Gripla - 01.01.1998, Qupperneq 246

244
GRIPLA
fyrir vinsælda sakir, en í kvæðinu réttlætti Pálnatóki víg Fjölnis og konungur
neyddist svo til að halda áfram erfisdrykkjunni ásamt Pálnatóka eins og ekk-
ert hefði í skorist.
Tókastúfur er ortur eftir Tóka þætti Tókasonar í sögu Ólafs konungs helga
(Fommanna sögur V:299-303) um Tóka sem kemur til hirðar Ólafs helga.
Tóki hefur flækst víða þá tvo mannsaldra tæpa sem hann hefur lifað og leysir
greiðlega úr spumingum Ólafs konungs um Hálf konung og Hálfsrekka og
Hrólf kraka og kappa hans einkum hve honum mistókst hrapallega að ryðja
sér til rúms við hirð Hálfs og varð því að láta sér líka að sitja í gesta griðum
á fótskör Hálfs. Söguþræðinum hefur Grímur haldið en látið Tóka sækja
einnig heim Völsunga, Gota, Húna, Grímhildi og ýmsa ónafngreinda og Tóka
deyja saddan lífdaga óskírðan, þó að svo standi í þætti hans að hann hafi
verið skírður af hirðbiskupi Ólafs konungs og andast í hvítavoðum.
í kvæðinu Heimi er því lýst þegar Heimir úr Hlymdölum leynir Aslaugu
dóttur Sigurðar Fáfnisbana í haglegri hörpu á flótta með hana til Norðurlanda
„þar sem nornum skuld hann galt“. Betur fór fyrir Áslaugu (Grímur Thomsen
II 1934:54):
En Randalín hún Ragnars varð
og rekka hrausta bar
Sigurðar upp í ættar skarð
aftur og Brynhildar.
Söguþráður er einfaldaður, t.d. er því sleppt úr Ragnars sögu loðbrókar og
sona hans þegar Heimir gefur Áslaugu vínlauk að eta til að hún lifi, þótt hún
hafi enga aðra fæðu (Fomaldarsögur Norðurlanda 1:96-97). Ekkert er heldur
um það hvar eða hvemig Ragnar loðbrók fær augastað á henni. Aðalefni
kvæðisins er að meginhluta úr fyrsta kafla og þó sleppt úr öllu um vist Ás-
laugar hjá Áka og Grímu á Spangareiði í Noregi. Úr hinum sjötta er ekkert
annað en um brúðkaup Áslaugar og Ragnars loðbrókar, hinum sjöunda um
sonaeign þeirra en úr hinum tíunda aðeins nafnið Randalín.
Á Heimi er ljóðrænn blær og kveður þar einkum að lýsingunum á nánu
sambandi Áslaugar og hörpunnar, bæði þegar Heimir slær hana og ekki síður
þegar gagnkvæm tengsl em á milli sálarástands Áslaugar og hörpuhljómanna.
Ógæfumaðurinn Starkaður minnist rauna sinna í samnefndu kvæði og er
mjög harmþrunginn þó að honum hafi Óðinn lagt líkn með hverri þraut frá
Þór; hefur Grímur þar einkum stuðst við fomaldarsöguna Gautreks sögu, en
minna við Sögubrot af nokkurum fomkonungum í Dana ok Svía veldi þar
sem hann barðist í Brávallabardaga og var nefndur Störkuður (Fornaldarsög-
ur Norðurlanda 111:24—29,11:111-135, einkum 129-131).