Skírnir - 01.01.1946, Qupperneq 205
Skírnir
Ritfregnir
203
öllum lesöndum, svo fjölþætt sem Ólafssaga er. í því sambandi verð
ég að láta í ljós óánægju mína yfir því, að sá háttur var ekki upp
tekinn á Islenzkum fornritum að prenta áratal atburða utanmáls
í Heimskringlu og þeim sögum öðrum, sem hafa grundað tímatal
að uppistöðu, eins og t. d. Eyrbyggju og Egils sögu. Hefði að slíku
verið hið mesta hagræði og lesöndum um leið skapað öryggi um
timatalið. Atburðir sögunnar eru yfirleitt raktir í þeirri röð, sem
Snorri hefur talið þá gerast, og efnisskipan hnituð og rökvísleg.
Á nokkrum stöðum hefur verið um hana bætt í Heimskringlu frá
því, sem er í sérstöku sögunni, en sennilega líka annað úr lagi fært.
Á ég þar einkum við vísnabálkana tvo um Sighvat skáld í frið-
gerðarsögunni (71. og' 91. kap.). Yið sjálfa frásögnina af för Bjarn-
ar stallara á fund Rögnvalds jarls getur Sighvats skálds að engu,
en síðar, í miðja frásögn af erindrekstri Hjalta Skeggjasonar við
hirð Ólafs Svíakonungs, er skotið inn fimrn vísum eftir Sighvat skáld,
þar af fjórum úr Austurfararvísum, með svofelldri greinargerð:
„Þat hafði verit, áðr Bjöi-n fór heiman, at hann hafði beðit Sigvat
skáld til farar með sér . . .“ Er þetta svo óhönduglega gert, að
furðu vekur. Síðari vísnabálkurinn vii'ðist og bera með sér fingra-
för eftir það, að honum sé skotið inn í upprunalegan texta sögunn-
ar, eins og Björn M. Ólsen hélt fram á sínum tima (Skírnir 1915,
bls. 185). Svo vill til, að upphafið á austurfararþætti Sighvats
skálds er tvítekið í öllum hdrr. Hkr. og sumum hdrr. sérstöku sög-
unnar, en ekki öðrum, eins og t. d. Jöfraskinnu. Þess vegna felldi
E. J. síðara staðinn niður í útgáfu sinni, en B. A. hefur réttilega
tekið hann upp í texta sögunnar. Staðirnir eru þessir:
Hinn fyrri:
„Öndurðan vetr fór Sigvatr
skáld ok þeir þrír saman ór Borg
ok austr um Markir ok svá til
Gautlands“ (bls. 134, 15-17).
Hinn síðari:
„Öndurðan vetr fór Sigvatr
skáld ok þeir þrír saman ór Borg
ok austr um Markir ok svá til
Gautlands ok fekk i þeiri ferð
optliga ijlar viðrtekjur. Á einu
kveldi kom hann til þriggja bú-
anda, ok ráku hann allir út. Þá
kvað Sigvatr skáld Austrfarar-
vísur um ferð sina“ (bls. 144,
1-5).
Á milli þessara staða er skotið inn 18 vísum eftir Sighvat skáld. Er
eftirtektarvert, að þessi siðari vísnabálkur hefst á orðum, sem minna
svo mjög á hið óhönduglega upphaf hins fyrra, að eðlilegast væri
að ætla, að hér sé ekki um tilviljun að ræða: „En áðr þeir skilðusk,
Olafr konungr ok Sigvatr . . .“ Flestar þessara vísna Sighvats virð-
ast vera úr Austurfararvísum, sem vitnað er til á síðara staðnum.