Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.04.2010, Side 40

Tímarit hjúkrunarfræ›inga – 2. tbl. 86. árg. 201036
Andlegir þættir skipast í:
• þrótt (vitality): Finnst þér þú fullur
lífsorku?
• félagslega virkni (social functioning):
Hversu oft hafa tilfinningaleg vandamál
heft félagslíf þitt (t.d. heimsækja vini
eða ættingja) undanfarnar 4 vikur?
• takmarkanir til að stunda atvinnu og
félagslíf vegna andlegra vandamála
(role emotional): Hversu oft á
undanförnum fjórum vikum hefur þú
eytt minni tíma í vinnu eða aðrar athafnir
vegna tilfinningalegra vandamála (t.d.
kvíða eða depurðar)?
• andleg líðan (mental health): Finnst þér
þú hafa verið dapur eða þunglyndur
undanfarnar fjórar vikur?
Hver spurning hefur 3­6 svarmöguleika
sem gefa mismörg stig eftir því hversu mikil
einkennin eru. Listinn er auðveldur í notkun
og á að taka innan við 15 mínútur að fylla
hann út. Eingöngu er um krossaspurningar
að ræða, það er einstaklingur setur kross
við það svar sem best á við hverju sinni.
Spurningalistinn DS14 var svo notaður til
að meta hvort einstaklingur teldist hafa
D­persónuleika eða ekki.
Niðurstöður rannsóknarinnar gefa
okkur upp lýsingar sem ég er ekki í
vafa um að eigi eftir að nýtast okkur
og gildi rann sóknarinnar tel ég vera
mikið fyrir allt starfs fólk innan sviðs ins.
Ef rann sóknir sýna að hætta sé á að HL
ákveðinna hópa verði lakari en annarra
hópa getur heilbrigðisstarfsfólk nýtt sér
þær upplýsingar þannig að þessum
einstaklingum sé gefinn sérstakur
gaumur, þeim veittur aukinn stuðningur
og fræðsla.
Niðurstöðurnar munu hjálpa okkur
til að öðlast betri skilning á því hvað
sjúklingnum finnst um eigið heilsufar og
hvort við náum markmiðum okkar við
að styðja sjúklinginn í gegnum veikindin.
Niðurstöður þessara rannsókna geta
einnig hjálpað hjúkrunarfræðingum til að
ná betri árangri í forvörnum með því
að þekkja þá hópa sem eiga frekar á
hættu að búa við lakari HL en aðrir
og til að bera kennsl á líklegustu
áhættuþætti fyrir skertum HL eftir
meðferð. Hjúkrunarfræðingar gegna
lykilhlutverki hér þar sem þeir eru bæði
í miklum tengslum við sjúklinginn og
annað heilbrigðisstarfsfólk. Þannig geta
þeir myndað þverfaglegt net í kringum
sjúklinginn eftir því sem þörf krefur.
Því er ekki að neita að auðvitað tekur öll
rannsóknarvinna jafnt sem önnur vinna
tíma. En það að leggja spurningalista fyrir
sjúklinginn, er metur HL, og veita honum
upplýsingar um hvaða tilgangi það þjónar
er alls ekki svo tímafrekt. Úrvinnslan er
ögn tímafrekari. En upplýsingarnar, sem
ég fékk, voru hverrar mínútu virði.
Álfhildur Þórðardóttir er hjúkrunarfræðingur
á hjartadeild á háskólasjúkrahúsinu í Lundi
í Svíþjóð. Hún er meistaranemi í heil­
brigðisvísindum við Háskóla Íslands og rann­
sóknarverkefni hennar ber heitið „Heilsutengd
lífsgæði kransæðasjúklinga“.
Heimildir
Echteld, M.A., van Elderen, T.M.T., og van der
Kamp, L.J.T. (2001). How goal disturbance,
coping and chest pain relate to quality of life:
A study among patients waiting for PTCA.
Quality of Life Research, 10 (6), 487­501.
Guyatt, G.H., Veldhuyzen van Zanten, S.J.O.,
Feeny, D.H., og Patrick, D.L. (1989).
Measuring quality of life in clinical trials: A
taxonomy and review. Canadian Medical
Association Journal, 140, 1441­1448.
Krumholz, H.M., Mchorney, C.A., Clark, L.,
Levesque, M., Baim, D.S., og Goldman,
L. (1996). Changes in health after elective
percutaneous coronary revascularization: A
comparison of generic and specific measures.
Medical Care, 34, 754­759.
Pedersen, S., Lemos, P.A., van Vooren, P.K.,
Liu, T., Daemen, J., Erdman, R., Smits, P.,
Serrliys, P., og van Domburg, R. (2004). Type
D personality predicts death or myocardial
infarction after bare metal stent or sirolimus­
eluting stent implantation: A rapamycin­eluting
stent evaluated at Rotterdam cardiology hos­
pital (RESEARCH) registry substudy. Journal
of the American College of Cardiology, 44
(5),997­1001.
Pocock, S.J., Henderson, R.A., Clayton, T.,
Lyman, G.H., og Chamberlain, D.A. (2000).
Quality of life after coronary angioplasty or
continued medical treatment for angina:
Three­year follow­up in the RITA­2 trial.
Journal of the American College of Cardiology,
35 (4), 907­914.
Rumsfeld, J.S., Havranek, E., Masoudi, F.A.,
Peterson, E.D., Jones, P., Tooley, J.F.,
Krumholz, H.M., og Spertus, J.A. (2003).
Depressive symptoms are the strongest pre­
dictors of short­term declines in health status
in patients with heart failure. Journal of the
American College of Cardiology, 42, 1811­
1817.
Swenson, R.J., og Clinch, J.J. (2000).
Assessment of quality of life in patients with
cardiac disease: The role of psychosomatic
medicine. Journal of Psychosomatic Research,
48, 405­415.
Unsar, S., Necdet, S., og Durna. Z. (2007).
Health­related quality of life in patients
with coronary artery disease. Journal of
Cardiovascular Nursing, 22 (6), 501­7.
Wilson, I.B., og Clearly, P.D. (1995). Linking clini­
cal variables with health­related quality of life.
A conceptual model of patient outcomes. The
Journal of Medical Association, 273, 59­65.
Lausn myndagátu
Í síðasta tölublaði 2009 var spurt hvað sæist á nokkrum myndum
af smáatriðum. Fyrst opnaða rétta lausnin var send inn af Gunnhildi
Árnadóttur, hjúkrunarfræðingi á Landspítala. Hún fær í verðlaun bókina
„Árin sem enginn man“ eftir Sæunni Kjartansdóttur.
Réttar lausnir:
1) Hettur LP 40 fyrir Braun Thermoscan­eyrnahitamæli.
2) Modifenac (díklófenak) 75 mg hylki með breyttan losunarhraða. Gleypist. Actavis.
3) IVAC­vökvadælur.
4) Þetta tæki er notað til þess að setja umbúðir eða teygjusokk á fingur.
5) Tengistykki (klemma) á stasaband, bandið sjálft vantar.
01.2010