur gaf hann sveit
sinni spildu úr Hofslandi til skógræktar er nú prýðir dalinn ásamt
öðrum skógarlundum á Hofi og víðar í Vatnsdal. Er skógurinn á Hofi
lifandi minnisvarði um Ágúst. Hann tók mikinn þátt í allri umsýslu
sveitarmála í Vatnsdal og bera sveitarbækur hreppsins þess ljósan
vott. Ýmis mál héraðsins lét hann einnig til sín taka, svo sem sam-
vinnumál þar sem hann sat alllengi i stjórn. Að jafnaði lét hann
stjórnmál til sin taka, sem faðir hans, en var mun frjálslyndari í þeim
efnum. Sótti Ágúst aldrei til metorða á hinu pólitíska sviði en skemmti
sér oft „við að setja málin á svið“ eins og hann orðaði það. 1 öllu þessu
stillti Ágúst hörpu sína og lét hana hljóma á ýmsan hátt. Líkaði