Gripla - 01.01.2001, Page 83
SAGAN HANDAN SÖGUNNAR
81
heimsókn Haralds konungs til Ásláks bónda, að hann hafí fyllst af heiftarlegri
öfund þegar hann frétti af frægð Hemings, og hið sama komi fram í færeysk-
um og norskum dansakvæðum:
Although this was obviously what did lie behind Harald’s visit to Torg-
ar and must be part of the original tradition about Hemingr, Icelandic
prose sources do not say so explicitly (HemGFJwcviii).
í Hemings þætti er ekki minnst á neina öfund og enga ástæðu fyrir því að
Haraldur vildi Heming feigan. En þegar sögumaður leiðir áheyrendur sína
með Haraldi til Stafnfurðubiyggju, þar sem hann sér Heming, ætlar hann þeim
loks að skilja hvað vakti fyrir honum. Samkvæmt þættinum bar Haraldur
Nikulás Þorbergsson fyrir því að Áslákur ætti Heming fyrir son. Haraldur
hefur vitað fyrir að Hemingur mundi verða banamaður hans. En galdur sög-
unnar er í því fólginn, að láta tilraunir hans til að renna þeim sköpum og ryðja
þessum væntanlega banamanni sínum úr vegi einmitt verða til þess að Hem-
ingur var á Englandi þegar Haraldur kom þar og varð nær staddur dauða hans,
og er mögnuð frásögn af þeim atburði:
Þá mælti Haraldur konungur Guðinason til Hemings: ‘Hvar kemur nú
heppni þín og harðskeyti er þú skýtur eigi konunginn þar sem þú ein-
kennir hann?’ Hemingur segir: ‘Ekki dyl eg að eg kenna hann, en eigi
þori eg að skjóta hann fyrir Ólafi konungi.’ ‘Eigi veit eg’, segir Harald-
ur konungur, ‘til hvers þú fórt til bardagans ef þú vilt ekki að gera. Nú
skjóttu svo að eg mega kenna hann, af því að eg þori fyrir Ólafi kon-
ungi að skjóta hann.’ Hemingur skýtur þá að konungi með mölluör' og
kom á hvoftinn, og læsti örina í holdinu. Konungur skar þegar úr örina,
en af þessu varð konungur auðkenndur. Haraldur Guðinason skýtur þá
í óstina á Haraldi konungi. Sest þá konungur niður (HemGFJ:52).
En þegar Haraldur bjóst til að fara til Englands með Tósta jarli tók hann ekki
mark á neinum viðvörunum vegna þess að hann vissi ekki betur en Hemingur
væri dauður og taldi sig þess vegna öruggan.
I
mölluör: lásör, sjá Falk 1914:98-99.