Skagfirðingabók - 01.01.1977, Page 179
SAMGÖNGUR í SKAGAFIRBI
4 Sögn Kristmundar Bjarnasonar.
5 St. V., bls. 72.
6 Skagfirðingabók, III., bls. 18.
7 Sama rit, bls. 18.
8 Sama rit, bls. 18.
9 Handrit Margeirs Jónssonar á Ögmundarstöðum.
XV.
Lagasetningar um vegamál 1776-1904
HÉR mun leitazt við að draga saman helztu niðurstöður
þeirra kafla, sem fjalla um lagasetninguna, en í lokakaflanuro
víkur sögunni aftur heim í hérað
Tilskipun um vegi 1776 er í raun mjög einföld: Vegum er
skipt í byggða- og fjallvegi, og það var þegnskylda bænda að sjá
um framkvæmdir. Þessi tilhögun var í gildi til 1861. Ljóst er,
að bændur höfðu hvorki vilja né getu til að sinna þessari skyldu
svo nokkru næmi, eins og ástandið var lengst af til sjávar og
sveita, meðan þessi ákvæði giltu. Þó má ætla, að vegavinna hafi
einhver verið, þar sem sýslumenn voru hörkutól. Helzti árangur
þessarar tilskipunar virðist sá, að hættulegustu vegakaflar í byggð
voru bættir. Einnig má segja, að skipulag hafi verið komið á vega-
kerfið, sem gilti að hluta út 19. öldina.
Með tilskipuninni 1861 voru landsmenn skattlagðir vegna vega-
gerða. Þeir peningar, sem þannig fengust, voru nýttir til þjóð-
vegabóta. Fjármagnið kom þó ekki að tilætluðum notum. Til þess
var upphæðin of lág og verkkunnátta manna of lítil. Þessir pen-
ingar áttu að renna til vega í byggðum sem í óbyggðum. Raunin
varð hins vegar sú, að langdrýgstur hluti fjárins var notaður til
byggðaveganna, sem bötnuðu lítillega eða héldust í horfinu, en
fjallvegir urðu nánast ófærir.
I lögum um vegi 1875 er aðaláherzlan lögð á fjallvegi. Þeir
voru lagðir og lagfærðir á kostnað landssjóðs. I sjálfu sér var það
1 2
177